حق دفاع مشروع ایران در قبال ترور دانشمندان هسته ای

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
حق دفاع مشروع ایران در قبال ترور دانشمندان هسته ای
عنوانحق دفاع مشروع ایران در قبال ترور دانشمندان هسته ای
رشتهحقوق بین الملل
دانشجومیرصالح محمودی
استاد راهنماپوریا عسکری
استاد مشاورهمایون حبیبی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۴۰۱
دانشگاهدانشگاه علامه طباطبایی



حق دفاع مشروع ایران در قبال ترور دانشمندان هسته ای عنوان پایان نامه ای است که توسط میرصالح محمودی، با راهنمایی پوریا عسکری و با مشاوره همایون حبیبی در سال ۱۴۰۱ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی دفاع گردید.

چکیده

هدف این پژوهش بررسی روش های پاسخ گویی به تهدیدات نظامی صورت پذیرفته علیه یک دولت، بدون ایراد خدشه به قاعده منع تهدید یا توسل به زور است. در این راستا منشور ملل متحد اقدام به در نظر گرفتن استثنایاتی بر قاعده فوق الذکر نموده تا ضمن وضع ضمانت اجرا به جهت رعایت قاعده منع توسل به زور، روش های حقوقی تضمین حق دفاع را نیز برای دولت های متضرر پیش بینی نموده باشد. در تحقیق حاضر، ضمن بررسی استثنایات مندرج در منشور، به تیوری انباشت وقایع نیز پرداخته شده است. تیوری فوق به عنوان راهکاری در جهت استفاده از ابزار مندرج در ماده ۵۱ منشور، یعنی دفاع مشروع، به منظور مقابله با تهدیدات برخاسته از تهدید یا توسل به زور است. در همین راستا، از پایان دهه ۶۰ برخی دولت ها اقدام به ارایه تفسیرهایی مترقیانه از موضوع حمله مسلحانه مندرج در ماده 51 منشور ملل متحد به منظور دستیابی به راهکارهایی برای استفاده از ابزار دفاع مشروع نموده اند. با بررسی ریشه های تاریخی این موضوع و نیز رویکرد و رویه دولت ها و برخی سازمان های بین المللی نسبت به شکل گیری و ایجاد تیوری انباشت وقایع میتوان بدین نتیجه رسید که به تدریج و با گذشت زمان، این تیوری از جایگاهی برخوردار گشته است که اگر نتوان رای به عرفی شدن آن داد، در انکار آن نیز نمیتوان قلم فرسود. در این راستا و با عنایت به اینکه جمهوری اسلامی ایران هدف تهدیداتی از جنس تهدید و توسل به زور بوده است، در این نوشتار ضمن تطبیق شرایط استناد و استفاده از هر یک از روش های پاسخ گویی به تهدیدات نظامی، با رویکردی نوآورانه امکان استفاده از تیوری انباشت وقایع توسط ایران نیز ملحوظ نظر قرار گرفته و در این راستا از تدقیق در رویه های عرفی و نظرات مرتبطِ برخی از سازمان های بین المللی درگیر در موضوع بهره گرفته شده است. با تطبیق شرایط و معیارهای تیوری مزبور با تهدیدات صورت پذیرفته علیه جمهوری اسلامی ایران میتوان به این نتیجه رسید که استفاده از این راه به منظور بهره مندی از ابزار دفاع مشروع امکان پذیر مینماید. همچنین امکان بهره مندی از سایر روش های موجود در حوزه حقوق بین الملل از جمله قاعده استاپل و ظرفیت های سازمان ملل متحد برای ایران مورد اشاره و مدنظر قرار گرفته است.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه

بخش نخست: حقوق توسل به زور و چالش ها

فصل اول: گذار از عصر مشروعیت جنگ

فصل دوم: حمله مسلحانه، ضابطه اعمال دفاع مشروع

مبحث اول: خصیصه عرفی بودن و واقعه کارولین

مبحث دوم: یافته های دیوان بین المللی دادگستری

فصل سوم: چالش های عرصه ممنوعیت تهدید یا توسل به زور

مبحث اول: تفاسیر موسع، دفاع پیشدستانه

مبحث دوم: حوزه سایبری

بخش دوم: ایران قربانی توسل به زور

فصل اول: تاریخچه ای بر تهدیدات صنعت هسته ای ایران صنعت هسته ای

فصل دوم: ارزیابی حقوقی نامه های ایران

بخش سوم: ظرفیت های حقوق بین الملل ناظر بر پاسخ های احتمالی ایران

فصل اول: تیوری انباشت وقایع و حقوق بین الملل

مبحث اول: رویه دولت ها

گفتار اول: اولین ریشه های استناد به تیوری انباشت وقایع

گفتار دوم: توجه دکترین به انباشت وقایع

گفتار سوم: استناد به انباشت وقایع در مسیر تعمیق

گفتار چهارم: ادامه حیات انباشت وقایع در قرن بیست و یک

مبحث دوم: رویه قضایی

فصل دوم: امکان سنجی حقوقی پاسخ های احتمالی ایران

مبحث اول: استناد به تیوری انباشت وقایع

گفتار اول: اثبات وقوع حمله مسلحانه

گفتار دوم: تاثیر آثار و نتایج حملات در مقام اثبات

گفتار سوم: تطبیق عناصر انباشت وقایع با وضعیت ایران

گفتار چهارم: اثبات انتساب حملات

مبحث دوم: ظرفیت های شورای امنیت ذیل فصل هفتم منشور ملل متحد

مبحث سوم: قاعده استاپل

نتیجه گیری

منابع

کلیدواژه ها

  • تیوری انباشت وقایع
  • دفاع مشروع

مواد مرتبط