ماده ۹۰۰ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر

ماده ۹۰۰ قانون مدنی (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۵ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۱:۴۵

۳٬۵۷۶ بایت اضافه‌شده ، ‏۱۵ دسامبر ۲۰۲۳

بدون خلاصۀ ویرایش

Karandish

۳۰٬۵۹۸

ویرایش

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-فرض دو وارث ربع ترکه است:
+'''ماده ۹۰۰ قانون مدنی''': [[فرض]] دو [[وارث]] ربع [[ترکه]] است:
-۱- شوهر در صورت فوت زن با داشتن اولاد؛
+# [[زوج|شوهر]] در صورت فوت زن با داشتن [[ولد|اولاد]].
+# [[زوجه]] یا زوجه‌ها در صورت فوت شوهر بدون اولاد.
+* {{زیتونی|[[ماده ۸۹۹ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
+* {{زیتونی|[[ماده ۹۰۱ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
-۲- زوجه یا زوجه‌ها در صورت فوت شوهر بدون اولاد.
+== مطالعات تطبیقی ==
+در حقوق فرانسه، تا سال ۱۸۶۱، زن از [[مال|اموال]] شوهر [[ارث]] نمی‌برد؛ و از آن پس، تنها از [[منفعت|منافع]] قسمتی از ترکه، ارث می‌برد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجله علمی انتقادی حقوقی کانون وکلا سال بیست و سوم شماره 118 پاییز 1350|ترجمه=|جلد=|سال=1350|ناشر=کانون وکلای دادگستری مرکز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1610736|صفحه=|نام۱=کانون وکلای دادگستری مرکز|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref>
-== توضیح واژگان ==
+== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
-فرض، عبارت است از سهم مقرر در قرآن.(1018212)
+وراثت بین زوجین، تنها مختص [[نکاح دائم]] است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=100372|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=26}}</ref> شایان ذکر است چنانچه زوجه، حتی از شوهر سابق خود دارای فرزندی باشد؛ در این صورت سهم شوهر حین الفوت او، ربع ترکه است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=331500|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ارث|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=156040|صفحه=|نام۱=مهدی|نام خانوادگی۱=شهیدی|چاپ=8}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه مقالات گامی به سوی عدالت (جلد سوم) (حقوق خصوصی و اسلامی)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1088628|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=1}}</ref>
+== مطالعات فقهی ==
+=== مستندات فقهی ===
+[[آیه ۱۲ سوره نساء]]: «وَلَکُمْ نِصْفُ مَا تَرَکَ أَزْوَاجُکُمْ إِنْ لَمْ یَکُنْ لَهُنَّ وَلَدٌ فَإِنْ کَانَ لَهُنَّ وَلَدٌ فَلَکُمُ الرُّبُعُ مِمَّا تَرَکْنَ مِنْ بَعْدِ وَصِیَّةٍ یُوصِینَ بِهَا أَوْ دَیْنٍ وَلَهُنَّ الرُّبُعُ مِمَّا تَرَکْتُمْ إِنْ لَمْ یَکُنْ لَکُمْ وَلَدٌ فَإِنْ کَانَ لَکُمْ وَلَدٌ فَلَهُنَّ الثُّمُنُ مِمَّا تَرَکْتُمْ مِنْ بَعْدِ وَصِیَّةٍ تُوصُونَ بِهَا أَوْ دَیْنٍ وَإِنْ کَانَ رَجُلٌ یُورَثُ کَلالَةً أَوِ امْرَأَةٌ وَلَهُ أَخٌ أَوْ أُخْتٌ فَلِکُلِّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا السُّدُسُ فَإِنْ کَانُوا أَکْثَرَ مِنْ ذَلِکَ فَهُمْ شُرَکَاءُ فِی الثُّلُثِ مِنْ بَعْدِ وَصِیَّةٍ یُوصَی بِهَا أَوْ دَیْنٍ غَیْرَ مُضَارٍّ وَصِیَّةً مِنَ اللَّهِ وَاللَّهُ عَلِیمٌ حَلِیمٌ»، سهم زوجه را در فرض فقدان فرزند برای متوفی، و نیز، [[سهم‌الارث|حصه]] زوج را در فرض فرزند دار بودن متوفی، بیان نموده‌ است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تبیان حقوق پژوهش نامه قرآنی حقوق (جلد دوم) (حقوق خصوصی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1498532|صفحه=|نام۱=سیدمرتضی|نام خانوادگی۱=قاسم‌زاده|نام۲=حسن|نام خانوادگی۲=ره پیک|چاپ=1}}</ref>
-== پیشینه ==
+=== سوابق فقهی ===
-در حقوق فرانسه، تا سال 1861، زن از اموال شوهر ارث نمی برد؛ و از آن پس، تنها از منافع قسمتی از ترکه، ارث می برد.(402670)
+سهم زوجه در صورتی که متوفی، فاقد اولاد باشد؛ ربع ترکه است، همچنین چنانچه، زنی [[وفات|فوت]] کند، و به هنگام وفات، دارای فرزند باشد؛ سهم الارث شوهر وی، یک چهارم ماترک می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ارث |ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=382036|صفحه=|نام۱=آیت اله خلیل|نام خانوادگی۱=قبله ای خویی|چاپ=2}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=54340|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=کیایی|چاپ=1}}</ref>
-== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
+== رویه‌های قضایی ==
-درصورتیکه حتی زوجه، از شوهر سابق خود دارای فرزندی باشد؛ دراینصورت سهم شوهر حین الفوت او، ربع ترکه است.(82861) (38996) (272143) البته وراثت بین زوجین، تنها مختص نکاح دائم است.(25079)
-== مستندات فقهی ==
+* به موجب [[دادنامه]] شماره ۸۳۹/۲۵ مورخه ۱۳۷۲/۱۲/۹ شعبه ۲۵ [[دیوان عالی کشور]]، حصه زوجه یا زوجات، در فرضی که متوفی فاقد فرزند باشد؛ ربع ترکه است.
-آیه 12 سوره نساء " وَلَکُمْ نِصْفُ مَا تَرَکَ أَزْوَاجُکُمْ إِنْ لَمْ یَکُنْ لَهُنَّ وَلَدٌ فَإِنْ کَانَ لَهُنَّ وَلَدٌ فَلَکُمُ الرُّبُعُ مِمَّا تَرَکْنَ مِنْ بَعْدِ وَصِیَّةٍ یُوصِینَ بِهَا أَوْ دَیْنٍ وَلَهُنَّ الرُّبُعُ مِمَّا تَرَکْتُمْ إِنْ لَمْ یَکُنْ لَکُمْ وَلَدٌ فَإِنْ کَانَ لَکُمْ وَلَدٌ فَلَهُنَّ الثُّمُنُ مِمَّا تَرَکْتُمْ مِنْ بَعْدِ وَصِیَّةٍ تُوصُونَ بِهَا أَوْ دَیْنٍ وَإِنْ کَانَ رَجُلٌ یُورَثُ کَلالَةً أَوِ امْرَأَةٌ وَلَهُ أَخٌ أَوْ أُخْتٌ فَلِکُلِّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا السُّدُسُ فَإِنْ کَانُوا أَکْثَرَ مِنْ ذَلِکَ فَهُمْ شُرَکَاءُ فِی الثُّلُثِ مِنْ بَعْدِ وَصِیَّةٍ یُوصَى بِهَا أَوْ دَیْنٍ غَیْرَ مُضَارٍّ وَصِیَّةً مِنَ اللَّهِ وَاللَّهُ عَلِیمٌ حَلِیمٌ"، سهم زوجه را در فرض فقدان فرزند برای متوفی، و نیز، حصه زوج را در فرض فرزند دار بودن متوفی، بیان نموده است.(374619)
-== سوابق فقهی ==
+== منابع ==
-سهم زوجه درصورتیکه متوفی، فاقد اولاد باشد؛ ربع ترکه است. همچنین چنانچه، زنی فوت کند، و به هنگام وفات، دارای فرزند باشد؛ سهم الارث شوهر وی، یک چهارم ماترک می باشد.(95495) (13571)
+{{پانویس|۲}}
+{{مواد قانون مدنی}}
-== رویه های قضایی ==
+[[رده:مواد قانون مدنی]]
-به موجب دادنامه شماره 839/25 مورخه 9/12/1372 شعبه 25 دیوان عالی کشور، حصه زوجه یا زوجات، در فرضی که متوفی فاقد فرزند باشد؛ ربع ترکه است.
+[[رده:اموال]]
+[[رده:وصیت و ارث]]
+[[رده:ارث]]
+[[رده:فرض و صاحبان فرض]]