اراده و جایگاه آن در مسیولیت کیفری افراد
عنوان | اراده و جایگاه آن در مسیولیت کیفری افراد |
---|---|
رشته | حقوق جزا و جرم شناسی |
دانشجو | میر علی پورحسنی |
استاد راهنما | جان احمد آقایی |
مقطع | کارشناسی ارشد |
سال دفاع | ۱۳۹۹ |
دانشگاه | دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندر انزلی |
اراده و جایگاه آن در مسیولیت کیفری افراد عنوان پایان نامه ای است که توسط میر علی پورحسنی، با راهنمایی جان احمد آقایی در سال ۱۳۹۹ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندر انزلی دفاع گردید.
چکیده
انسان موجودی دارای اراده است، خداوند انسان را به گونه ای خلق کرده که اعمال او مبنی بر اراده است. انسان ها افعال خود را در شرایط سلامت عقلی و مبنی بر اراده خویش انجام می دهند. در بیشتر نظام های حقوقی مقنن با توجه به تغییرات اساسی و یافته های جدید علوم انسانی و علوم تجربی در مورد مسیولیت کیفری احراز شرایط، اوصاف پیشبینی و مقدم بر التزام فرد را ضروری می داند و تحمل نتیجه ی رفتار مجرمانه او را به عنوان اهلیت جنایی مورد تاکید قرار می دهد، در این میان با توجه به اراده و مولفه های بنیادین آن که شامل درک، سنجش، خواست درونی و اثر ایراد خدشه بر هریک از آنها به عنوان موانع تحقق مسیولیت کیفری قابل بررسی است. عللی که بر اراده خدشه وارد می کند می تواند در مرحله پیدایش عمل ارادی محقق شوند، چنانچه علل مذکور بر درک محقق شده و برآن تاثیر گذارده موجب از بین رفتن یا اختلال اراده می شوند. قوانین جزایی به گونه ای وضع شده اند که افراد در شرایط سلامت عقلی در قبال اعمال مجرمانه خویش پاسخگو می باشند. شک داشتن در چنین امری باعث ابتزار حقوق جزا خواهد بود بدان علت که عقاب کردن شخصی که بی اراده است با مبانی حقوق جزا مغایرت دارد و از سویی دیگر مقررات جزایی بازدارندگی لازم را نخواهد داشت. مرتکب شدن فعل مجرمانه از شرایط محقق شدن مسیولیت کیفری است، و قصد مجرمانه به تنهایی موجب عقاب نیست مسیولیت کیفری هنگامی محقق خواهد شد که شخص با گذر از قصد مجرمانه مرتکب فعلی شود که مقنن آن را ممنوع می داند. البته بدین گونه نمی باشد که برای ایجاد مسیولیت کیفری فقط بر فعل مجرمانه بسنده نماییم، بلکه فعل مجرمانه برای محقق شدن مسیولیت کیفری لازم می باشد لکن کافی نخواهد بود و ضروری است که فعل مجرمانه به شکل ارادی ارتکاب یافته باشد اگر فرد اراده ای در وقوع فعل مجرمانه ندارد واجد مسیولیت کیفری نخواهد بود، و این امر مشمول بزه های مطلق و مقید می شود و مطلب با اهمیتی که باید به آن اشاره نمود تمییز ارادی یا غیر ارادی بودن عملی که توسط مرتکب محقق شده است، به سبب اینکه موجب رهایی او از مجازات خواهد شد. قوانین جزایی به گونه ای هستند که شخص با وضعیت تندرستی کامل در مقابل اعمالی که مستوجب مجازات است پاسخگو خواهد بود. در نظام حقوقی ایران اراده سرآغاز اساسی اهلیت جنایی و همچنین با توجه به مرتبه ویژه آن در متون فقه و مسیولیت کیفری مورد مداقه مقنن نبوده است.
کلیدواژه ها
- : مسیولیت کیفری
- رفتار ارادی
- رفتار غیر ارادی
- اختیار