رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره فرجام خواهی از قرار عدم استماع دعوا (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۹۰۷۲۰۰۳۱۵)

رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره فرجام خواهی از قرار عدم استماع دعوا: با توجه به عدم تصریح قانون گذار به قابلیت فرجام خواهی از قرار عدم استماع دعوا، قرار مذکور غیرقابل فرجام خواهی است.

رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور شماره ۹۳۰۹۹۷۰۹۰۷۲۰۰۳۱۵
شماره دادنامه۹۳۰۹۹۷۰۹۰۷۲۰۰۳۱۵
تاریخ دادنامه۱۳۹۳/۰۴/۱۰
نوع رأیرأی شعبه
نوع مرجعشعبه دیوان عالی کشور
شعبهشعبه ۱۲ دیوانعالی کشور
گروه رأیرای حقوقی
موضوعفرجام خواهی از قرار عدم استماع دعوا
قاضیقدرت اله طیبی
حیدری

رأی خلاصه جریان پرونده

در تاریخ ۱۲/۱۰/۱۳۹۱ خانم ص.ح. به استناد تصاویر مصدق اجرای صیغه طلاق به شماره ترتیب ۳۱۷۵-۱۶/۶/۱۳۸۹ دفتر شماره . . . طلاق حوزه ثبتی دورود و رأی شماره ۸۷/۱۰۹۰-۲۸/۱۰/۱۳۸۷ شعبه دوم دادگاه عمومی حقوقی دادخواستی به خواسته اعلان بطلان طلاق ; طبق شماره ۳۱۷۵ دفتر شماره . . . طلاق حوزه ثبتی دورود به لحاظ انقضای مهلت اجرای صیغه طلاق و استفتاء مقام معظم رهبری به طرفیت آقایان م.ش. و ح.ک. تقدیم و توضیح می دهد اعتبار گواهی عدم امکان سازش سه ماه می باشد درحالی که صیغه طلاق پس از خاتمه مدت اعتبار گواهی عدم امکان سازش جاری گردیده است طبق استفتاء مقام معظم رهبری طلاق واقع شده باطل است با تقدیم دادخواست تقاضای رسیدگی را دارم شعبه دوم دادگاه عمومی حقوقی به موضوع رسیدگی و سردفتر ازدواج شماره . . . و . . . طلاق حوزه ثبتی با ارسال نامه شماره ۵۸۷-۲۲/۱۲/۱۳۹۱ اجرای صیغه طلاق خواهان را با انجام تشریفات قانونی صحیح و درست اعلام می کند و هرگونه بی اطلاعی زوجه را مردود اعلام می نماید توضیح می دهد کلیه حقوق مشارالیها پرداخت شد و سند به امضاء آقای س.ش. به عنوان نماینده قاضی محترم تنظیم شده است دادگاه در تاریخ ۲۳/۱۲/۱۳۹۱ بدون حضور طرفین تشکیل جلسه می دهد و با توجه به لوایح طرفین وقت دادرسی را تجدید و آنان را برای اخذ توضیح دعوت می کند دادگاه در تاریخ ۱/۳/۹۲ با حضور طرفین تشکیل جلسه می دهد خواهان اظهار می دارد توضیحات من به شرح لایحه تقدیمی است خوانده نیز همین مطلب را بازگو می کند دادگاه پرونده استنادی را مطالبه می کند و در تاریخ ۲/۵/۱۳۹۲ در وقت احتیاطی تشکیل جلسه می دهد و نسبت به درج محتویات آن اقدام و توضیح می دهد آقای ح.ک. با وکالت خانم ص.ر. دادخواستی به طرفیت خانم ص.ح. به خواسته صدور گواهی عدم امکان سازش به استناد ماده ۱۱۳۰ (اصلاحی) قانون مدنی تقدیم که به شعبه دوم دادگاه ارجاع می گردد شعبه مذکور به موضوع رسیدگی و طی رأی شماره ۸۷/۱۰۹۰-۲۸/۱۰/۸۷ گواهی عدم امکان سازش را صادر که رأی مذکور طی رأی شماره ۴۳۱-۸۸-۲۱/۵/۸۸ شعبه ۶ دادگاه تجدیدنظر استان تأیید و با فرجام خواهی خوانده پرونده به شعبه ۲۴ دیوان عالی کشور ارسال و رأی صادره تأییدشده است پرونده مجددا به شعبه ۱۲ دیوان عالی کشور ارسال که رأی مورد تأیید قرارگرفته است (تصاویر آراء صادره پیوست پرونده گردیده است) دادگاه پایان دادرسی را اعلام و طی رأی شماره ۴۸۵-۹/۵/۱۳۹۲ استدلال می کند در خصوص دعوای خانم ص.ح. به طرفیت آقایان م.ش. و ح.ک. به خواسته اعلام بطلان طلاق به لحاظ انقضاء مهلت اجرای صیغه طلاق با عنایت به اینکه در متن اجرای صیغه طلاق شماره ۴۱۷۵ قید گردیده زوجه از حضور در دفترخانه امتناع ورزیده و آقای س.ش. به عنوان نماینده دادگاه در جلسه اجرای صیغه حاضر گردیده و خانم ص.ر. به وکالت از آقای ح.ک. صیغه طلاق را جاری نموده و اینکه خوانده مدعی است مهلت منقضی نگردیده و با توجه به محتویات پرونده استنادی به کلاسه ۸۷/۲/۵۸۸ دعوای خواهان اثبات نشده است و اینکه خواسته مطروحه منطبق با قانون نمی باشد لذا دادگاه به استناد ماده ۲ قانون آیین دادرسی مدنی قرار عدم استماع دعوای خواهان را صادرواعلام می دارد پس از ابلاغ رأی خانم ص.ح. نسبت به آن تجدیدنظرخواهی می کند شعبه ۶ دادگاه تجدیدنظر استان به موضوع رسیدگی و طی رأی شماره ۵۸۷-۳۰/۷/۱۳۹۲ به استناد ماده ۳۵۳ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب سال ۱۳۷۹ با رد اعتراض دادنامه تجدیدنظر خواسته را تأیید و استوار می نماید رأی در تاریخ ۲۲/۸/۱۳۹۲ به خانم ص.ح. ابلاغ و نامبرده در تاریخ ۹/۹/۱۳۹۲ نسبت به آن فرجام خواهی می کند که پرونده پس از تبادل لوایح به دیوان عالی کشور ارسال و برای رسیدگی به این شعبه ارجاع می گردد.

هیئت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید پس از قرائت گزارش آقای قدرت اله طیبی عضو ممیز و ملاحظه اوراق پرونده مشاوره نموده چنین رأی می دهد:

رأی شعبه دیوان عالی کشور

به دلایل ذیل قرار عدم استماع دعوی حسب رأی شماره ۴۸۵-۹/۵/۱۳۹۲ به استناد ماده ۲ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب سال ۱۳۷۹ از سوی شعبه دوم دادگاه عمومی حقوقی صادر و طی رأی شماره ۵۸۷-۳۰/۷/۱۳۹۲ عینا به تأیید شعبه ششم دادگاه تجدیدنظر استان رسیده است قابلیت طرح در دیوان عالی کشور را ندارد. به استناد ماده ۳۳۲ قانون آیین دادرسی مدنی مذکور، قرارهای زیر قابل تجدیدنظر است درصورتی که حکم راجع به اصل دعوا قابل تجدیدنظر باشد. (الف) قرار ابطال دادخواست یا رد دادخواست که از دادگاه صادر شود. (ب) قرار رد دعوا یا عدم استماع دعوا. (ج) قرار سقوط دعوا. (د) قرار عدم اهلیت یکی از طرفین دعوا. درحالی که قانون گذار باوجود اینکه قرار عدم استماع دعوا صادره از دادگاه نخستین را قابل رسیدگی در دادگاه تجدیدنظر استان با شرایطی دانسته ولی حسب مفاد ماده ۳۶۸ قانون مذکور قرارهای قابل رسیدگی فرجامی را احصاء نموده و آن ها را مقید با شرایطی قابل رسیدگی فرجامی شناخته است و قرارهای مذکور عبارت از ۱- قرار ابطال یا رد دادخواست که از دادگاه تجدیدنظر صادرشده باشد ۲- قرار سقوط دعوا یا عدم اهلیت یکی از طرفین دعوا می باشد و با تطبیق دو ماده (مواد ۳۳۲ و ۳۶۸) از قانون آیین دادرسی مزبور با اشراف به نحوه مقدمات تدوین و تصویب قوانین قانون گذار در چند مواد بعد از ماده ۳۳۲ قانون آیین دادرسی مدنی قرار عدم استماع دعوا را از موارد و جهات فرجام خواهی حذف نموده است نظر به اینکه قرار عدم استماع دعوای مذکور مشمول بند ۵ از ماده ۳۶۹ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۷۹ هم نمی باشد لذا فرجام خواهی خانم ص.ح. نسبت به قرار عدم استماع دعوای صادره از دادگاه نخستین که عینا در شعبه ششم دادگاه تجدیدنظر استان تأییدشده است قابلیت طرح در دیوان عالی کشور را ندارد و بنا به دلایل پیش گفته بر اساس و مبنا آن درخواست فرجام خواهی نامبرده رد می شود.

رئیس شعبه ۱۲ دیوان عالی کشور مستشار

طیبی حیدری