ماده ۵۲۰ قانون آیین دادرسی مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

(متن اصلی)
 
(۳۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۱۸ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
درخصوص مطالبه خسارت وارده، خواهان باید این جهت را ثابت نماید که زیان وارده بلاواسطه ناشی از عدم انجام تعهد یا تأخیر آن و یا عدم تسلیم خواسته بوده است در غیراین صورت دادگاه دعوای مطالبه خسارت را رد خواهد کرد. ماده 521 - هزینه هایی که برای اثبات دعوا یا دفاع ضرورت نداشته نمی توان مطالبه نمود.
'''ماده ۵۲۰ قانون آیین دادرسی مدنی''': درخصوص مطالبه خسارت وارده، خواهان باید این جهت را ثابت نماید که زیان وارده بلاواسطه ناشی از عدم انجام تعهد یا تأخیر آن و یا عدم تسلیم خواسته بوده‌است در غیراین صورت دادگاه دعوای مطالبه خسارت را رد خواهد کرد. ماده ۵۲۱ - هزینه‌هایی که برای اثبات دعوا یا دفاع ضرورت نداشته نمی‌توان مطالبه نمود.
 
*{{زیتونی|[[ماده ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۵۲۱ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
ضرر معنوی : صدمه و آسیب به منافع عاطفی و غیرمالی را ضرر معنوی می نامند،مانند از بین رفتن آبرو ، حیثیت و آزادی و یا رنج های روحی و امثالهم .967833/
ضرر معنوی: صدمه و آسیب به منافع عاطفی و غیرمالی را ضرر معنوی می‌نامند، مانند از بین رفتن آبرو، حیثیت و آزادی یا رنج‌های روحی و امثالهم .<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ضرر و زیان ناشی از جرم|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=مهاجر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3871388|صفحه=|نام۱=حمید|نام خانوادگی۱=درخشان نیا|چاپ=1}}</ref>


ضرر : منظور از ضرر یا خسارت این است که در اموال شخص نقصی ایجاد شود و یا اینکه متافع مسلم او از دست برود یا سلامت جسمی و روحی یا حیثیت وی یا به طور کلی سرمایه های مادی و معنوی وی خدشه دار شود.632883/
ضرر: منظور از ضرر یا خسارت این است که در اموال شخص نقصی ایجاد شود یا اینکه منافع مسلم او از دست برود یا سلامت جسمی و روحی یا حیثیت وی یا به‌طور کلی سرمایه‌های مادی و معنوی وی خدشه دار شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مسئولیت مدنی قاضی در حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2531588|صفحه=|نام۱=حمید|نام خانوادگی۱=ابهری|نام۲=ناصر|نام خانوادگی۲=نوروزی|چاپ=1}}</ref>


خسارت بی واسطه : خسارت مستقیم یا بی واسطه خسارتی است که نزدیک ترین نتیجه تخلف از انجام تعهد باشد ، و امر دیگری واسطه انتساب خسارت به تخلف مزبور نباشد.197421/572869/
خسارت بی واسطه: خسارت مستقیم یا بی واسطه خسارتی است که نزدیک‌ترین نتیجه تخلف از انجام تعهد باشد، و امر دیگری واسطه انتساب خسارت به تخلف مزبور نباشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد سوم) (آثار قراردادها و تعهدات با تصحیحات)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=789740|صفحه=|نام۱=مهدی|نام خانوادگی۱=شهیدی|چاپ=3}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح و تفسیر قوانین و مقررات راجع به هزینه ها و تعرفه ها در دادگستری|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2291532|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=یزدان شناس|چاپ=1}}</ref>


== پیشینه ==
== پیشینه ==
«در ماده 696 قانون آیین دادرسی مدنی امکان محکومیت محکوم له به هزینه دادرسی را مد نظر قرار داده است ، دیوان عالی کشور فرانسه نیز تقسیم هزینه ها میان طرفین را از اختیارات تشخیصی قضات رسیدگی های ماهوی دانسته و مقرر داشته است که قراردادهای خصوصی طرفین نیز نمی توانند این اختیار را محدود کنند. همانطور که در شرح اصل 24 گفته شد که در انگلستان مطابق بند الف قسمت 4 بند 3 ماده 44 قانون آیین دادرسی مدنی سوءرفتار محکوم له ممکن است موجب عدم صدور حکم به پرداخت خسارات و هزینه ها به نفع وی شود .»526165/
«در ماده ۶۹۶ قانون آیین دادرسی مدنی امکان محکومیت محکوم له به هزینه دادرسی را مد نظر قرار داده‌است، دیوان عالی کشور فرانسه نیز تقسیم هزینه‌ها میان طرفین را از اختیارات تشخیصی قضات رسیدگی‌های ماهوی دانسته و مقرر داشته‌است که قراردادهای خصوصی طرفین نیز نمی‌توانند این اختیار را محدود کنند. همان‌طور که در شرح اصل ۲۴ گفته شد که در انگلستان مطابق بند الف قسمت ۴ بند ۳ ماده ۴۴ قانون آیین دادرسی مدنی سوءرفتار محکوم له ممکن است موجب عدم صدور حکم به پرداخت خسارات و هزینه‌ها به نفع وی شود.»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی فراملی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2104716|صفحه=|نام۱=مجید|نام خانوادگی۱=غمامی|نام۲=حسن|نام خانوادگی۲=محسنی|چاپ=1}}</ref>


در قانون ایران نیز همانطور که قبلا در ماده 728 قانون آیین دادرسی مدنی سال 1318 نیز بیان شده بود برای برقراری مسولیت قراردادی لازم است میان نقض عهد با ورود خسارت ، رابطه سببیت وجود داشته باشد. اما دراین قانون جدید آیین دادرسی مدنی مفاد مشابه آن دیده نمی شود.316785/
در قانون ایران نیز همان‌طور که قبلاً در ماده ۷۲۸ قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۳۱۸ نیز بیان شده بود برای برقراری مسولیت قراردادی لازم است میان نقض عهد با ورود خسارت، رابطه سببیت وجود داشته باشد. اما دراین قانون جدید آیین دادرسی مدنی مفاد مشابه آن دیده نمی‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تعهد ایمنی در قراردادها|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1267196|صفحه=|نام۱=محسن|نام خانوادگی۱=خدمتگزار|چاپ=1}}</ref>


== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
مسئولیت قراردادی الزام تعهد به جبران خسارتهایی است که در نتیجه عدم اجرای قرارداد به طرف وارد می شود و از آن جا که ریشه این مسئولیت در قرارداد خصوصی طرفهاست به آن مسئولیت قراردادی می گویند.313230/ برای اینکه خسارت قابل مطالبه باشد باید ورود خسارت و ضرر به شخص محرز و مسلم باشد و این خسارت باید مستقیم و بلافاصله ناشی از فعل یا ترک فعل طرف باشد.144242 منظور از خسارت مستقیم یا بی واسطه خسارتی است که نزدیک ترین نتیجه تخلف از انجام تعهد باشد ، و امر دیگری واسطه انتساب خسارت به تخلف مزبور نباشد197421/  
مسئولیت قراردادی الزام تعهد به جبران خسارتهایی است که در نتیجه عدم اجرای قرارداد به طرف وارد می‌شود و از آن جا که ریشه این مسئولیت در قرارداد خصوصی طرفهاست به آن مسئولیت قراردادی می‌گویند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1252976|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref> برای اینکه خسارت قابل مطالبه باشد باید ورود خسارت و ضرر به شخص محرز و مسلم باشد و این خسارت باید مستقیم و بلافاصله ناشی از فعل یا ترک فعل طرف باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=577024|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref> منظور از خسارت مستقیم یا بی واسطه خسارتی است که نزدیک‌ترین نتیجه تخلف از انجام تعهد باشد، و امر دیگری واسطه انتساب خسارت به تخلف مزبور نباشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد سوم) (آثار قراردادها و تعهدات با تصحیحات)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=789740|صفحه=|نام۱=مهدی|نام خانوادگی۱=شهیدی|چاپ=3}}</ref>
 
در حقوق ایران حتی در مواردی که مسئولیت عامل ورود زیان مفروض است؛ باز هم اگر عامل ثابت نماید که ورود ضرر را نمی‌توان به او منسوب نمود و علت منحصر ورود ضرر شخص زیان دیده‌است، از مسئولیت معاف خواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قاعده مقابله با خسارات|ترجمه=|جلد=|سال=1377|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1413936|صفحه=|نام۱=مهراب|نام خانوادگی۱=داراب پور|چاپ=1}}</ref>
 
== رویه های قضایی ==
 
* [[رای دادگاه درباره اعتبار توافقات میان راننده زیاندیده و شرکت بیمه در خصوص مطالبه خسارات]]
* [[رای دادگاه درباره ابطال اقرار نامه رسمی به دلیل کذب بودن آن (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۳۰۰۰۳۶۶)]]
* [[رای دادگاه درباره اشاعه حقوق مالکین درقسمت های مشترک آپارتمان (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۳۳۰۱۲۹۵)]]
* [[رای دادگاه درباره استناد به علت خارجی در مطالبه وجه التزام (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۱۳۰۰۱۶۱)]]
* [[رای دادگاه درباره استناد به ربوی بودن چک در برابر دارنده ثالث و استناد به رای کیفری به عنوان سند مکتوم]]
* [[رای دادگاه درباره اصل حاکم بر ظهرنویسی اسناد تجاری (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۰۴۰۰۶۳۳)]]
* [[رای دادگاه درباره اثر بازداشت ملک بر دعوی الزام به تنظیم سند اجاره و انتقال سرقفلی (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۱۶۰۰۷۷۵)]]
* [[رای دادگاه درباره اثر تغییر دعوا بر ایراد اعتبار امر مختومه (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۷۰۰۷۲۵)]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره دادگاه صالح در دعوای اعتراض ثالث (دادنامه شماره ۱۴۰۱۰۶۳۹۰۰۰۰۲۱۵۸۸۸)]]
 
== مصادیق و نمونه‌ها ==
* خسارت مستقیم تلف مال مانند تلف شدن مواد غذایی سپرده شده به سردخانه که در اثر عدم تنظیم درجه حرارت مناسب به وسیله مسئول سردخانه، فاسد شده باشد که خسارت مزبور زاییده مستقیم تخلف از انجام تعهد مربوط به نگهداری مواد مذکور است.
 
== مقالات مرتبط ==
 
* [[تحلیل دو رأی درباره زیان معنوی ناشی از نقض تعهدات قراردادی]]
* [[زمان ارزیابی خسارت ناشی از نقض قرارداد (مطالعه تطبیقی حقوق ایران و انگلستان)]]
* [[بررسی تطبیقی امکان محاسبه و مطالبه خسارت در کنار فسخ قرارداد در حقوق ایران و انگلیس]]
* [[بررسـی تطبیقـی فرض سببیت در مسئولیت قراردادی]]
* [[بررسی تطبیقی ضابطه تشخیص خسارت غیرمستقیم قراردادی]]
* [[مروری بر شیوه‌های خاص ارزیابی خسارت قراردادی با تکیه بر مواد 75 و 76 کنوانسیون بیع بین المللی کالا و حقوق ایران]]
 
* [[عدم‌ النفع قابل مطالبه نیست]]
 
* [[اهداف و مبانی جبران خسارت ناشی از نقض قرارداد با تأکید بر آرای قضایی]]
* [[بررسی تطبیقی مسئولیت متصدیان حمل و نقل هوایی برای عدم اجرا یا عدم اجرای به موقع قرارداد]]
* [[حقوق ناشی از تأخیر در پرداخت تعهدات پولی]]
* [[امکان جبران کامل خسارات در اصول قراردادهای تجاری بینالمللی، کنوانسیون قراردادهای بیع بینالمللی کالا و حقوق ایران]]
* [[تأثیر قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 بر امکان مطالبه خسارات معنوی و عدم نفع در نظام حقوقی ایران]]
* [[شیوه‌های‌ جبران‌ خسارت‌ ناشی‌ از نقض‌ تعهد قراردادی‌ در کنوانسیون‌ بیع‌ بین‌المللی‌ کالا]]
* [[تسهیل در اثبات مسئولیت مدنی قراردادی و خارج از قرارداد ارائه‌دهندگان خدمات حرفه‌ای صرف در حقوق ایران با مطالعۀ تطبیقی حقوق فرانسه و کامن‌]]
* [[مروري بر شيوههاي خاص ارزيابي خسارت قراردادي با تكيه بر مواد 57 و 57 كنوانسيون بيع بين المللي كالا و حقوق ايران]]
* [[بازاندیشی معیار ذی‌نفعی خواهان و امکان‌سنجی طرح دعوا از سوی ثالث در مسئولیت مدنی]]
* [[تشدید مسئولیت قراردادی؛ پاسخی به نقض عامدانه قرارداد(حقوق فرانسه، اسناد حقوقی، ایران و مبانی فقهی)]]


در حقوق ایران حتی در مواردی که مسئولیت عامل ورود زیان مفروض است ؛ باز هم اگر عامل ثابت نماید که ورود ضرر را نمی توان به او منسوب نمود و علت منحصر ورود ضرر شخص زیان دیده است ، از مسئولیت معاف خواهد بود.353470/
== منابع: ==
{{پانویس}}
{{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}}


== مصادیق و نمونه ها ==
[[رده:مواد قانون آیین دادرسی مدنی]]
خسارت مستقیم تلف مال مانند تلف شدن مواد غذایی سپرده شده به سردخانه که در اثر عدم تنظیم درجه حرارت مناسب به وسیله مسئول سردخانه ، فاسد شده باشد ف که خسارت مزبور زاییده مستقیم تخلف از انجام تعهد مربوط به نگهداری مواد مذکور است.
[[رده:مطالبه خسارت و اجبار به انجام تعهد]]
[[رده:خسارات]]
۷٬۰۴۰

ویرایش