بررسی مقررات و قوانین مربوط به حوادث هواپیمایی
 | |
| عنوان | بررسی مقررات و قوانین مربوط به حوادث هواپیمایی |
|---|---|
| رشته | حقوق بین الملل |
| دانشجو | نیکزاد فرشچی طهرانی |
| استاد راهنما | منصور جباری قره باغ |
| استاد مشاور | حسینقلی رستم زاد |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۰ |
| دانشگاه | دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی |
بررسی مقررات و قوانین مربوط به حوادث هواپیمایی عنوان پایان نامه ای است که توسط نیکزاد فرشچی طهرانی، با راهنمایی منصور جباری قره باغ و با مشاوره حسینقلی رستم زاد در سال ۱۳۹۰ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی دفاع گردید.
چکیده
در چند دهه اخیر صنعت حمل و نقل، بویژه صنعت هوانوردی در سطح جهانی رشد بسیار زیادی داشته است، بنحوی که این صنعت از یک رویکرد تفریحی و ماجرا جویی تبدیل به ابزاری برای توسعه اهداف اقتصادی، فرهنگی و نظامی گردیده است. تعداد پروازها و نوع هواپیماهای در حال پرواز در عصر حاضر نوید از تحولی عظیم در این صنعت دارد، بنحوی که هم اکنون تعداد زیادی از مسافران برای سفر به اقصی نقاط محل کار و زندگی خود از سفرهای هوایی استفاده می کنند ومقادیر قابل توجهی بار و محموله توسط هواپیماهها جابجا می شوند، لذا، هر گونه خلل در این صنعت می تواند صدمات جبران ناپذیری به چرخه سیستم های اجتماعی کنونی وارد کند، در ابتدا، هواپیما صرفا وسیله ایی برای تفریح، تفرج و ماجراجویی تعداد اندکی از افراد بحساب می آمد، وقوع سانحه هوایی تنها یک تجربه به حساب می آمد و انسان های معدودی در آن دخیل بودند، ولی با رشد صنعت حمل و نقل هوایی منافع انسانهای بسیار زیادی به این صنعت گره خورد و پرواز از حالت صرف تفریحی خارج شده و تبدیل به ابزاری جهت رشد و شکوفایی اقتصاد کشورهای جهان گردید. همزمان با رشد و توسعه سفرهای هوایی، توجه به ایمنی و مقررات و قوانین مربوط به صنعت هواپیمایی بیش از پیش مد نظر قرار گرفت. اما به رغم توسعه در این زمینه، عملا در اوایل شکوفایی این صنعت، توجهی به مقررات و قوانین سوانح هوایی معطوف نگشت. اولین گام در جهت تدون قوانین و مقررات سوانح هوایی تحت عنوان ماده ۲۶ در سال ۱۹۴۴ درکنوانسیون شیکاگو شکل گرفت. برای اولین بار در این ماده به تشریح مقررات و قوانین مربوط به سوانح هوایی پرداخته شد و در پی آن انکس ۱۳ ازاین کنوانسیون مبنای رسیدگی وبررسی تحقیقات سوانح هوایی در حقوق بین الملل گردید.
سازمان بین المللی هواپیمایی کشوری بعنوان تنها متولی هواپیمایی، مسیول تدوین، ارتقاء و بازنگری مقررات و قوانین هواپیمایی، اقدامات بسیار گسترده ایی در جهت هماهنگی و همکاری فی ما بین کشورهای عضو ایفا نموده است. با عنایت به اینکه سوانح هوایی و نحوه بررسی علل وقوع آنها، روز به روز برای کشورها اهمیت بسزایی پیدا کرده و با توجه به تلفات انسانی ناشی از سوانح هوایی و عزم جدی کشورها برای کاهش سوانح هوایی، اکثرکشورها بدنبال راهکارها، مقررات و قوانینی هستند که بر مبنای آن بتوانند تحقیقات صحیح، سریع، دقیق و کارامدی را انجام دهند.هر چند در زمینه سوانح هوایی مقرراتی تحت عنوان ماده ۲۶ و انکس ۱۳ وجود دارد، ولی این قوانین نیز در هنگام اجراء دارای یکسری ابهامات می باشد، لذا نیاز به یکسری بازنگری و رفع ابهامات غیر قابل اجتناب می باشد، از طرفی دیگر با توجه به خصیصه بین المللی بودن قوانین موضوعه همکاری کشورها و تشریک مساعی آنها مهمترین اهرم اجرایی این قوانین می باشد بنحوی که عدم الزام کشور به این قوانین باعث عدم حصول به نتیجه مطلوب که همانا کشف علل سانحه و جلوگیری از تکرار آن عقیم خواهد ماند، رویکرد دیگر در راستای اجرای قوانین فوق الذکر، مساعدت کشورها در قالب یک صندوق بین المللی مالی برای کمک به کشورهای توسعه نیافته و فقیر برای اجرای تحقیقات سوانح هوایی می باشد.
در زمینه تحقیقات سوانح هوایی کشورها در قالب ساختارهای گروهی با منافع مشترک اقداماتی را در چند دهه اخیر انجام داده اند، از جمله این تشکل ها می توان به اتحادیه اروپا و قوانین و مقررات بررسی سوانح هوایی مربوط به کشورهای این اتحادیه، امریکای شمالی و کانادا و قوانین خاص این کشورها در تحقیقات سوانح هوایی و اتحادیه کشورهای عرب اشاره کرد. این کشورها بخاطر این که دارای اهداف و منافع مشترک هستند، نه تنها در قالب ایکایو تحقیقات سوانح هوایی را انجام می دهند، بلکه در قالب ساختارهای داخلی خود بدنبال راهکارهایی برای به حداقل رساندن سوانح هوایی می باشند.
در نهایت به این نتیجه گیری می رسیم برای رسیدن به یک قانون کار آمد و عملی در راستای جلوگیری از سوانح هوایی مشابه، کشورها باید در اجرای این قوانین و همکاری های بین المللی سعی وافر را مبذول دارند و از طرفی دیگر ایکایو بعنوان تنها متولی در زمینه تدوین، اجراء و بازنگری قوانین و مقررات مرتبط با هواپیمایی، باید در بازنگری قوانین و مقررات مطروحه، اقدام بایسته ای را اعمال نماید که در قوانین بازنگری شده الزاماتی کافی و قابل اجزاء در آن لحاظ شده باشد.
ساختار و فهرست پایان نامه
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده: ۱
مقدمه ۳
بخش اول: بررسی وتحقیق از سوانح هوایی در حقوق بین الملل ۸
فصل اول: سازمان بین المللی هواپیمایی کشوری و تحقیقات سوانح هوایی ۱۰
فصل دوم: تحقیق و تفحص از سوانح هوایی از منظر حقوق بین الملل ۱۲
۱) رژیم حقوقی ایجاد شده توسط کنوانسیون شیکاگو ۱۲
الف) قلمرو و حیطه کنوانسیون ۱۲
ب) انکس
در مورد تحقیق و تفحص از سوانح هوایی ۱۳
۲) مفاهیم حقوقی ۱۶
الف) ارتباط فی ما بین ماده
و انکس
۱۶
ب) تمایز فی ما بین الفاظ Accident و Incident ۱۸
۲–۱) تعریف ۱۸
۲–۲) نتایج حاصله از ایجاد تمایز ۲۰
ج) رویه ایکایو در رابطه با تحقیق و تفحص از سوانح هوایی ۲۱
بخش سوم: ضعفها و کاستیهای سیستم: ۲۴
۱) ضعف مربوط به ماهیت متون ۲۴
الف) قدرت الزام آور متون ۲۴
ب) نتایج و انتقادات ۲۵
۲) نواقص و ضعفهای ماهیتی اسناد مرتبط با سوانح هوایی ۲۶
الف) محدودیتهای ایجاد شده در ماهیت قوانین سوانح هوایی: ۲۶
ب) نتیجه گیری حقوقی و انتقاد نسبت به محدودیتها موجود در مواد
و
۲۷
بخش سوم: قوانین اتحادیه اروپایی در رابطه با سوانح هوایی ۲۹
۱) مصوبه شورای اتحادیه اروپا در سال۱۹۸۰ ۲۹
۲) معاهده ۱۹۸۷ مجلس اروپا ۳۱
فصل دوم: برخی نقطه نظرات حقوقی در مورد تحقیقات سوانح هوایی ۳۴
بخش اول: مقامات درگیر در تحقیقات: ۳۶
۱) بررسی یک نقطه نظر اروپایی : ۳۶
الف) انتخاب سربازرس در بریتانیا : ۳۶
ب) بخش تحقیقات سوانح کشور فرانسه ۳۷
۲) بررسی کمیسیون تحقیق امریکای شمالی ۳۹
الف) بخش ایمنی حمل و نقل ملی در کشور امریکا ۳۹
ب) هییت ایمنی هواپیمایی کانادا ۵۶
۳) نتیجه گیری ۵۸
بخش دوم: تعارض منافع غیر قابل اجتناب ۶۱
۱) تحقیقات تعارض برانگیز ۶۱
الف) اهداف تحقیقات ۶۱
۱– اجماع در میان جامعه بین المللی ۶۱
۲– برداشتها مبهم از مفاهیم پیچیده علت و خطا ۶۲
۳– بروز تعارض بخاطر ماهیت محرمانه بودن اطلاعات ۶۸
ب ) قانون آزادی اطلاعات ۷۱
۴– پوشش خبری رسانه ها و تحقیقات در مورد سوانح: ۷۸
الف) تاثیر پوشش رسانه ایی بر روی روند تحقیقات ۷۹
ب) حق دسترسی به صحنه سانحه هوایی : ۸۱
ج) راه حل هایی برای درک بهتر ۸۳
فصل سوم : پیشنهادات و توصیه هایی در جهت همکاریهای ضروری فی ما بین دول: ۸۶
بخش اول : پیشنهادات حقوقی : ۸۸
الف) همکاری بین المللی یک ضرورت غیرقابل اجتناب: ۸۸
ب) تشکیلات ایکایو ۸۹
بخش دوم : همکاریهای بین المللی خارج از ایکایو : ۹۳
۱) همکاری فی ما بین شرکت های هواپیمایی : ۹۳
۵– همکاری در قالب توافقنامه های چند جانبه هوایی ۹۴
۶–همکاری منطقه ای: ۹۵
بخش سوم : پیشنهاداتی در جهت یک همکاری مستحکم تر ۹۸
۱) مشکلات تحقیقات در مورد هواپیماهای بزرگ و پرهزینه : ۹۸
۷– تلاشهای ایکایو در جهت همکاریهای مستحکم تر : ۹۹
۸– تشکیل یک صندوق بین المللی: ۱۰۲
نتیجه گیری ۱۰۹
فهرست کتب و منابع
کلیدواژه ها
- حادثه هوایی
- سانحه هوایی
- ایمنی هوایی
- ترابری هوایی
- هواپیما
- حقوق بین الملل
- قوانین
- مقررات
- قوانین سوانح هوایی