رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره موارد فسخ نکاح به علت عیب

شماره دادنامه	۹۳۰۹۹۷۰۹۰۷۰۰۰۱۴۴
تاریخ دادنامه	۱۳۹۳/۰۳/۱۲
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	شعبه ۱۰ دیوانعالی کشور
گروه رأی	رای حقوقی
موضوع	موارد فسخ نکاح به علت عیب
قاضی	هادی عبداله پور قدرت اله صدوقی فر

رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره موارد فسخ نکاح به علت عیب: درخواست فسخ نکاح به علت عیب، منحصر به موارد مصرح در ماده ۱۱۲۳ قانون مدنی است و شرط بنایی موضوع ماده ۱۱۲۸ قانون مدنی نیز صرفا ناظر به شروطی است که جنبه ایجابی و مثبت دارد بنابراین نمی توان شرط فقدان عیب به طورکلی را جزء شروط بنایی و تخلف از آن را موجب ایجاد حق فسخ دانست.

رأی خلاصه جریان پرونده

در پرونده کلاسه ۹۲۹۰۰۳۷۷ شعبه اول دادگاه عمومی حقوقی بوئین زهرا آقای م.الف. با وکالت آقای م.ی. دادخواستی به طرفیت خانم ف.ف. به خواسته فسخ نکاح به جهت عیب در خوانده تقدیم دادگاه نموده ضمن دادخواست توضیح داده موکل در تاریخ ۲۷/۱۱/۹۱ خوانده را به عقد نکاح خود درآورده هرچند در عقد شرط سلامت نشده لیکن عقد بر مبنا آن منعقد گردیده عیوب خوانده را افتادگی شانه ۲ -گوشت اضافه در بدن ۳- موی اضافه ۴ - بوی بد دهان می باشد. قبل از عقد موکل سلامت خوانده را شرط نموده شهود حاضر بودند اخیرا بعد از عقد متوجه شده خوانده دارای عیوب مذکور است و بیماری های خود را از موکل مخفی نگه داشته لذا به استناد مواد ۱۱۲۸ و ۲۳۵ و ۱۱۳۱ قانون مدنی تقاضای رسیدگی دارد در جلسه ۱۰/۷/۹۲ خوانده نیز آقای الف.ی. وکیل دادگستری را به وکالت انتخاب در جلسه مذکور حاضر گردیده وکیل خواهان در جلسه مذکور به مضمون متن دادخواست مطالبی عنوان تقاضای رسیدگی به شرح خواسته نموده وکیل خوانده اظهار داشت عیوب مورد ادعا با کدام یک از عیوب مندرج در ماده ۱۱۲۳ قانون مدنی مطابقت دارد وکیل خواهان اظهار داشت با مواد مذکور مطابقت ندارد اما شرایط مذکور برای موکل قابل تحمل در زندگی نمی باشد بالطبع آثار منفی برای این دو جوان قرار خواهد گرفت وکیل خوانده اظهار داشت فارغ از صحت وسقم ادعای خواهان که مورد انکار شدید موکل می باشد مواد احصا شده از مصادیق فسخ نکاح نمی باشد تقاضای رد دادخواست را دارم دادگاه باکیفیت فوق ختم رسیدگی را اعلام طی دادنامه شماره ۹۰۰۵۴۸-۱۳/۷/۹۲ ضمن انعکاس خلاصه دعوی خواهان و مدافعات وکیل خوانده با این استدلال که هرکدام از عیوب عنوان شده جزء عیوب مندرج در ماده ۱۱۲۳ قانون مدنی نمی باشد و شرط موضوع ماده ۱۱۲۸ قانون مدنی هم جنبه ایجابی و مثبت شروط می باشد به این مفهوم که در صورت فقدان صفت؟ شرط شده در یکی از طرفین برای طرف مقابل حق فسخ ایجاد می شود به این معنا نیست که وجود هرگونه عیب حتی خارج از موارد احصاء شده در ماده ۱۱۲۳ برای طرف برخلاف شرط بنایی برای یکی از آن ها حق فسخ به وجود آید به عبارت دیگر شرایط فسخ نکاح به طور خاص در حقوق مدنی پیش بینی شده و قواعد عام مربوط به تعهدات در روابط زوجین قابل اجرا نمی باشد بنا به مراتب مستندا به ماده ۱۹۷ قانون آیین دادرسی مدنی حکم به بطلان دعوی خواهان صادر می نماید این رأی از سوی خواهان مورد تجدیدنظرخواهی قرارگرفته پرونده به شعبه چهارم دادگاه تجدیدنظر استان قزوین ارجاع به کلاسه ۹۲۹۰۰۳۷۷ ثبت شده این شعبه طی دادنامه شماره ۹۰۱۲۲۵-۲۰/۹/۹۲ با رد تجدیدنظرخواهی تجدیدنظرخواه دادنامه تجدیدنظر خواسته را تأیید می نماید این رأی در تاریخ ۳/۱۰/۹۲ به خواهان ابلاغ شده در تاریخ ۲۳/۱۰/۹۲ از رأی مذکور فرجام خواهی نموده پس از وصول پاسخ از فرجام خوانده پرونده به دیوان عالی کشور ارسال به این شعبه ارجاع به کلاسه فوق ثبت شده است لوایح طرفین به هنگام شور قرائت می شود.

هیئت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید پس از قرائت گزارش عضو ممیز و اوراق پرونده مشاوره نموده چنین رأی می دهد:

رأی شعبه دیوان عالی کشور

فرجام خواه اعتراض موجه و مستدلی که نقض رأی فرجام خواسته را ایجاب نماید به عمل نیاورده از حیث رعایت اصول و موازین دادرسی هم اشکال مهمی به نظر نرسیده بنا به مراتب مستندا به ماده ۳۷۰ از قانون آیین دادرسی مدنی با رد فرجام خواهی فرجام خواه دادنامه فرجام خواسته را ابرام می نماید.

رئیس شعبه ۱۰ دیوان عالی کشور مستشار

عبدالله پور صدوقی فر