رای دادگاه درباره ایجاد حق فسخ مبایعه نامه به علت عدم پرداخت چک ثمن معامله (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۱۷۰۰۸۱۳)

چکیده دادنامه و رای دادگاه درباره ایجاد حق فسخ مبایعه نامه به علت عدم پرداخت چک ثمن معامله: درصورت وجود شرط فسخ به دلیل عدم پرداخت وجه چک در قرارداد، عدم پرداخت چک ثمن معامله، وقتی شرط فسخ را محقق می کند که تا آخر وقت اداری تاریخ چک، خریدار وجه را به حساب بانکی خود به نحو قابل وصولی واریز ننماید. لذا برگشت چک در ابتدای وقت اداری این شرط را محقق نمی کند.

شماره دادنامه	۹۲۰۹۹۷۰۲۲۱۷۰۰۸۱۳
تاریخ دادنامه	۱۳۹۲/۰۶/۰۳
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	دادگاه تجدیدنظر استان
گروه رأی	رای حقوقی
موضوع	ایجاد حق فسخ مبایعه نامه به علت عدم پرداخت چک ثمن معامله
قاضی	محسن ملکی رحیمی یادگاری

رأی دادگاه بدوی

درخصوص دعوی خانم الف.الف. با وکالت آقای م. گ. به طرفیت آقای م.ک.ر. به خواسته تقاضای تأیید فسخ مبایعه نامه شماره ۹۹۹۱۴۲۰۲۱۲مورخ ۱۸/۹/۹۱ تنظیمی فی ما بین خواهان و خوانده درخصوص پلاک ثبتی ۸۶۶۷ فرعی از ۷۲ اصلی واقع در بخش ۱۱ تهران با احتساب کلیه خسارات دادرسی ازجمله هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل می باشد وکیل خواهان در تبیین خواسته اظهار داشته (درخصوص یک دستگاه آپارتمان موضوع پلاک ثبتی به شماره ۸۶۶۷ فرعی از ۷۲ اصلی واقع در بخش ۱۱ ثبتی تهران سمت جنوب شرق به مساحت ۴۵/۶۲ مترمربع به انضمام پارکینگ و انباری به نشانی تهران سعادت آباد بلوار ۲۴ متری خیابان ش. پلاک ... که متعلق به موکل می باشد. مبایعه نامه شماره ۹۹۹۱۴۲۰۲۲۲ مورخ ۱۸/۹/۹۱ فی مابین موکل و خوانده تنظیم که در این خصوص خوانده در زمان تنظیم مبایعه نامه مذکور یک فقره چک به شماره ۱۲۰۲۵۸/۹۰۶۷ ۰۴ مورخ ۲۰/۹/۹۱ به عنوان نیمی از قیمت قرارداد صادر و تحویل موکل می دهد طبق توضیحات مندرج در صفحه سوم مبایعه نامه توافق شده چنانچه چک مذکور در موعد مقرر به علت کسر موجودی وصول نگردد این قرارداد به صورت یک طرفه از جانب فروشنده قابل فسخ می باشد. نظر به اینکه به موجب گواهینامه صادره از سوی بانک محال علیه چک یادشده در تاریخ ۲۰/۹/۹۱ به علت کسر موجودی برگشت شده است. لذا موکل ضمن اعمال حق مذکور و فسخ قرارداد، مراتب را طی اظهارنامه شماره ۱۱۴۴۰ مورخ ۲۲/۹/۹۱ که در تاریخ ۱۰/۱۰/۹۱ ابلاغ قانونی شده است به خوانده اعلام می نماید. علی هذا با عنایت به توضیحات فوق و مستندات تقدیمی و نظر به اینکه مطابق گواهی عدم پرداخت صادره از سوی بانک ملی شعبه ه. . حق فسخ قرارداد برای موکل ایجاد و موکل نیز با اعمال این حق قرارداد را فسخ و به خوانده اعلام نموده است لذا از محضر دادگاه محترم تقاضای رسیدگی و نهایتا صدور حکم به تأیید فسخ قرارداد مذکور با احتساب کلیه خسارات قانونی ازجمله هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل مورد استدعاست.) دادگاه پس از جری تشریفات قانونی و دعوت طرفین به دادرسی و استماع اظهارات و مدافعات وکلای طرفین و بررسی محتویات اوراق پرونده و مستندات ابرازی و با مداقه در آن، نظر به اینکه طبق توضیحات مندرج در صفحه سوم مبایعه نامه فی مابین طرفین توافق شده چنانچه چک به شماره ۱۲۰۲۵۸/۹۰۶۷ ۰۷ مورخ ۲۰/۹/۹۱ عهده بانک ملی ایران شعبه خیابان ه . به مبلغ ۰۰۰/۷۸۵/۴۲۶/۲ ریال در موعد مقرر به علت کسری موجودی وصول نگردد این قرارداد به صورت یک طرفه از جانب فروشنده (خواهان) قابل فسخ می باشد. علی هذا نظر به اینکه به موجب گواهی نامه صادره از سوی بانک محال علیه چک یادشده در تاریخ ۲۰/۹/۹۱ به علت کسر موجودی منجر به صدور گواهی نامه عدم پرداخت گردیده است و نظر به اینکه خواهان طی اظهارنامه شماره ۱۱۴۴۰ مورخ ۲۲/۹/۹۱ حق فسخ محقق شده را اعمال و به خوانده انشاء و ابلاغ نموده است و دفاعیات به عمل آمده از ناحیه وکیل خوانده مؤثر در مقام نبوده علی هذا دادگاه بنا به مراتب فوق و با استناد به ماده ۱۰ قانون مدنی حکم به تأیید فسخ مبایعه نامه به شماره ۹۹۹۱۴۲۰۲۱۲ مورخ ۱۸/۹/۹۱ فی مابین طرفین را صادر و اعلام می دارد. رأی صادره حضوری است ظرف مدت بیست روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدید نظر خواهی در محاکم محترم تجدید نظر استان تهران می باشد.

رئیس شعبه ۱۰۸ دادگاه عمومی حقوقی تهران ملکی

رأی دادگاه تجدیدنظر استان

تجدیدنظرخواهی آقای م.ک.ر. با وکالت آقای ح.ش. به طرفیت خانم الف.الف. با وکالت آقای م.گ. نسبت به دادنامه شماره۹۲۰۱۷۰ مورخ ۲۲/۳/۹۲شعبه ۱۰۸دادگاه عمومی تهران که طی آن حکم به تأیید فسخ قرارداد شماره ۹۹۹۱۴۲۰۲۱۲ مورخ ۱۸/۹/۹۱ درخصوص پلاک ثبتی ۸۶۶۷ فرعی از۷۲ اصلی بخش ۱۱ تهران صادرشده است وارد می باشد زیرا صرف نظر از اظهارات کتبی ۹ نفر از مالکین مجتمع مسکونی پلاک .... خیابان ش. سعادت آباد مبنی بر توافق تمامی مالکین و خریدار در مورد ارائه چک های صادرشده بابت بخشی از ثمن معامله پس از ساعت ۱۲ ظهر مورخ ۲۰/۹/۹۱ به بانک ملی ازآنجایی که تجدیدنظرخواه حسب گواهی صادره از سوی بانک ملی شعبه ه . مبلغ چک تجدیدنظرخوانده را در ساعت ۴۴/۱۰ صبح همان روز در حساب خود کارسازی و واریز کرده است و تاریخ ۲۰/۹/۹۱ از ساعت ۸ صبح لغایت پایان ساعت کاری بانک ها که معمولا سه بعدازظهر می باشد ادامه داشته و چنانچه در پایان وقت اداری ۲۰/۹/۹۱ چک فوق با کسر موجودی مواجه می گردید حق فسخ مندرج در مبایعه نامه به منصه ظهور می رسید زیرا در مبایعه نامه نیز ذکرشده است چک مزبور بابت بخشی از ثمن معامله در ۲۰/۹/۹۱ نقد شود لکن ساعتی برای آن ذکر نشده است و چون حساب مربوط در ساعت ۴۴/۱۰ صبح دارای موجودی بوده است لهذا به نظر این دادگاه همان طور که تجدیدنظر خوانده حق داشته است با شروع ساعت اداری در تاریخ ۲۰/۹/۹۱ اقدام به ارائه چک به بانک محال علیه نماید تجدیدنظرخواه نیز فرصت داشته است تا قبل از پایان ساعت اداری مورخ ۲۰/۹/۹۱ به شکلی که امکان وصول مبلغ از حساب مذکور باشد موجودی خود را تکمیل نماید بنابراین با اوصاف مذکور حق فسخ مندرج در مبایعه نامه محقق نبوده است تا تجدیدنظر خوانده ضمن اعمال آن اعلام آن را از دادگاه تقاضا نماید لذا دادگاه به استناد ماده ۴۰۵ قانون مدنی و مواد ۲ ۳۵۶ و ۳۵۸ از قانون آیین دادرسی مدنی با پذیرش اعتراض و با نقض دادنامه تجدیدنظر خواسته حکم به بطلان دعوی اولیه تجدیدنظر خوانده صادر و اعلام می نماید. این رأی قطعی است.

مستشاران شعبه ۱۷ دادگاه تجدید نظر استان تهران

رحیمی یادگاری