«نظریۀ تفسیر اجتهادی» و جایگاه آن در تفسیر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

«نظریۀ تفسیر اجتهادی» و جایگاه آن در تفسیر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نام مقاله ای است از توکل حبیب زاده و محمد بهادری جهرمی و محمدرضا اصغری شورستانی که در شماره سه دوره پنجاه و دو (پاییز 1401) فصلنامه مطالعات حقوق عمومی  تهران منتشر شده است.

مطالعات حقوق عمومی
عنوان«نظریۀ تفسیر اجتهادی» و جایگاه آن در تفسیر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
نویسندهتوکل حبیب زاده
محمد بهادری جهرمی
محمدرضا اصغری شورستانی
محور موضوعیحقوق عمومی
سال نشر۱۴۰۱
منتشر شده درنشریه مطالعات حقوق عمومی
دوره۵۲
شماره۳
دانلود مقالهدانلود از سایت نشریه


چکیده

فرایند تفسیر پیش و بیش از آنکه نیازمند مکاتب و روش‌های تفسیری باشد، نیازمند مفهومی به نام نظریۀ تفسیری است؛ نظریه‌ای که به پرسش کلان چیستی تفسیر پاسخ قابل قبولی بدهد و بتواند مشروعیت‌سنج تفاسیر ارائه‌شده از سوی مفسر باشد. این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی و بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای، در پاسخ به این پرسش که نظریۀ تفسیری صحیح چیست و چه مؤلفه‌هایی دارد، «نظریۀ تفسیر اجتهادی» را ارائه کرده که اولاً تفسیر را جزئی از نظام حقوقی و پاسخ نظام حقوقی به مسئلۀ مورد ابتلا می‌داند؛ ثانیاً با توجه به دو رکن مهم نظام حقوقی یعنی «مبانی» و «اهداف»، معتقد است تفسیر صحیح، تفسیری است که در بُعد وجودی برآمده از مبانی نظام حقوقی و در بُعد کارکردی تأمین‌کنندۀ اهداف نظام حقوقی باشد.

کلیدواژه‌ها

  • تفسیر قانون اساسی
  • شورای نگهبان
  • نظریه تفسیر به مثابه پاسخ نظام حقوقی
  • نظریه تفسیری
  • نظریه حقوقی