ماده ۸۴۴ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

 
(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
هر گاه موصی به، مال معینی باشد آن مال تقویم می‌شود اگر قیمت آن بیش از ثلث ترکه باشد مازاد، مال ورثه است مگر این که اجازه کند.
'''ماده ۸۴۴ قانون مدنی''': هرگاه [[موصی به]]، [[مال]] معینی باشد آن مال [[تقویم]] می‌شود اگر قیمت آن بیش از ثلث [[ترکه]] باشد مازاد، مال [[وارث|ورثه]] است مگر این که [[تنفیذ وصیت|اجازه]] کند.
* {{زیتونی|[[ماده ۸۴۳ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۸۴۵ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}


== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
تنفیذ وصیت: هر شخصی، می تواند تا یک سوم ترکه خود را، به نفع دیگران وصیت نماید. اگر بیش از این مقدار وصیت نماید؛ اعتبار وصیت نیاز به تنفیذ ورثه دارد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=117300|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>
«تنفیذ وصیت» یعنی هر شخصی، می‌تواند تا یک سوم ترکه خود را به نفع دیگران [[وصیت]] نماید، اگر بیش از این مقدار وصیت نماید؛ اعتبار وصیت نیاز به تنفیذ ورثه دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=117300|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
ملاک تقویم موصی به، ارزش آن در زمان موت موصی است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=99660|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=26}}</ref>
ملاک تقویم موصی به، ارزش آن در زمان موت [[موصی]] است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=99660|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=26}}</ref>


ممکن است موصی خانه خود را، به نفع دیگری وصیت کند. چنانچه موصی به مازاد بر ثلث ترکه وی باشد؛ وصیت نسبت به میزان زاید، درصورت تنفیذ ورثه، نافذ می گردد؛ و درفرض رد قسمت مزبور، ورثه نیز با موصی له در ملک یادشده شریک می گردند. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی فقهی و حقوقی وصیت مواد 825-860 قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مرکز نشر علوم اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=201232|صفحه=|نام۱=سیدمصطفی|نام خانوادگی۱=محقق داماد|چاپ=4}}</ref>
ممکن است موصی خانه خود را، به نفع دیگری وصیت کند، چنانچه موصی به، مازاد بر ثلث ترکه وی باشد؛ وصیت نسبت به میزان زاید، در صورت تنفیذ ورثه، [[نفوذ|نافذ]] می‌گردد؛ و در فرض [[رد وصیت|رد]] قسمت مزبور، ورثه نیز با [[موصی له]] در ملک یادشده [[شرکت مدنی|شریک]] می‌گردند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی فقهی و حقوقی وصیت مواد 825-860 قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مرکز نشر علوم اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=201232|صفحه=|نام۱=سیدمصطفی|نام خانوادگی۱=محقق داماد|چاپ=4}}</ref>


== انتقادات ==
== انتقادات ==
گاهی اوقات، ارزش موصی به برابر با ثلث ترکه موصی می باشد؛ لیکن ممکن است به صورت امانات و یا مطالبات بوده؛ و یا مورد غصب و تصرف عدوانی واقع شده؛ و یا اینکه مورد تأمین دادگاه، و یا سایر مراجع قانونی باشد؛ دراینصورت موصی له، حق استفاده از ثلث موصی به را دارد؛ و نسبت به دو ثلث دیگر آن، تا تعیین تکلیف نسبت به سایر اموال متوفی، همچنان مالک تلقی می شود. علیرغم وجود سابقه فقهی در این باره، قانون مدنی سکوت اختیار نموده است.
گاهی اوقات، ارزش موصی به، برابر با ثلث ترکه موصی می‌باشد؛ لیکن ممکن است به صورت [[امانت|امانات]] یا مطالبات بوده؛ یا مورد [[غصب]] و [[تصرف عدوانی]] واقع شده؛ یا اینکه مورد [[تأمین خواسته|تأمین]] [[دادگاه]]، یا سایر مراجع قانونی باشد؛ در این صورت موصی له، حق استفاده از ثلث موصی به را دارد؛ و نسبت به دو ثلث دیگر آن، تا تعیین تکلیف نسبت به سایر اموال متوفی، همچنان مالک تلقی می‌شود، علیرغم وجود سابقه [[فقه|فقهی]] در این باره، [[قانون مدنی ایران|قانون مدنی]] [[سکوت قانون|سکوت]] اختیار نموده‌است.


== مصادیق و نمونه ها ==
== مصادیق و نمونه‌ها ==
چنانچه زید یکی از رقبات خود را به نفع عمرو وصیت کند و قیمت موصی له به میزان ارزش ثلث ماترک او باشد؛ دراینصورت وصیت نافذ است ولی اگر ارزش آن، بیش از ثلث دارایی او بوده باشد؛ با تنفیذ ورثه، قسمت زاید نیز متعلق به عمرو خواهد بود. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=207084|صفحه=|نام۱=سیدعلی|نام خانوادگی۱=حائری شاه باغ|چاپ=3}}</ref>
 
* چنانچه زید یکی از [[رقبه|رقبات]] خود را به نفع عمرو وصیت کند و قیمت موصی به، به میزان ارزش ثلث ماترک او باشد؛ در این صورت وصیت نافذ است ولی اگر ارزش آن، بیش از ثلث دارایی او بوده باشد؛ با تنفیذ ورثه، قسمت زاید نیز متعلق به عمرو خواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=207084|صفحه=|نام۱=سیدعلی|نام خانوادگی۱=حائری شاه باغ|چاپ=3}}</ref>
 
== مقالات مرتبط ==
* [[مطالعۀ تطبیقی اعتبار وصیت الکترونیکی در حقوق آمریکا و ایران]]


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
*
*{{مواد قانون مدنی}}
 
[[رده:مواد قانون مدنی]]
[[رده:مواد قانون مدنی]]
[[رده:اموال]]
[[رده:اموال]]
[[رده:وصیت و ارث]]
[[رده:وصیت و ارث]]
[[رده:وصیت]]
[[رده:وصیت]]
[[رده:موصی به]]
[[رده:وصیت مازاد بر ثلث]]
۷٬۰۳۵

ویرایش