اصل مصونیت قضایی دولت ها و اعمال آن در کشورهای اتحادیه اروپا

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
ارجنامه دکتر حسین مهرپور
عنواناصل مصونیت قضایی دولت ها و اعمال آن در کشورهای اتحادیه اروپا
نویسندهناصر علی منصوریان
محور موضوعیحقوق بین الملل
سال نشر۱۴۰۲
منتشر شده درجلد اول ارجنامه دکتر حسین مهرپور
ناشرانخانه اندیشمندان علوم انسانی
انتشارات داد و دانش


اصل مصونیت قضایی دولت ها و اعمال آن در کشورهای اتحادیه اروپا عنوان مقاله ای از ناصر علی منصوریان است که در جلد نخست ارجنامه دکتر حسین مهرپور (در میانه حقوق بشر، حقوق اساسی و روزآمدی فقه و قانون) منتشر گردیده‌است.

چکیده

مصونیت یکی از ابزارهای دفاعی است که دولت در اختیار دارد تا بتواند از رسیدگی یک دادگاه یا از اجرای حکم یا رأیی درباره اموالش بگریزد. در مورد اول ما مواجه با مصونیت صلاحیتی یا قضایی به معنای خاص و در حالت دوم شاهد مصونیت اجرایی قابل اعمال بر اموال هستیم. روابط قراردادی بین دولت ها و اشخاص خصوصی، همزمان در صحنه تجارت بین الملل توسعه یافته اند؛ اما در این روابط، طبیعتاً دولت ها نمی توانند در شرایط برابری با دیگر اشخاص موضوع حقوق باشند. گستره این مصونیت در هر کشور با دیگری متفاوت است. یکی از عناصر مؤثّر در زمینه مصونیت دولت ماهیت عملکرد اوست. وقتی دولت به عنوان یک قدرت عمومی عمل کند (اعمال حاکمیت) در حمایت اصل مصونیت قرار می گیرد؛ اما چنانچه به مثابۀ یک شخص حقیقی رفتار نماید (اعمال تصدی) نمی تواند از چنین حمایتی برخوردار گردد. کاربرد این دو نظریه (حاکمیت/تصدی) گستره صلاحیت قضایی را تعریف می کند. در این رویکرد، صلاحیت قضایی و اجرایی همواره مطلق شمرده نمی شوند، بلکه گاه محدود هستند. در سال های اخیر در ارتباط با تحریم های اقتصادی ایالات متحده علیه ایران شناخت ویژگی های حقوقی و سازوکارهای مصونیت قضایی (اعم از صلاحیتی و اجرایی) در کشورهای اتحادیه اروپا اهمیت سیاسی و بین المللی خاصی پیدا کرده اند. مطالعه این موضوع کمک می کند تا تفاوت های سیاست حقوقی این کشورها در رابطه با تبعات تحریم های مالی و بانکی تشخیص داده شوند و راه های معارضه حقوقی را در خصوص هرکدام از کشورها بتوان پیش بینی و برنامه ریزی کرد.

کلیدواژه ها

مصونیت دولت، تحریم اقتصادی، ایالات متحده، ایران، اتحادیه اروپا