اشتراک پذیری منابع نفتی و گازی با استناد به منابع حقوق بین الملل

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
اشتراک پذیری منابع نفتی و گازی با استناد به منابع حقوق بین الملل
عنواناشتراک پذیری منابع نفتی و گازی با استناد به منابع حقوق بین الملل
رشتهحقوق بین الملل
دانشجوارمین پروین
استاد راهنماعلیرضا ظاهری
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۵
دانشگاهدانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی



اشتراک پذیری منابع نفتی و گازی با استناد به منابع حقوق بین الملل عنوان پایان نامه ای است که توسط ارمین پروین، با راهنمایی علیرضا ظاهری در سال ۱۳۹۵ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی دفاع گردید.

چکیده

در حقوق بین الملل یکی از جلوه های حاکمیت، صلاحیت انحصاری دولت ها در بهره برداری از منابع طبیعی واقع در قلمرو آنها اعم از خشکی، دریایی و فضای بالای کشور و به تبع آن بازداشتن دولت های دیگر برای استفاده از آن منابع بدون رضایت دولت اخیر است. از جمله مهم ترین منابع تحت حاکمیت دولت ها، ذخایر نفت و گاز هستند.بنابراین با توجه به وقوع بخش مهمی از ذخایر نفت و گاز جهان در مناطق دریایی، شناسایی و بهره برداری از این منابع رابطه تنگاتنگی با تحدید حدود دریایی و مقررات حقوق بین الملل دریاها دارد. در مواقعی که یک مخزن نفتی یا گازی در تقاطع مرزهای دو یا چند کشور یافت می شود، مساله حاکمیت یا مالکیت بر آن و بهره برداری از این مخزن مشترک، مباحث پیچیده حقوقی را پدید می آورد. خصیصه این مواد به گونه ای است که چنانچه هر یک از دو کشور ذی ربط و ذینفع در مخزن، از داخل مرز خود اقدام به حفاری کند، می تواند بخشی از نفت یا گاز موجود در مخزن مشترک را استخراج کند. باید اذعان داشت، در صورت توافق دولت های همسایه در تحدید حدود دریایی، تکلیف آن دسته از میادین نفت وگاز که از خط مرزی گذشته و در محدوده ی حاکمیت هر دو طرف قرار دارند، در قالب موافقت نامه تحدید حدود یا موافقت نامه های خاص روشن است. اما در صورت عدم تحدید حدود یا وجود اختلاف طرفین بر سر حاکمیت بر منابع طبیعی مشترک، در صورت عبور میادین نفت و گاز از مرزهای دریایی یا در مناطق اختلافی یا فاقد تحدید حدود، با توجه به طبیعت سیال این مواد و شرایط زمین شناختی حاکم بر آنها استناد یک دولت به حق حاکمیت و بهره برداری یک جانبه ازآنها با حفظ یک پارچگی مخزن و حاکمیت طرف دیگر منافات داشته و موجب نقض حاکمیت کشور ذینفع دیگر در مخزن می باشد.در این پایان نامه دریافتیم که امروزه موافقت نامه های دو یا چندجانبه زیادی بین دولت های برخوردار از این منابع منعقد شده و یا هنگام تنظیم موافقت نامه های تحدید حدود مرزی، به کشف احتمالی چنین منابعی اشاره شده و در هر دو مورد به اصل همکاری در بهره برداری مشترک و چگونگی اجرای این همکاری پرداخته اند که منجر به این می شود تا یکی از منابع اصلی حقوق بین الملل یعنی معاهدات بین المللی پیرامون موضوع مطروحه،شکل بگیرد. نکته مهم در این خصوص این است که وجود تعداد زیاد قراردادهای بهره برداری مشترک در اقصی نقاط جهان و خودداری نسبی دولت ها از اقدام یکجانبه و بدون هماهنگی با همسایگان خود در بهره برداری از مخازن و نیز با توجه به مختصات زمین شناسی و مهندسی مخازن و توانایی های فنی و اقتصادی موید این ادعاست که تلاش دولت ها در جهت انعقاد موافقتنامه های همکاری در بهترین روش های ممکن به منظور بهره برداری از منابع طبیعی مشترک زمینه ساز یک قاعده عرفی بین المللی است که یکی از منابع اصلی حقوق بین الملل در زمینه منابع مشترک،محسوب می شود.کلید واژگان: منابع مشترک، عرف، موافقتنامه، میدان نفتی، اشتراک پذیری.

کلیدواژه ها

  • منابع مشترک
  • عرف