تفسیر متون قانون اساسی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
تفسیر متون قانون اساسی
عنوانتفسیر متون قانون اساسی
رشتهحقوق عمومی
دانشجوقیصر جواد کاظم
استاد راهنماحسین جوان آراسته
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۴۰۰
دانشگاهدانشگاه ادیان و مذاهب



تفسیر متون قانون اساسی عنوان پایان نامه ای است که توسط قیصر جواد کاظم، با راهنمایی حسین جوان آراسته در سال ۱۴۰۰ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه ادیان و مذاهب دفاع گردید.

چکیده

تفسیر متون قانون اساسی فرآیند حیاتی مهمی است زیرا از مهمترین ابزارهای بیان مقاصد متون قانون اساسی و روشن سازی مفاهیم آن و اطلاع بر اراده قانون گذار و واضع این منون به شمار می رود. کاربرد عملی متون قانون اساسی به درستی انجام نمی شود مگر اینکه این متون واضح بوده و خالی از هرگونه ابهام و پیچیدگی های باشد که به طور کلی در نتیجه تحول در در وضعیت جامعه، متون را دربرمی گیرد. بنابراین، به نظرمی رسد اهمیت تفسیر متون قانون اساسی روشن است، زیرا هدف آن رفع تعارض و از بین بردن تناقضها و زدون ابهامهایی است که بر متون وارد شده است و نه به منظور اطمینان از صحت و یکپارچگی کاربرد عملی متون قانون اساسی. در این مطالعه به بررسی تفسیر متون اساسی پرداختیم زیرا برخلاف آنچه در مورد قانونگذاری ها وجود دارد، بررسی مستقلی در فهم قانون اساسی صورت نگرفته است. روش تحقیق، توصیفی – تحلیلی است یکی از مهمترین نتایج این رساله این است که دادگاه عالی فدرال، به طور خاص و فقه قانون اساسی به صورت عام، قواعدی را برای تفسیر متن قانون اساسی، مشخص نکرده اند و در مسیری که قوانین اساسی معاصر در روند تفسیر متون اساسی، پیموده اند، گام ننهاده اند. از مهمترین پیشنهادهای این رساله، ضرورت تعیین و بیان رویکرد اساسی متولی فرایند تفسیر متون قانون اساسی است. و همچنین بیان سازوکار اجرایی برای انجام فرایند تفسیری بواسطه متون اساسی صریحی است که تصمیمات نهادی را که فرایند تفسیر را انجام می دهند، تضمین می کند و اهمیت زیادی در تثبیت اطمینان به رویکرد تفسیری و تصمیمات تفسیری که از آن نهاد صادر می شود، ازسوی جامعه به طور کلی و اشخاصی به دنبال تفسیر هستند به طور خاص خواهد داشت.

ساختار و فهرست پایان نامه

المقدمه

اهمیه البحث:

هدف البحث:

فایده البحث:

مشکله البحث:

اسیله البحث:

السوال الرییسی:

الاسیله الفرعیه:

فرضیات البحث:

الفرضیه الاصلیه:

الفرضیات الفرعیه:

الدراسات السابقه

القبلیات المسلمه:

منهجیه البحث:

هیکلیه البحث

الفصل الاول:المفهوم العام لتفسیر النصوص الدستوریه

المبحث الاول: المفهوم الاساسی لتفسیر النصوص الدستوریه

المطلب الاول: مفهوم تفسیر النصوص الدستوریه

الفرع الاول: تعریف التفسیر لغه

الفرع الثانی: تعریف التفسیر شرعا

الفرع الثالث: تع–ریف التفسیر اصطلاحا

المطلب الثانی: ذاتیه تفسیر النصوص الدستوریه

الفرع الاول: تمییز التفسیر عن التاویل

الفرع الثانی: تمییز التفسیر عن التکییف

الفرع الثالث: تمییز التفسیر عن ترجمه النصوص

المطلب الثالث: شروط تفسیر النصوص الدستوریه

الفرع الاول: الشروط المتعلقه بالنص القابل للتفسیر

الفرع الثانی: الشروط المتعلقه بإجراءات التفسیر

الفرع الثالث: الشروط المتعلقه بالشخص القایم بالتفسیر

ال–م––بح–ث ال––ثان–ی: ان–واع وم–دارس تفسی–ر ال–نص–وص الدس–ت–وری–ه وقی––وده

المطلب الاول: انواع تفسیر النصوص الدستوریه

الفرع الاول: التفسیر التشریعی

الفرع الثانی: التفسیر الفقهی

الفرع الثالث: التفسیر القضایی

المطلب الثانی: مدارس تفسیر النصوص الدستوریه

الفرع الاول: مدرسه الشرح علی المتون

الفرع الثانی: المدرسه التاریخیه او الاجتماعیه

الفرع الثالث: مدرسه البحث العلمی الحر

المطلب الثالث: قیود تفسیر النصوص الدستوریه

الفرع الاول: التقید بالاسس الدستوریه

الفرع الثانی: التقید بالوظیفه والاختصاص التفسیری

الفرع الثالث: التقید بالمقاصد والاهداف التفسیریه

الفصل الثانی: نطاق تفسیر النصوص الدستوریه

المبحث الاول: اسباب تفسیر النصوص الدستوریه

المطلب الاول: غموض النصوص الدستوریه

الفرع الاول: الغموض بسبب الصیاغه المرنه

الفرع الثانی: الغموض بسبب الصیاغه المبهمه

الفرع الثالث: الغموض بسبب الصیاغه المتذبذبه

المطلب الثانی: تعارض النصوص الدستوریه

الفرع الاول: التعارض المعاصر لإصدار الوثیقه الدستوریه

الفرع الثانی: التعارض اللاحق لإصدار النصوص الدستوریه

المطلب الثالث: نقص النصوص الدستوریه

الفرع الاول: نقص النصوص الدستوریه بسبب فقدان الحکم فیه

الفرع الثانی: نقص النصوص الدستوریه بسبب فقدان لفظ او عباره فیه

المبحث الثانی: وسایل تفسیر النصوص الدستوریه

المطلب الاول: دراسه وسایل تفسیر النصوص الدستوریه الداخلیه

الفرع الاول: وسایل التفسیر الداخلیه اللفظیه (وسایل مباشره)

الفرع الثانی: دلالات النصوص الدستوریه

الفرع الثالث: حکمه النصوص الدستوریه

المطلب الثانی: وسایل تفسیر النصوص الدستوریه التقریبیه

الفرع الاول: تفسیر النصوص الدستوریه من خلال إراده المشرع وتطابق العله بین النصوص

الفرع الثانی: تفسیر النصوص الدستوریه من خلال الدیباجه

الفرع الثالث: تفسیر النصوص الدستوریه من خلال الهیکل العام والمبادی العامه

المطلب الثالث: دراسه وسایل تفسیر النصوص الدستوریه الخارجیه

الفرع الاول: وسایل تفسیر النصوص الدستوریه الخارجیه (الاساسیه)

الفرع الثانی: وسایل تفسیر النصوص الدستوریه الخارجیه (الثانویه)

الفصل الثالث: التنظیم القانونی لتفسیر النصوص الدستوریه فی العراق

المبحث الاول: تشکیل المحکمه المختصه بتفسیر النصوص الدستوریه فی العراق واختصاصاتها الدستوریه

المطلب الاول: تشکیل المحکمه الاتحادیه العلیا

الفرع الاول: تشکیل المحکمه الاتحادیه العلیا فی ظل قانون إداره الدوله للمرحله الانتقالیه ۲۰۰۴

الفرع الثانی: تشکیل المحکمه الاتحادیه العلیا فی ظل دستور جمهوریه العراق لسنه ۲۰۰۵

المطلب الثانی: اختصاصات المحکمه الاتحادیه العلیا

الفرع الاول: اختصاصات المحکمه الاتحادیه العلیا وفق قانون رقم (۳۰) لسنه ۲۰۰۵

الفرع الثانی: اختصاصات المحکمه الاتحادیه العلیا وفق دستور العراق لسنه ۲۰۰۵ النافذ

المبحث الثانی: إجراءات تفسیر النصوص الدستوریه فی العراق ومدی حجیه الإحکام الصادره فیها

المطلب الاول: إجراءات تفسیر النصوص الدستوریه

الفرع الاول: الجهات التی تطلب تفسیر النصوص الدستوریه

الفرع الثانی: بیان النص الدستوری المطلوب تفسیره

المطلب الثانی: مدی حجیه الإحکام الصادره فی تفسیر النصوص الدستوریه

الفرع الاول: حجیه الإحکام الصادره فی الرقابه علی دستوریه القوانین

الفرع الثانی: حجیه الإحکام الصادره فی النظر فی الطعون التمییزیه الوارده علی قرارات محکمه القضاء الإداری

الفرع الثالث: حجیه الإحکام الصادره فی طلبات التفسیر الاصلی والمباشر

الخاتمه ۱۹۶ قایمه المصادر والمراجع

کلیدواژه ها

  • توضیح
  • متون