رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره طرح دعوا به نمایندگی از معلولان
 | |
| شماره دادنامه | ۹۴۰۹۹۷۰۹۱۰۱۰۰۱۰۱ |
|---|---|
| تاریخ دادنامه | ۱۳۹۴/۰۴/۳۱ |
| نوع رأی | رأی شعبه |
| نوع مرجع | شعبه دیوان عالی کشور |
| شعبه | شعبه ۲۸ دیوانعالی کشور |
| گروه رأی | رای کیفری |
| موضوع | طرح دعوا به نمایندگی از معلولان |
| قاضی | سید علی اصغرحسینی ولی صبوری نژاد محمد علی فهیمیان |
رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره طرح دعوا به نمایندگی از معلولان: طرح دعوا از سوی سازمان بهزیستی به نمایندگی از معلولان تنها در مواردی مجاز است که معلول تحت حمایت بهزیستی، بی سرپرست باشد.
رأی خلاصه جریان پرونده
در تاریخ ۱۳۹۳/۴/۱۷ آقای ح. الف.پ. قیم و سرپرست قانونی خانم ص.ز.م. به موجب شکوائیه ای علیه فردی به نام آقای ع. الف. اعلام کرده است که مشتکی عنه با اغفال دختری محجور به نام ز. ص.ز.م. که اینجانب قیم می باشم از تاریخ فوق( ۱۳۹۳/۴/۱) از طریق تلفن ......رابطه نامشروع داشته و وی را مورد تجاوز قرار داده است که ضمن تقاضای اخذ پرینت مکالمات و پیامک های آنان و اعلام جرم علیه آنان . خواهان رسیدگی و صدور حکم جلب و مجازات آنها شده است ( ص ۱-۲) شکایت به شعبه هفتم کیفری استان خ. ارجاع شده است . دادگاه خانم ز. ص.ز.م. را به پزشکی قانونی معرفی کرده است ۳- پزشکی قانونی به شرح برگ ۴ در خصوص موضوع استعلام شده مرقوم داشته است از صاحب عکس فوق ( ز. ص. ) در ساعت ۱۱/۳۰ روز جاری ( ۱۳۹۳/۴/۱۹) معاینه به عمل آمد پرده بکارت نامبرده از نوع حلقوی و دارای پارگی قدیمی ( بیش از یک ماه اخیر ) در وضعیت ساعت ۷ پرده بکارت می باشد لذا نامبرده باکره محسوب نمی گردد . در معاینه مقعد آثاری دال بر دخول مشهود نمی باشد در معاینه ظاهری آثاری دال بر ضرب و جرح مشهود نمی باشد در تاریخ ۱۳۹۳/۴/۲۱ دادگاه با حضور شاکیه تشکیل شده است دادگاه از وی خواسته است . شکایت خود را مشروحا و با دلایل بیان کند . وی ( خانم ز. ص.ز.م. ) اظهار داشته است: از آقای ع. الف. به اتهام زنای به عنف شکایت دارم و تقاضای رسیدگی دارم . دوماه با هم دوست بودیم و سه نوبت به منزل او می رفتم و از جلو به زور با من نزدیکی کرده و داخل نموده است از او شکایت و تقاضای رسیدگی دارم س: مشخصات داخل منزل را بگوئید ج : یک اطاق بزرگ و آشپزخانه داخل اطاق بود اطاق کوچک هم داشت ( ص ۵) دادگاه طی نامه ای به پلیس امنیت اخلاقی دستور دستگیری متهم را صادر کرده است ( ص ۲۶-۷ ) متهم در تاریخ ۱۳۹۳/۱۰/۲۲ توسط مأمورین دستگیر شده است ( ص ۲۰) در مرجع انتظامی از وی تحقیق شده است س: در خصوص ارتباط خود با خانم ز. ص. توضیح دهید ج : هیچ ارتباطی نداشته و بار اول است که وی را در اداره پلیس می بینم س: شماره همراه شما شماره منزل و مشخصات منزل شما را از کجا دارد ج : من گوشی ام را گم کرده ام و احتمالا فرد دیگری بوده است س: در خصوص مشخصات بدنی شما و زخم آرنج شاکیه اظهار می دارد مشاهده نموده است چه توضیحی دارید ج : من چندی قبل در قرقی تصادف کردم و همه از این موضوع اطلاع دارند س: چرا با وجود ابلاغیه و احضار مکرر شما توسط پلیس تاکنون مراجعه نکرده اید ج: نمی دانم س: چنانچه شاکیه مشخصات منزل شما را ارائه دهد چه توضیحی دارید ج : قبول ندارم ( ص ۲۲) در تاریخ ۱۳۹۳/۱۰/۲۳ دادگاه با حضور نماینده محترم دادستان . متهم پرونده آقای ع. الف. شاکیه تشکیل شده است ابتدا از متهم سئوال شده است : خود وکیل می گیرید یا دادگاه برای شما وکیل بگیرد وی جواب داده است من خودم دفاع می کنم نیاز به وکیل ندارم س: اتهام شما دائر به زنای به عنف و احصان نسبت به خانم ز. ص. تفهیم چه پاسخی دارید ج - من اتهام زنای به عنف و احصان را قبول ندارم . من در پارک سی متری با این خانم آشنا شدم . تلفن به او دادم و با هم تماس گرفتیم و دو نوبت یک نوبت در بیابان خودش از عقب زنا کردم و داخل ( نوشته شده) نمود... بار دوم در منزل خودمان از عقب زنا کردم آن مورد هم با رضایت خودش بود زوری در کار نبوده است . من با نامزدم مشکل داشتم س: اتهام شما دائر به زنای به عنف و احصان برای بار دوم تفهیم می شود چه می گوئید ج : من اتهام به عنف و احصان را قبول ندارم . من با رضایت خودش از عقب دو بار زنا کردم س: اتهام شما دائر به زنای به عنف و احصان برای بار سوم تفهیم می شود چه می گوئید ج - من اتهام زنای عادی را قبول دارم زنای عادی را قبول دارم س: اتهام شما دائر به زنای به عنف و احصان برای بار چهارم تفهیم می شود چه پاسخی دارید ج : من دو نوبت با رضایت خودش از عقب زنا کردم قبول دارم س: مگر نمی دانستی حرام است چرا زنا کردی ج - می دانم حرام است ولی اشتباه کردم در ادامه جلسه دادگاه خطاب به شاکی ز. ص.ز.م. س: در مورد شکایت و دلایل توضیح دهید ج - از آقای ع. الف. به اتهام زنای به عنف و احصان شکایت و تقاضای رسیدگی دارم با او در پارک ... آشنا شدم تلفن دادیم و ابتدا او در بیابان از جلو زنا کرد و سپس من به منزل او رفتم و برای بار دوم از جلو زنا کرد و داخل نمود من دختر بودم بکارت مرا او زایل کردس: چه دلیلی بر زور بودن دارید ج : او گفت با تو ازدواج می کنم دادگاه خطاب به متهم اقای علی الف. اظهارات شاکی مبنی بر اینکه زنا از جلو بوده را شنیدید چه می گوئید ج - من دو نوبت از عقب زنا کردم از جلو کاری نکردم س: اتهام شما مجددا تفهیم بعنوان آخرین دفاع چه پاسخی دارید ج - من زنای عادی را که با رضایت خودش بوده قبول دارم با نامزدم مشکل داشتم او را نمی خواستم با این خانم از جلو زنا نکردم ( ص ۲۳ تا ۲۶ ) مدیر کل بهزیستی خ. به موجب نامه ای آقای م.ع. کارشناس حقوقی آن اداره کل را توجها به اینکه خانم ز. ص.ز.م. جزو معلولین تحت پوشش آن سازمان است را با استناد به قانون جامع حمایت از حقوق معلولان مصوب سال ۱۳۸۲ و آئین نامه اجرایی مربوطه جهت حمایت قضایی از نامبرده به شعبه هفتم دادگاه کیفری استان خ. معرفی کرده است ( ص ۳۴) دادگاه در تاریخ ۱۳۹۳/۱۱/۲۴ دادگاه ختم رسیدگی را اعلام و به موجب دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۷۵۱۹۳۰۰۳۰۹-۱۳۹۳/۱۰/۲۵ آقای ع. الف. را از اتهام بزه تجاوز به عنف و احصان به لحاظ عدم اقامه دلیل از سوی شاکیه و انکار شدید متهم و فقد دلیل و با استناد به اصل ۳۷ قانون اساسی و ماده ۱۷۷ قانون آئین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری تبرئه کرده است لیکن ارتکاب بزه زنای عادی را توجها به اظهارات طرفین و اقرار مقرون به واقع و به مقدار نصاب شرعی متهم در جلسه دادگاه و سایر قرائن و امارات محرز دانسته و با استناد به ماده ۲ و ۱۴ و ۱۵ و ۱۶۲ و ۱۶۴ و ۱۶۶ و ۱۶۹ و ۱۷۲ و ۲۲۱ و ۲۲۹ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲/۲/۱۱ توجها به اینکه وی همسر دائمی داشته و در حال عقد بوده و نامبرده را به تحمل یکصد ضربه شلاق و تراشیدن موی سر و تبعید به مدت ۳ (سه ) ماه در ب... به عنوان حد زنای عادی با وصف مذکور محکوم کرده است ، دو برگ ( ص ۴۱-۴۲ ) که حاکی از معلول ذهنی بودن ز. ص.ز.م. می باشد ضمیمه شده است . مدیر محترم بهزیستی خ. در اجرای تبصره ۲ ماده 13 قانون حمایت از حقوق معلولان مصوب ۱۳۸۳ و با استناد به بند الف تبصره ۵ ماده ۱۸ قانون تشکیل دادگاه های عمومی و انقلاب مصوب ۱۵ تیر ۱۳۷۳ و اصلاحات بعدی تا تاریخ ۱۳۸۱/۷/۲۸ و توجها به بند ب ماده ۲۴۰ قانون آئین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری و تبصره ذیل ماده اخیر الذکر نسبت به رای صادره اعتراض و تقاضای تجدید نظر و نقض آن را نموده است ( لایحه هنگام شور قرائت خواهد شد) پرونده به دیوان عالی کشور ارسال و به این مرجع ( شعبه ۲۸ ) ارجاع شده است .هیأت شعبه در تاریخ بالا تشکیل و پس از قرائت گزارش اقای ولی صبوری نژاد عضو ممیز و اوراق پرونده و ملاحظه نظریه کتبی جناب آقای فهیمیان دادیار محترم دادسرای دیوان عالی کشور مشاوره نموده چنین رای می دهد:
رأی شعبه دیوان عالی کشور
مدیر کل محترم بهزیستی خ. با استناد به تبصره ۲ ماده ۱۳ قانون جامع حمایت از معلولان مصوب ۱۳۸۳ به آن قسمت از دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۷۱۹۳۰۰۳۰۹-۱۳۹۳/۱۰/۲۵ صادره از شعبه هفتم دادگاه کیفری استان خ. که به موجب آن آقای ع.الف. از اتهام ارتکاب زنای محصن تبرئه و اینکه در خصوص تعیین ارش البکاره شاکیه خانم ز. ص.ز.م. که دارای معلویت ذهنی است تصمیمی اتخاذ نکرده است و علاوه بر این در تعیین مجازات محکوم علیه برخلاف مفاد ماده ۲۲۹ قانون مجازات اسلامی که یک سال تبعید جزو مجازات حد ذکر شده است) سه ماه تبعید تعیین شده است اعتراض نموده است که با توجه به مفاد تبصره ذیل (۲) ماده ۱۳ قانون جامع حمایت از معلولان مصوب ۱۳۸۳ که مقرر داشته است ( سازمان بهزیستی کشور مجاز است در موارد ضروری جهت جلوگیری از تضییع حقوق معلولان بی سرپرست به نمایندگی از آنها در دادگاه های طرح دعوا و دادخواهی نماید) در مواردی قابل اعمال است که معلول ذهنی تحت الحمایه بهزیستی بی سرپرست باشد و در این پرونده شاکیه ( خانم ز. ص.ز.م. ) دارای سرپرست قانونی بوده که با این وصف نوبت به بهزیستی نمی رسد لازم به ذکر است که سرپرست قانونی شاکیه ( اقای ح. الف.پ. ) علیرغم ابلاغ رای صادره اعتراضی نسبت آن انجام نداده است ( ص ۴۳) لذا و با وصف مذکور و به لحاظ نبود شرط قانونی و نداشتن سمت بهزیستی در این پرونده و با توجه به مفاد ماده ۴۳۳ قانون آئین دادرسی کیفری جدید قرار رد اعتراض ( فرجام خواهی ) مدیر کل بهزیستی خ. صادر می گردد بدیهی است در صورتی که دادگاه دادنامه موصوف را به دادستان ابلاغ و مقام یاد شده مورد را از مصادیق بند "پ" ماده اخیر الذکر تشخیص داده و مطابق مقررات به آن اعتراض نماید اقدام لازم را معمول خواهند نمود . دفتر پرونده به مرجع مربوطه اعاده گردد.
رئیس و عضو معاون شعبه ۲۸ دیوان عالی کشور
سید علی اصغر حسینی - ولی صبوری نژاد