بررسی مفهوم قانون در پیشامشروطه با تأکید بر آرای میرزاملکمخان ناظمالدوله
![]() | |
عنوان | بررسی مفهوم قانون در پیشامشروطه با تأکید بر آرای میرزاملکمخان ناظمالدوله |
---|---|
نویسنده | عباسعلی کدخدایی مهدیه فیروزی |
محور موضوعی | حقوق عمومی فلسفه حقوق |
سال نشر | ۱۴۰۳ |
منتشر شده در | نشریه پژوهش حقوق عمومی |
دوره | ۲۶ |
شماره | ۸۴ |
دانلود مقاله | دانلود از سایت نشریه |
بررسی مفهوم قانون در پیشامشروطه با تأکید بر آرای میرزاملکمخان ناظمالدوله عنوان مقالهای از عباسعلی کدخدایی و مهدیه فیروزی است که در پاییز ۱۴۰۳ و شمارهی ۸۴ از فصلنامه پژوهش حقوق عمومی منتشر شده است.
چکیده
قانون همواره محوریترین مفهوم در ادوار متفاوت اصلاحات پیش از مشروطه بوده و همچون نخ تسبیح، وجه ارتباط مراحل مختلف مشروطهخواهی ایرانیان بوده است. سیر تحول این مفهوم کلیدی را میتوان به مثابه آینه تحول افکار اصلاحطلبانه در ایران قلمداد نمود که این امر، اهمیت این موضوع را نشان میدهد. موج ابتدایی اصلاحات حقوقی ایران در عصر ناصری و متأثر از اصلاحات کشورهای روسیه و عثمانی بود که در آن اولین تلاش ایرانیان مبنی بر تنظیم و تحدید قدرت مستبدانه و نامشروط شکل گرفت. در این پژوهش با اتکا به روش توصیفی- تحلیلی و شیوه جمعآوری اطلاعات به گونه کتابخانهای، تلاش شده است با بررسی آثار برجای مانده از نویسندگان ایرانی و بهویژه آثار میرزاملکمخان ناظمالدوله؛ بیان شود که چگونه در آغاز موج اصلاحات، مفهوم نظم به مثابه سنگ محک برای سنجش وضع جامعه مورد توجه واقع شد و درک ایرانیان از مفهوم قانون را متأثر نمود. بنابراین هدف اصلی این پژوهش بررسی مفهوم قانون در ارتباط با مفهوم نظم است. به نظر میرسد مفهوم قانون در چنین بستری در عین آنکه شدیدا تمرکزگرا است با رویکردی فرمالیستی به دنبال مقید نمودن قدرت مطلق و تنظیم استبداد به عنوان مهمترین وجه فقدان انتظام جامعه ایران است.