بررسی کارکردهای قوه قضاییه در تامین و تضمین آزادی های مشروع

عنوان	بررسی کارکردهای قوه قضاییه در تامین و تضمین آزادی های مشروع
رشته	حقوق عمومی
دانشجو	احمد آقایی
استاد راهنما	ابراهیم عزیزی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۵
دانشگاه	دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

بررسی کارکردهای قوه قضاییه در تامین و تضمین آزادی های مشروع عنوان پایان نامه ای است که توسط احمد آقایی، با راهنمایی ابراهیم عزیزی در سال ۱۳۹۵ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی دفاع گردید.

چکیده

قوه قضاییه، قوه ای مستقل مسیول تحقق بخشیدن عدالت، احیای حقوق عامه و حفظ و گسترش آزادی های مشروع است و همچنینقوه قضاییه ضمانت اجرای اصل حاکمیت قانون و ناظر بر حسن اجرای قوانین است و تعقیب و مجازات متجاوزین به قانون چه تجاوز از سوی حاکمان و چه از سوی حکومت شوندگان با رعایت اصل برابری در مقابل قانون به عهده داردانجام وظایف و اختیارات قوه قضاییه و تحقق اهداف آن و حفظ استقلال این قوه از تجاوز صاحبان قدرت و ثروت و قوای دیگر یعنی مقننه و مجریه منوط به دو امر است اول قانون درست و قابل اجرا که تإمین کننده اهداف مزبور باشد. دوم: ضمانت اجرای قاطع نسبت به کسانی که حاکمیت قانون را مخدوش و آرامش جامعه را بر هم می زنند. ضمانت اجرای قانون و اصل حاکمیت قانون قوه قضاییه است و قوه قضاییه به عنوان رکن سوم حاکمیت در تفکیک قوا، وظیفه تحقق بخشیدن به عدالت در جامعه و احقاق حقوق عامه و حفظ و گسترش حقوق و آزادی های مشروع افراد را به عهده دارد.یکی از نمودهای حقوق مردم در قانون اساسی، آزادی های مشروع است که قوه قضاییه مسیول گسترش و تضمین آزادی های مشروع و صیانت از آن می باشد با توجه به کارکردهایی که در اختیار دارد. که در این پژوهش در پی شناخت این کارکردها هستیم منظور از کارکردهای قوه قضاییه در این تحقیق عملکرد نمی باشد بلکه منظور از نقش و وظیفه قوه قضاییه از نظر تیوری و معادل آن Function می باشد اگر چه عملکرد اجرایی قوه قضاییه در گسترش و تضمین آزادی های مشروع نیاز به پژوهش و تحقیق جداگانه دارد.در این پژوهش به معرفی کارکردها قوه قضاییه در تإمین و تضمین آزادی های مشروع بر مبنای صلاحیت های مندرج در قانون اساسی، و نیز قابلیت سنجی این کارکردها و صلاحیت ها پرداخته می شود.

ساختار و فهرست پایان نامه

فصل اول: کلیات و مفاهیم تحقیق

۱–۱ بیان مساله تحقیق: ۲

۱–۲ اهمیت موضوع تحقیق: ۳

۱–۳ انگیزه انتخاب موضوع: ۴

۱–۴ اهداف تحقیق: ۴

۱–۵ پیشینه تحقیق: ۵

۱–۶سوالات تحقیق: ۵

۱–۶–۱ سوالات اصلی: ۵

۱–۶–۲ فرضیات اصلی: ۵

۱–۶–۳ سوالات فرعی ۶

۱–۶–۴ فرضیات فرعی ۶

۱–۷ روش تحقیق: ۶

۱–۸ سامان دهی تحقیق: ۶

فصل دوم: مبانی نظری کارکردهای قوه قضاییه

مقدمه: ۹

۲–۱ آزادی های مشروع ۱۱

۲–۱–۱ پیشینه آزادی های مشروع ۱۱

۲–۱–۲ مبانی آزادی های مشروع ۱۴

۲–۱–۲–۱ آزادی در آیات قرآن کریم ۱۴

۲–۱–۲–۲ آزادی در روایات ۱۹

۲–۱–۳ محدوده آزادی های مشروع ۲۰

۲–۱–۳–۱ فقه شیعه ۲۰

۲–۱–۳–۲ آزادی و قانون ۲۱

۲–۱–۴ آزادی های مشروع در قانون اساسی ۲۳

۲–۱–۴–۱ آزادی از دیدگاه خبرگان قانون اساسی ۲۳

۲–۱–۴–۲ انواع آزادی های مشروع ۲۴

۲–۱–۴–۳ تضمین آزادی های مشروع ۲۹

۲–۲ قوه قضاییه: ۳۱

۲–۲–۱ جایگاه قوه قضاییه در قانون اساسی: ۳۲

۲–۲–۲ اهمیت و اهداف قوه قضاییه: ۳۴

۲–۲–۲–۱ پشتیبانی و احقاق حقوق عامه مردم: ۳۵

۲–۲–۲–۲ تضمین و گسترش حقوق و آزادی ها: ۳۵

۲–۲–۲–۳ گسترش و اجرای عدالت: ۳۶

۲–۲–۳ وظایف و اختیارات قوه قضاییه: ۳۷

۲–۲–۳–۱ رسیدگی و صدور حکم: ۳۸

۲–۲–۳–۲ نظارت برحسن اجرای قوانین: ۳۹

۲–۲–۳–۳ کشف جرم، تعقیب و مجازات مجرمین: ۴۰

۲–۲–۳–۴ پیشگیری از وقوع جرم و اصلاح مجرمین: ۴۰

۲–۲–۴ ساختار و تشکیلات قوه قضاییه: ۴۱

۲–۲–۴–۱ رییس قوه قضاییه: ۴۱

۲–۲–۴–۲ معاون اول قوه قضاییه ۴۳

۲–۲–۴–۳ دیوان عالی کشور: ۴۶

۲–۲–۴–۴ سازمانهای تابعه قوه قضاییه: ۴۷

۲–۲–۵ استقلال قوه قضاییه: ۴۷

فصل سوم: اقدامات اصلی قوه قضاییه

مقدمه: ۵۰

۳–۱ کارکردهای اصلی قوه قضاییه: ۵۱

۳–۱–۱ رسیدگی و صدور حکم: ۵۱

۳–۱–۱–۱ دادگاههای عمومی: ۵۵

۳–۱–۱–۲ دادگاههای اختصاصی: ۵۶

۳–۱–۱–۲–۱ دادگاههای نظامی: ۵۷

۳–۱–۱–۲–۲ دادگاه ویژه روحانیت: ۶۰

۳–۱–۱–۲–۳ دادگاههای انقلاب: ۶۵

۳–۱–۱–۳ دیوان عدالت اداری: ۶۷

۳–۱–۲ نظارت بر حسن اجرای قوانین: ۶۸

۳–۱–۲–۱ نظارت بیرونی قوه قضاییه: ۶۹

۳–۱–۲–۱–۱ نظارت فعال و فراگیر: ۷۰

۳–۱–۲–۱–۱–۱ سازمان بازرسی کل کشور: ۷۱

۳–۱–۲–۱–۱–۲ هییت نظارت برحسن اجرای قانون احترام به آزادی های مشروع و حفظ حقوق شهروندی: ۷۲

۳–۱–۲–۱–۱–۳ هییت عالی نظارت بر تخلفات اداری: ۷۳

۳–۱–۲–۲ نظارت درونی: ۷۴

۳–۱–۲–۲–۱ دیوان عالی کشور: ۷۴

۳–۱–۲–۲–۲ رییس قوه قضاییه: ۷۵

۳–۱–۲–۲–۳ دادگاه انتظامی قضات: ۷۶

۳–۱–۳ کشف جرم، تعقیب مجازات مجرمین: ۷۶

۳–۱–۴ پیشگیری از وقوع جرم و اصلاح مجرمین: ۷۸

۳–۲ کارکردهای جانبی قوه قضاییه: ۸۱

۳–۲–۱ وظایف و اختیارات رییس قوه قضاییه: ۸۱

۳–۲–۱–۱ وظایف و اختیارات رییس قوه قضاییه در امور مرتبط با قوه قضاییه: ۸۳

۳–۲–۱–۱–۱ نظارت شرعی رییس قوه قضاییه بر آراء محاکم طبق قانون عادی: ۸۵

۳–۲–۱–۱–۲ سایر وظایف و اختیارات رییس قوه قضاییه در امور مرتبط با قوه قضاییه: ۸۵

۳–۲–۱–۲ وظایف رییس قوه قضاییه در امور غیر مرتبط با قوه قضاییه: ۸۶

۳–۲–۱–۲–۱ معرفی

نفر حقوق دان جهت عضویت در شورای نگهبان: ۸۷

۳–۲–۱–۲–۲ عضویت رییس قوه قضاییه در شورای موقت رهبری (اصل ۱۱۱) ۸۷

۳–۲–۱–۲–۳ عضویت رییس قوه قضاییه در شورای موقت ریاست جمهوری (اصل ۱۳۱) ۸۷

۳–۲–۱–۲–۴ حضور در مراسم سوگند رییس جمهور در مجلس شورای اسلامی (اصل ۱۲۱) ۸۸

۳–۲–۱–۲–۵ رسیدگی به دارایی های رهبری، رییس جمهور، معاونان رییس جمهور، وزیران و همسر و فرزندان آنان قبل و بعد از خدمت با رییس قوه قضاییه است (اصل ۱۴۲) ۸۸

۳–۲–۱–۲–۶ نظارت بر حسن جریان امور در دستگاههای اداری ۸۸

۳–۲–۱–۲–۷ تعیین نماینده در صدا و سیما: ۸۸

۳–۲–۱–۲–۸ عضویت رییس قوه قضاییه در جمع تشخیص مصلحت نظام: ۸۹

۳–۲–۱–۲–۹ عضویت رییس قوه قضاییه در شورای عالی امنیت ملی: ۸۹

۳–۲–۱–۲–۱۰ عضویت رییس قوه قضاییه در شورای بازنگری قانون اساسی ۸۹

۳–۲–۲ وزیر دادگستری: ۹۰

۳–۲–۳ تشکیلات و سازمانهای جانبی قوه قضاییه: ۹۲

۳–۲–۳–۱ دادسرا: ۹۲

۳–۲–۳–۲ سازمان زندانها و اقدامات تامینی و تربیتی: ۹۴

۳–۲–۳–۳ سازمان پزشکی قانونی: ۹۶

فصل چهارم: وظایف قوه قضاییه در صیانت از آزادی های مشروع

مقدمه: ۹۹

۴–۲ تضمینات مربوط به دادرسی کیفری: ۱۰۰

۴–۲–۱ اصل برایت: ۱۰۱

۴–۲–۲ اصول حاکم بر تعیین جرایم و مجازاتها: ۱۰۲

۴–۲–۲–۱ اصل عطف به ماسبق نشدن قوانین کیفری: ۱۰۴

۴–۲–۳ ممنوعیت شکنجه و اجبار افراد به شهادت، اقرار و سوگند: ۱۰۸

۴–۲–۴ ممنوعیت هتک حرمت و حیثیت افراد بازداشت شده و زندانی: ۱۰۹

۴–۲–۵ رسیدگی به جرایم سیاسی و مطبوعاتی حضور هیات منصفه: ۱۱۰

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

نتیجه گیری و پیشنهادات: ۱۱۵

منابع و ماخذ Error! Bookmark not defined

کتاب ۱۲۲

مقالات ۱۲۳

جزوات ۱۲۳

کلیدواژه ها

• کارکردها
• قوه قضاییه
• آزادی مشروع
• کارکرد
• امنیت
• رفتار بزهکارانه
• قانون اساسی
• ایران