رای هیات تخصصی دیوان عدالت اداری (دادنامه شماره: ۴۶ ،کلاسه پرونده: ه ع/۹۵/۱۲۶۳ ،۹۶ / ۲ ، ۹۶ / ۶۷ و ۹۶/۳۹۲)

رای هیات تخصصی دیوان عدالت اداری درباره ابطال بند ۱ عوارض زیربنایی صدور پروانه ساختمانی مسکونی (تک واحدی) بند ۲ عوارض مازاد بر تراکم مسکونی بند ۳ عوارض احداث زیربنای اعیانی ، تجاری ، اداری ، صنعتی به صورت تک واحدی و مجتمع بند ۴ عوارض مازاد بر تراکم واحدهای تجاریی ، اداری و صنعتی بند ۱۱ عوارض پیش روی طولی مازاد بر سطح اشتغال بند ۱۸ عوارض ارزش افزوده ناشی از اجرای طرح های تعریض یا توسعه معابر شهری بند ۲۸ عوارض بهای خدمات شهر ایمن و هوشمند (عوارض اختصاصی شهر لواسان)

مرجع صادر کننده	هیأت تخصصی دیوان عدالت اداری
موضوع	ابطال بند ۱ عوارض زیربنایی صدور پروانه ساختمانی مسکونی (تک واحدی) بند ۲ عوارض مازاد بر تراکم مسکونی بند ۳ عوارض احداث زیربنای اعیانی ، تجاری ، اداری ، صنعتی به صورت تک واحدی و مجتمع بند ۴ عوارض مازاد بر تراکم واحدهای تجاریی ، اداری و صنعتی بند ۱۱ عوارض پیش روی طولی مازاد بر سطح اشتغال بند ۱۸ عوارض ارزش افزوده ناشی از اجرای طرح های تعریض یا توسعه معابر شهری بند ۲۸ عوارض بهای خدمات شهر ایمن و هوشمند (عوارض اختصاصی شهر لواسان)
کلاسه پرونده	ه ع/۹۵/۱۲۶۳ ،۹۶ / ۲ ، ۹۶ / ۶۷ و ۹۶/۳۹۲
تاریخ رأی	دوشنبه
شماره دادنامه	۴۶

هیأت تخصصی عمران ، شهرسازی و اسناد

شماره پرونده : ه ع/۹۵/۱۲۶۳ ،۹۶ / ۲ ، ۹۶ / ۶۷ و ۹۶/۳۹۲ دادنامه: ۴۶-۹۷۰۹۹۷۰۹۰۶۰۰۰۴۳ تاریخ : ۳۱/۲/۹۷

شاکی :آقایان ناصر یوسفی هزاری به وکالت از شریف شریفی نارانی ، بهمن رنجبر به وکالت از امیر کفشینه پور کمالدین کیائی و خلیل رزمجو به وکالت از رضا جعفری و غیره

طرف شکایت : شورای اسلامی شهر لواسان

موضوع شکایت و خواسته: ابطال

بند ۱ عوارض زیربنایی صدور پروانه ساختمانی مسکونی (تک واحدی)

بند ۲ عوارض مازاد بر تراکم مسکونی

بند ۳ عوارض احداث زیربنای اعیانی ، تجاری ، اداری ، صنعتی به صورت تک واحدی و مجتمع

بند ۴ عوارض مازاد بر تراکم واحدهای تجاریی ، اداری و صنعتی

بند ۱۱ عوارض پیش روی طولی مازاد بر سطح اشتغال

بند ۱۸ عوارض ارزش افزوده ناشی از اجرای طرح های تعریض یا توسعه معابر شهری

بند ۲۸ عوارض بهای خدمات شهر ایمن و هوشمند (عوارض اختصاصی شهر لواسان)

متن مقرره مورد شکایت

۱- عوارض زیر بنای صدور پروانه ساختمانی مسکونی (تک واحدی) : عوارض زیربنا جهت صدور پروانه و عوارض زیربنای اضافه برای پرونده های طرح شده در کمیسیون ماده صد با در نظر گرفتن مفاد نامه شماره ۳۴/۸۵۹۶۶ مورخ ۷/۷/۸۶ مدیرکل محترم امور شهرداریهای وزارت کشور براساس جدول ذیل محاسبه میگردد.

جدول ۱-۱

ردیف مساحت ضریب فرمول محاسباتی حداقل عوارض هر متر مربع

۱ تا ۱۷۰ متر مربع P.S ۲۰۰۰۰

۲ تا ۳۲۰ متر مربع S . ۳ / ۱ . P ۲۲۰۰۰

۳ تا ۴۷۰ متر مربع S . ۷ / ۱ . P ۲۴۰۰۰

۴ تا ۶۲۰ متر مربع S . ۸ / ۳ . P ۲۶۰۰۰

۵ تا ۷۷۰ متر مربع S . ۷ . P ۲۸۰۰۰

۶ از ۷۷۱ متر مربع به بالا S . ۸ . P ۳۰۰۰۰

در فرمول جدول فوق (P ) : آخرین ارزش منطقه بندی مورد عمل اداره دارائی و ( S ) : مساحت پروانه ساختمانی قابل صدور می باشد. و چنانچه ملکی دارای چند بر باشد در محاسبه عوارض ، ارزش منطقه بندی گرانترین بر لحاظ خواهد شد.

تبصره ۱ ) عوارض صدور پروانه ساختمانی مورد تقاضا به صورت پلکانی محاسبه نخواهد شد و عوارض کل مساحت قابل صدور بر حسب فرمول ردیف مربوطه محاسبه می گردد.

تبصره ۲ ) تعریف واحدهای مسکونی – تجاری – صنعتی و اداری تابع تعاریف بندهای یک تا چهار بخشنامه شماره ۳/۱/۲۴۱۵۰ مورخ ۳۰/۱۱/۱۳۶۹ وزارت کشور بوده و عوارض صدور پروانه ساختمانی جهت احداث بنا با

کاربری های فرهنگی ، آموزشی ، ورزشی و مذهبی جهت مساجد ، تکایا و حسینیه ها ، با لحاظ ۲۰% عوارض مسکونی محاسبه می گردد و عوارض صدور پروانه ساختمانی جهت احداث بنا با کاربری بهداشتی و درمانی با لحاظ ۸۰ درصد عوارض مسکونی محاسبه می شود.

تبصره ۳ ) عوارض تجدید بنا و تخریب و نوسازی : عوارض صدور پروانه ساختمانی تخریب و بازسازی جهت بناهای قدیمی قبل از تاسیس شهرداری که در این صورت براساس نقشه های طرح امکو و ارائه نظریه کارشناس رسمی دادگستری محرز و اثبات خواهد شد به اندازه بنای بدون خلاف قبل از تاسیس شهرداری به صورت رایگان و بناهای فاقد خلاف دارای پایانکار ، عدم خلاف یا مفاصا حساب که میزان بنای موجود در آنها قید گردیده به میزان ضوابط ، عوارض زیربنا به جز عوارض سطح شهر به صورت یک دوم محاسبه می گردد.

تبصره ۴ ) خانواده معظم شهداء ،آزادگان ( پدر ، مادر ، همسر و فرزندان ) و جانبازان ۲۵ درصد به بالا به استناد ماده ۶ قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران و نامه های شماره ۳۲۵۸۷/۴۲/۹۴ مورخ ۰۱/۰۷/۱۳۹۴ مدیر کل محترم دفتر امور شهری و شوراهای استانداری تهران و ۲۴۰۷۳ مورخ ۰۱/۰۶/۱۳۹۴ دفتر ارزیابی عملکرد ، بازرسی و پاسخگوئی به شکایات سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور در صورت ارائه مدارک معتبر از سازمان متبوع برای یک بار از پرداخت هزینه های صدور پروانه شامل زیربنا ، سرانه فضای سبز و ایمنی ساختمان تا ۱۲۰ متر مربع بنای مفید با کاربری مسکونی و ۲۰ متر مربع تجاری برای یک بار معاف می باشند. در مجتمع های مسکونی سهم هر فرد تا سقف ۱۲۰ متر مربع ملاک اقدام خواهد بود. افراد تحت پوشش سازمان بهزیستی تا ۱۲۰ متر مربع مسکونی براساس دستورالعمل ذیل ماده ۱۸۱ برنامه پنجم توسعه از پرداخت عوارض معاف است.

تبصره ۵ ) عوارض زیربنای احداث شده بدون پروانه و عوارض زیربنای اضافه در سطح مازاد بر پروانه که بعد از سال ۱۳۸۴ احداث شده باشند بر حسب جدول بند یک به طور کامل و اضافه بنای در طبقات دوم به بالا چنانچه فاقد پروانه باشد با احتساب دو برابر فرمول جدول بند یک محاسبه می گردد.

تبصره ۶ ) به استناد ماده ۵۹ قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقاء نظام مالی کشور در صورت پرداخت نقدی عوارض صدور پروانه معادل ۱۰ درصد تخفیف منظور خواهد شد.

۱-۱ عوارض تبدیل یک واحد به چند واحد : عوارض صدور پروانه مجتمع های مسکونی و عوارض زیربنای اضافه واحدهای مسکونی دو واحدی و بیشتر چنانچه مغایر با ضوابط و مقررات نباشد و مورد تائید واحد شهرسازی باشد بر مبنای جدول ۱-۱ محاسبه می گردد. در جدول ذیل میانگین سطح واحدها حاصل تقسیم مساحت مجموع واحدهای چند واحدی بر تعداد واحدها است. بدیهی است صدور هر نوع پروانه بر اساس ضوابط و مقررات شهرسازی بوده و

پیش بینی عوارض چند واحدی هیچ نوع تعهدی مبنی بر صدور پروانه مجتمع نمی باشد.

جدول ۲-۱

ردیف سطح ناخالص بنا مبنای محاسبه عوارض برای هر متر مربع سطح ناخالص کل بنا

۱ تا ۲۰۰ متر مربع ۲ برابر قیمت منطقه بندی هر متر مربع زمین (حداقل ۹۶۰۰۰ ریال ) ×

۲ تا ۴۰۰ متر مربع ۳ برابر قیمت منطقه بندی هر متر مربع زمین (حداقل ۱۲۸۰۰۰ ریال ) ×

۳ تا ۶۰۰ متر مربع ۵/۳ برابر قیمت منطقه بندی هر متر مربع زمین (حداقل ۱۵۰۰۰۰ ریال ) ×

۴ بیش از ۶۰۰ متر مربع ۴ برابر قیمت منطقه بندی هر متر مربع زمین (حداقل ۱۷۰۰۰۰ ریال ) ×

۲- عوارض مازاد بر تراکم مسکونی : عوارض مازاد بر تراکم مسکونی درخواستی مالکین بابت افزایش بنا براساس ضوابط و مقررات شهرسازی و با طی تشریفات قانونی لازمه به شرح منطقه بندی ذیل محاسبه می گردد.

تبصره ۱ ) به مساحت ۱۵۰ متر مربع مسکونی اولیه عوارض تراکم تعلق نمی گیرد.

مقدار P در محاسبه عوارض تراکم مسکونی قیمت منطقه ای مصوب اداره دارائی و مقدار S نیز مساحت مازاد بر ۱۵۰ متر مربع موضوع تبصره یک فوق به شرح بندهای بیست گانه ذیل محاسبه می گردد.

۱-۲ منطقه اصطلک ، کلاک و شهرک بایستی از مساحت ۱۵۱ مترمربع تا ۳۰۰ متر مربع طبق فرمول P.S .۱۶

۲-۲ منطقه اصطلک ، کلاک و شهرک بایستی از مساحت ۳۰۱ مترمربع تا ۴۵۰ متر مربع طبق فرمول P.S .۱۹

۳-۲ منطقه اصطلک ، کلاک و شهرک بایستی از مساحت ۴۵۱ مترمربع تا ۶۰۰ متر مربع طبق فرمول P.S .۲۳

۴-۲ منطقه اصطلک ، کلاک و شهرک بایستی از مساحت ۶۰۱ مترمربع تا ۷۰۰ متر مربع طبق فرمول P.S .۳۵

۵-۲ منطقه اصطلک ، کلاک و شهرک بایستی از مساحت ۷۰۰ مترمربع به بالا طبق فرمول P.S .۴۰

۶-۲ منطقه احمد آباد و سیدپیاز از مساحت ۱۵۱ مترمربع تا ۳۰۰ متر مربع طبق فرمول P.S .۱۶

۷-۲ منطقه احمد آباد و سیدپیاز از مساحت ۳۰۱ مترمربع تا ۴۵۰ متر مربع طبق فرمول P.S .۲۲

۸-۲ منطقه احمد آباد و سیدپیاز از مساحت ۴۵۱ مترمربع تا ۶۰۰ متر مربع طبق فرمول P.S .۲۴

۹-۲ منطقه احمد آباد و سیدپیاز از مساحت ۶۰۱ مترمربع تا ۷۰۰ متر مربع طبق فرمول P.S .۲۶

۱۰-۲ منطقه احمد آباد و سیدپیاز از مساحت ۷۰۰ مترمربع به بالا طبق فرمول P.S .۳۰

۱۱-۲ منطقه ترک مزرعه ، باستی ، شورکاب ، گلندوک ، نجارکلا و ناران مساحت ۱۵۱ مترمربع تا ۳۰۰ متر مربع طبق فرمول P.S .۶

۱۲-۲ منطقه ترک مزرعه ، باستی ، شورکاب ، گلندوک ، نجارکلا و ناران مساحت ۳۰۱ مترمربع تا ۴۵۰ متر مربع طبق فرمول P.S .۱۴

۱۳-۲ منطقه ترک مزرعه ، باستی ، شورکاب ، گلندوک ، نجارکلا و ناران مساحت ۴۵۱ مترمربع تا ۶۰۰ متر مربع طبق فرمول P.S .۱۸

۱۴-۲ منطقه ترک مزرعه ، باستی ، شورکاب ، گلندوک ، نجارکلا و ناران مساحت ۶۰۱ مترمربع تا ۷۰۰ متر مربع طبق فرمول P.S .۲۰

۱۵-۲ منطقه ترک مزرعه ، باستی ، شورکاب ، گلندوک ، نجارکلا و ناران مساحت ۷۰۱ مترمربع به بالا طبق فرمول P.S .۲۳

۱۶-۲ منطقه تیمورآباد-سبوکوچک-سبوبزرگ-انباج از مساحت ۱۵۱ مترمربع تا ۳۰۰ متر مربع طبق فرمول P.S .۱۴

۱۷-۲ منطقه تیمورآباد-سبوکوچک-سبوبزرگ-انباج از مساحت ۳۰۱ مترمربع تا ۴۵۰ متر مربع طبق فرمول P.S .۴۳

۱۸-۲ منطقه تیمورآباد-سبوکوچک-سبوبزرگ-انباج از مساحت ۴۵۱ مترمربع تا ۶۰۰ متر مربع طبق فرمول P.S .۵۸

۱۹-۲ منطقه تیمورآباد-سبوکوچک-سبوبزرگ-انباج از مساحت ۶۰۱ مترمربع تا ۷۰۰ متر مربع طبق فرمول P.S .۷۲

۲۰-۲ منطقه تیمورآباد-سبوکوچک-سبوبزرگ-انباج از مساحت ۷۰۱ مترمربع به بالا طبق فرمول P.S .۸۰

۲۱-۲ منطقه جائیج از مساحت ۱۵۱ مترمربع تا ۳۰۰ متر مربع طبق فرمول P.S .۸

۲۲-۲ منطقه جائیج از مساحت ۳۰۱ مترمربع تا ۴۵۰ متر مربع طبق فرمول P.S .۲۰

۲۳-۲ منطقه جائیج از مساحت ۴۵۱ مترمربع تا ۶۰۰ متر مربع طبق فرمول P.S .۲۵

۲۴-۲ منطقه جائیج از مساحت ۶۰۱ مترمربع تا ۷۰۰ متر مربع طبق فرمول P.S .۳۰

۲۵-۲ منطقه جائیج از مساحت ۷۰۱ مترمربع به بالا طبق فرمول P.S .۳۳

تبصره ۲ ) عوارض تراکم در مناطق واقع در حریم که موقعیت آنها خارج از بافت روستاها قراردارد و موضوع صدور پروانه و عدم خلاف ، مفاصاحساب و پایانکار آنها به عهده شهرداری می باشد مثل افجه ، راحت آباد ، سینک ، هنزک برگجهان ، نیکنامده ، کند پائین و کند بالا ، انباج ، ناصر آباد ، بوجان ، چال ناظران ، کپور ، کردیان ، مزرعه سادات بر مبنای ردیفهای ۱۶-۲ تا ۳۰-۲ تیمورآباد و .... محاسبه می گردد.

تبصره ۳ ) عوارض تراکم مورد تقاضا برای صدور پروانه براساس ردیفهای فوق الاشاره به صورت پلکانی محاسبه

می گردد و تراکم جهت جریمه ماده صد اگر در سطح باشد براساس مساحت مسکونی اجرا شده و اگر در طبقات باشد در یک طبقه بالاتر از مازاد بر پروانه طبق جدول و جهت طبقات بالاتر براساس آخرین آیتم در هر منطقه محاسبه

می شود.

تبصره ۴ ) احداث بناهای با کاربری فرهنگی ، آموزشی ، ورزشی و مذهبی مشمول پرداخت تراکم نمی شود و عوارض تراکم برای صدور پروانه تخریب و بازسازی به میزان یک دوم تراکم مسکونی محاسبه می شود.

تبصره ۵ ) عوارض تراکم کاربری های بهداشتی ، درمانی با لحاظ ۸۰ درصد کاربری مسکونی محاسبه می شود.

تبصره ۶ ) در صورت ابلاغ دفترچه ارزش معاملاتی از سوی اداره دارائی ، در صورت افزایش ارزش معاملاتی ضرایب بند ۱۶-۲ الی ۲۰-۲ و مناطق حوزه روستائی مندرج در تبصره ۲ همین بند بر اساس جدول ۱۱-۲ الی ۱۵-۲ محاسبه خواهد شد.

۳- عوارض احداث زیربنای اعیانی – اداری – صنعتی به صورت تک واحدی و مجتمع : به شرح ذیل محاسبه

می گردد.

۱-۳ نحوه محاسبه عوارض یک مترمربع واحد تجاری ، اداری و صنعتی :

جدول (۱-۳)

ردیف طبقات تجاری اداری صنعتی ملاحظات

۱ همکف P ۱۸ P ۱۲ P ۱۰

۲ زیرزمین P ۱۲ P ۷ P ۵

۳ اول P ۱۲ P ۸ P

۴ دوم P ۸ P ۶ P

۵ سوم به بالا P ۶ P ۴ P

۶ انباری P ۵ P ۴ P

۷ نیم طبقه P ۵ P ۴ P

در فرمولهای فوق الذکر ، مقدار P جهت احداث بناهای تجاری – اداری – صنعتی قیمت منطقه ای مورد عمل اداره دارایی می باشد.

تبصره ۱ : عوارض پذیره مجتمع های اداری و تجاری مانند پاساژ تیمچه و سرا تا عمق ده متر براساس قیمت منطقه ای جبهه اول و مازاد بر آن به ازای ده متر عمق دوم براساس ۸۰ درصد قیمت منطقه ای جبهه اول و مازاد بر ۲۰ متر عمق براساس ۶۰ درصد قیمت منطقه ای جبهه اول در صورتیکه از قیمت منطقه ای جبهه های بعدی کمتر نباشد. ( که در این صورت منطقه ای جبهه های بعد ملاک عمل خواهد بود ) محاسبه می شود.

تبصره ۲ : عوارض احداث زیربنای اعیانی فضاهای مشاعی شامل تاسیسات نوگیر راه پله ، آسانسور و سایر فضاهای عمومی که به صورت مشاعات بوده ، پارکینگ و غیره که به صورت واحد تجاری مورد استفاده قرار نمی گیرد با تعرفه مسکونی محاسبه و وصول می شود.

تبصره ۳ : عوارض احداث زیربنای اعیانی واحد صنعتی کلا براساس قیمت منطقه ای بر جبهه اصلی محاسبه خواهد شد.

تبصره ۴ : برای فضاهای باز مورد استفاده در کاربریهای مختلف که در راستای انجام فعالیت مربوطه مثل باراندازهای دفاتر آهن فروشی – مصالح فروشی – انبارهای علوفه – گاراژها – کارواش ..... از مقوله انبار ردیف ۶ جدول تجاری فوق استفاده شود.

عوارض احداث بخش کشاورزی : عوارض احداث بنا در بخش کشاورزی از قبیل گلخانه ، دامپروری ، ماهی های زینتی و پرورش قارچ و ... بر اساس تعرفه عوارض صنعتی محاسبه می گردد.

تبصره ۷ : عوارض زیربنای احداث اعیانی صدور پروانه ساختمانی هتل با لحاظ تعرفه صنعتی محاسبه می شود.

تبصره ۸ : عوارض احداث زیربنای اعیانی فضاهای باز خدماتی – تجاری و غرفه های صنایع دستی و غیره که در

هتل ها و هتل آپارتمانها ، مسافرخانه ها و مهمان پذیرها دارای مجوز از سازمان ایرانگردی و جهانگردی احداث می شوند و درب ورودی آنها در مجموعه های مذکور باز می شود و راه مستقیم به معابر شهر ندارند در کاربری مربوطه با رعایت تراکم مجاز بر مبنای تعرفه صنعتی محاسبه می گردد.

تبصره ۹ : در محاسبه عوارض احداث زیربنای اعیانی برای واحدهای خدمات عمومی مثل میادین میوه و تره بار و بازار عرضه مستقیم کالا (دارای مجوز از مراجع ذیربط) معادل ۶۰ درصد تعرفه تجاری محاسبه و وصول می شود.

تبصره ۱۰ : برای محاسبه عوارض احداث زیربنای اعیانی استقرار واحدهای عملکردی مورد نیاز شبکه تاسیسات زیربنای شهر ( آب ، برق ، گاز ، فاضلاب ....) ایستگاههای عرضه مواد سوختی (بنزین ، گازوئیل ، گاز و ...) و دیگر واحدهای خدماتی وابسته به شهر با فرمول یک هشتم تعرفه تجاری محاسبه و وصول می شود.

۴- عوارض مازاد بر تراکم واحدهای تجاری – اداری و صنعتی

جدول (۱-۴)

ردیف منطقه تجاری اداری صنعتی

۱ کلیه مناطق شهری و روستایی لواسان P.S . ۴۵ P.S . ۳۰ P.S . ۱۵

در فرمولهای جدول فوق P آخرین ارزش معاملاتی مورد عمل اداره دارائی در حوزه شهری و روستایی و S مساحت فضای تجاری ، اداری و صنعتی مورد صدور می باشد.

تبصره ۱ : عوارض مازاد بر تراکم صدور پروانه ساختمانی هتل براساس منطقه مربوطه با فرمول تعرفه صنعتی محاسبه می شود.

تبصره ۲ : عوارض مازاد بر تراکم تجاری در هنگام صدور پروانه ساختمانی براساس منطقه مربوطه برای زیرزمین و طبقه اول با کسر ۱۰ درصد ، طبقات دوم و سوم با کسر ۲۰ درصد و طبقه چهارم به بالا با کسر ۳۰ درصد تراکم محاسبه شده در جدول بند ۴ محاسبه می گردد.

تبصره ۳ : مبنای اخذ عوارض مازاد بر تراکم تجاری از ابتدا خواهد بود و مشمول معافیت مساحت تراکم نمی شود و نیم طبقه در داخل طبقه تجاری مشمول یک دوم هزینه تراکم تجاری می گردد ارتفاع سقف نیم طبقه بیش از ۸۰/۱ باشد.

۱۱- عوارض بیش روی طولی مازاد بر سطح اشغال :

برای محاسبه عوارض ابنیه ای که با رعایت ضوابط شهرسازی علی الخصوص ارتفاع مناسب از سطح معبر یا خیابان به طرف فضای بیرون از ملک پیش آمدگی دارند از فرمول ذیل استفاده می شود :

برای بناهای مفید مسکونی – تجاری و اداری و غیره ۵ برابر قیمت منطقه ای طبق فرمول P.S.۵ محاسبه می گردد.

در فرمول فوق P برابر قیمت اعیانی محاسبه شده و طبق دفترچه اداره دارایی می باشد. و S مساحت پیش آمدگی اعیانی به سطح شوارع می باشد.

برای محاسبه عوارض پیش آمدگی بناهای غیر مفید مثل باران گیر ، نماسازی و دکورهای برجسته در کاربری فوق یک دوم عوارض صدر الذکر محاسبه و وصول می شود.

۱۸- عوارض ارزش افزوده ناشی از اجرای طرحهای تعریض با توسعه معابر شهری : عوارض ارزش افزوده برای املاکی که براساس اجرای طرح ماده واحده و یا تفصیلی و غیره در معرض طرح تعریض و اصلاح معابر قرار گرفته و بر اثر اجرای طرح طبق نظریه کارشناس رسمی دادگستری شامل مرغوبیت و ارزش افزوده می گردند به شرح ذیل محاسبه می گردد.

۱- چنانچه اصلاحیه کمتر از ۳۰ درصد ملک باشد با لحاظ ۱۵ درصد کارشناسی باقیمانده ملک محاسبه می شود.

۲- چنانچه اصلاحیه بین ۳۰ تا ۵۰ درصد ملک باشد با لحاظ ۱۷ درصد کارشناسی باقیمانده ملک محاسبه می شود.

۳- چنانچه اصلاحیه بین ۵۰ تا ۸۰ درصد ملک باشد با لحاظ ۲۰ درصد کارشناسی باقیمانده ملک محاسبه می شود.

۴- چنانچه اصلاحیه بیش از ۸۰ درصد ملک باشد در صورتی که جبران غرامت در قالب پروانه ساختمانی امکان پذیر باشد ضمن عدم لحاظ عوارض ارزش افزوده به صورت تراکم سیار به شرح ردیفهای الف تا ج بند ۱۹ محاسبه می شود.

در صورتیکه که جبران غرامت بابت اصلاحیه بصورت صدور تراکم سیار امکان پذیر باشد بدون لحاظ عوارض ارزش افزوده بصورت ذیل محاسبه می گردد.

الف- به ازا دو متر مربع اصلاحیه یک متر مربع تراکم سیار تجاری ،

ب- به ازا سه متر مربع اصلاحیه دو متر مربع تراکم سیار اداری ،

ج- به ازا یک متر اصلاحیه سه متر مربع تراکم سایر مسکونی ،

تبصره ۱) محاسبه ریالی عوارض تراکم سیار جهت اصلاحیه های ردیف های الف تا ج بر اساس محاسبه ریالی تراکم پلاک مقصد به صورت پلکانی بر مبنای تعرفه مصوب مورد عمل شهرداری می باشد.

تبصره ۲ ) چنانچه ملکی دارای یک یا چند معبر بوده و خیابان اجراء شده توسط شهرداری دارای عرض معبر کمتری نسبت به خیابانهای قبلی باشد و همچنین در صورت تملک شش دانگ املاک واقع در طرح ، مشمول عوارض ارزش افزوده نمی گردد و همچنین اگر با اجرای طرح شهرداری علیرغم عریض تر شدن معبر جدید ، از ارزش ملک کاسته شود عوارض ارزش افزوده تعلق نخواهد گرفت.

تبصره ۳ ) در مواردیکه پس از اجرای طرح تعریض و اصلاح معابر امکان صدور پروانه ساختمانی بر روی باقیمانده زمین وجود نداشته باشد شهرداری می تواند پس از تقویم ریالی ملک مزبور با اخذ نظریه کارشناس رسمی دادگستری و تصویب شورای اسلامی شهر نسبت به صدور پروانه در سایر املاک مورد معرفی مالک اقدام و یا پرداخت غرامت با تأمین اعتبار در بودجه مصوب اقدام نماید.

تبصره ۴ ) املاکی که هیچگونه اصلاحیه به شهرداری واگذار ننموده اند ولی به سبب اجرای طرح های عمرانی شهرداری دارای ارزش افزوده می گردند با اخذ نظریه کارشناس رسمی دادگستری به میزان ۲۰ درصد ارزش افزوده متعلقه به ملک محاسبه می گردد.

تبصره ۵ ) در صورت پرداخت نقدی و یا تهاتر املاک و اراضی ، ارزش افزوده با اخذ نظر کارشناس رسمی دادگستری محاسبه و دریافت می گردد.

۲۸- عوارض بهای خدمات شهر امین و هوشمند (عوارض اختصاصی شهر لواسان) : باتوجه به حرکت پیشرو شهر لواسان جهت دستیابی به عنوان شهر ایمن کشور و نصب سیستم نظارت تصویری شهر جهت پایش شبانه روزی تردد عوارض بهای خدمات شهر هوشمند با فرمول ذیل از واحدهایی با کاربری های مسکونی ، تجاری و اداری اخذ

می گردد.

S×K×(P

۰۱۰۱)

در فرمول فوق P قیمت اعیانی بر مبنای دفترچه ارزش معاملاتی دارایی باتوجه به کاربری مرتبط و K ضریب محاسبه عوارض می باشد که برای کاربری مسکونی ۵/۰ اداری ۱ و تجاری ۲ و S مساحت خالص تجاری ، اداری و مسکونی مورد نظر می باشد بدیهی است عوارض مذکور مشمول فضاهای با کاربری مشاعات نمی شود.

تبصره : فیلم های دوربین شهری با مجوز مراجع ذیربط قضایی و موافقت شهرداری ، به بهای دقیقه ای ۰۰۰/۰۰۰/۲ ریال اختیار متقاضیان قرار می گیرد.

دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت

شاکی ضمن دادخواست تقدیمی و لایحه تکمیلی در سه بخش تقاضای ابطال مصوبه مذکور را نموده است.

بخش اول : بند ۱ دفترچه عوارض زیر بنا جهت صدور پروانه و عوارض زیر بنای اضافه و تبصره های ۱ تا ۶ این بند به عنوان عوارض زیر بنای مسکونی ، تجاری ، صنعتی و اداری با کاربری فرهنگی ، آموزشی و کاربری بهداشتی و درمانی که پس از طرح در کمیسیون ماده صد و تعیین جریمه جهت صدور پروانه ساختمانی به شرح صفحه ۱ و ۲ دفترچه عوارض ، علاوه بر جریمه کمیسیون ماده صد ، عوارض مضاعف وضع گردیده است. بند ۲ دفترچه عوارض مازاد بر تراکم مسکونی و تبصره های ۱ تا ۶ که تعیین عوارض نموده اند ، بند ۳ دفترچه عوارض احداث زیر بنای اعیانی تجاری، اداری و صنعتی به صورت تک واحدی و مجتمع و تبصره های ۱ تا ۱۰ ، بند ۴ دفترچه ، عوارض مازاد بر تراکم واحدهای تجاری ، اداری و صنعتی که حسب بندهای مذکور شهرداری لواسان علاوه بر جریمه موضوع رأی کمیسیون ماده صد اقدام به اخذ عوارض مذکور می نماید. مفاد مصوبه مورد اعتراض متضمن وضع قاعده آمره در خصوص وصول عوارض پذیره و اضافه تراکم زیربنای مازاد بر تراکم و عوارض ارزش افزوده از تبدیل کاربری و عوارض کسری پارکینگ علاوه بر جرایم تخلفات ساختمانی و خارج از حدود اختیارات می باشد. زیرا قانون شهرداری ها صریحا شهرداری را مکلف به وصول جریمه بر اساس نظر کمیسیون ماده صد کرده است. همچنین اخذ وجوه مذکور بر خلاف ماده ۴ قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت نیز می باشد که براساس آن دریافت هرگونه وجوه کالا و یا خدمات تحت هر عنوان از اشخاص حقیقی و حقوقی توسط نهادهای عمومی غیر دولتی (شهرداری ها) ممنوع شده است. مطابق آراء شماره ۷۷۰-۲/۱۱/۹۱ ، ۳۵۴ الی ۳۵۸-۱۴/۱۱/۸۰ ، ۸۴۸-۱۱/۱۲/۸۷ ، ۲۴۲-۱/۴/۹۵ هیأت عمومی به استناد ماده ۹۲ قانون تشکیلات و آئین دادرسی دیوان عدالت اداری ابطال مصوبه مورد استدعاست. مضافا تصویر رأی کمیسیون ماده صد شهرداری لواسان در خصوص تخلفات ساختمانی موکل شاکی ارایه شده است.

شاکی بخش دوم دادخواست تقدیمی در خصوص بند های ۵ ، ۶ ، ۷ ، ۸ ، ۱۳ ، ۱۷ ، ۲۴ ، ۲۷ و ۲۸ مصوبه را در لایحه تکمیلی مسترد نموده است.

بخش سوم : بند ۹ ، ذیل تبصره بند ۱۵ ، شق (ب) بند ۱۷ و بند ۱۸ با توجه به اینکه در قانون اصلاح ماده ۱۰۱ قانون شهرداری مصوب ۱۳۹۰ در خصوص کسر سطوح مغایر و قدرالسهم شهرداری در هنگام تقاضای تفکیک تعیین تکلیف شده و تغییر کاربری نیز از اختیارات کمیسیون ماده ۵ قانون تأسیس شورای عالی شهرسازی و معماری می باشد ، به استناد آراء شماره ۴-۱۴/۱/۹۱ ، ۱۹۸-۲۰/۳/۹۲ و رأی وحدت رویه ۱۸۱۸-۱۶/۱۱/۹۲ ، ۷۷۳-۷/۱۰/۹۵ و ۷۷۱-۷۷۰ مورخ ۲۶/۱۰/۹۵ هیأت عمومی که بر اساس آن پرداخت عوارض ارزش افزوده جهت تغییر کاربری ، تفکیک ، تعریض و توسعه شهری به لحاظ مغایرت قانون و خروج از حدود اختیارات ابطال شده است. لذا به استناد مواد ۱۳ ، بند ۱ ماده ۱۲ ، ۸۸ و ۹۲ قانون تشکیلات و آئین دادرسی دیوان عدالت اداری استدعای ابطال مصوبه در بند های فوق از زمان تصویب مورد استدعاست.

• خلاصه مدافعات طرف شکایت :

طرف شکایت در لایحه دفاعیه خود اعلام داشته مصوبات پس از پیشنهاد شهرداری و بررسی در شورای شهر مورد تصویب قرار می گیرد که عوارض مورد اعتراض شاکی پس از تخلفات ساختمانی و صدور آراء کمیسیون ماده ۱۰۰ غیر از جریمه کمیسیون ماده ۱۰۰ و عوارض تفکیک غیر از عوارض موضوع ماده ۱۰۱ قانون شهرداری از اشخاص اخذ می گردد که با اعتراض شهروندان موضوع در کمیسیون ماده ۷۷ مطرح و اعضاء کمیسیون بر اساس مصوبه شورای شهر اعتراض آنها را به دلیل اینکه آراء هیأت عمومی در خصوص مصوبه شورای شهر لواسان نمی باشد ، رد نموده و رأی به پرداخت عوارض می نماید. گرچه مصوبات مشابه در شهرهای دیگر در هیأت عمومی ابطال گردیده ، لیکن تاکنون رأی در خصوص شورای شهر لواسان صادر نگردیده است.

هیأت تخصصی عمران ، شهرسازی و اسناد دیوان عدالت اداری با حضور اعضاء تشکیل ، پس از ملاحظه پرونده و اسناد و مدارک موجود در آن و بعد از قرائت گزارش عضو ممیز و بررسی و انجام مشاوره به اتفاق آراء اعضاء حاضر به شرح ذیل مبادرت به صدور رأی می نماید.

• رأی هیأت تخصصی عمران ، شهرسازی و اسناد:

طبق بند ۱۶ ماده ۷۱ قانون تشکیلات ، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب ۱۳۷۵ تصویب لوایح برقراری یا لغو عوارض شهر و همچنین تغییر نوع و میزان آن با در نظر گرفتن سیاست های عمومی دولت که از سوی وزارت کشور اعلام می شود و طبق بند ۲۶ ماده مذکور تصویب نرخ خدمات ارائه شده توسط شهرداری و سازمان های وابسته به آن با رعایت آئین نامه مالی شهرداری ها از جمله وظایف و مسئولیتهای شورای اسلامی شهرها محسوب شده و در تبصره یک ماده ۵۰ قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب ۱۳۸۷ ، وضع عوارض محلی جدید تجویز شده است و با توجه به اینکه وضع و اخذ عوارض صدور پروانه ساختمانی در تراکم پایه و مازاد بر تراکم توسط شوراهای اسلامی و شهرداریها طبق بند (ب) رأی شماره ۷۹-۲۱/۲/۱۳۹۵ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات قانونی تشخیص نگردیده و طبق آراء شماره ۵۸۷-۲۵/۱۱/۸۳ و ۷۸۶-۹/۸/۱۳۹۶ هیات عمومی عوارض از جمله حقوقی دیوانی بوده و غیر از جرائم مربوط به کمیسیونهای ماده صد قانون شهرداریها می باشد همچنین به اخذ عوارض پذیره در بند ۳ ماده ۱۳ قانون تشکیل شوراهای آموزش و پرورش در استانها شهرستانها و مناطق کشور مصوب ۱۳۷۲ اشاره و تجویز شده است.

و از سوی دیگر با توجه به بند ۱۶ و تبصره یک قوانین مذکور و همچنین بند الف ماده ۱۷۴ قانون برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران و نظر به اینکه در آراء هیأت عمومی از جمله ۱۰۵-۱/۷/۱۳۷۴ و ۱۱۸۷-۲۳/۱۰/۱۳۸۶ و ۱۲۲۹-۲۳/۱۰/۱۳۸۶ وضع عوارض بر حق مشرفیت در بخشنامه های وزارت کشور و شهرداری تهران و وضع عوارض مشرفیت در مصوبات شوراهای اسلامی شهرها مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات تشخیص نگردیده است. بنابراین بند یک مبنی بر عوارض بنای صدور پروانه ساختمانی مسکونی تک واحدی ، بند ۲ مبنی بر عوارض مازاد بر تراکم مسکونی ، بند ۳ تحت عنوان عوارض احداث زیر بنای اعیانی تجاری ، اداری ، صنعتی به صورت تک واحدی و مجتمع، بند ۴ تحت عنوان عوارض مازاد بر تراکم واحدهای تجاری ، اداری و صنعتی ، بند ۱۱ عوارض پیشروی طولی مازاد بر سطح اشغال ، بند ۱۸ عوارض ارزش افزوده ناشی از اجرای طرح های تعریض یا توسعه معابر شهری و بند ۲۸ تحت عنوان عوارض بهای خدمات شهر ایمن و هوشمند به جز تبصره آن از تعرفه عوارض شهرداری لواسان در سال ۱۳۹۵ از مصوبات شورای اسلامی شهر لواسان مغایر قانون و خارج از حدود اختیار نبوده و به استناد مواد ۱۲ و ۸۴ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری رأی به رد شکایت صادر می شود. این رأی ظرف بیست روز از تاریخ صدور از سوی رئیس محترم دیوان و یا ده نفر از قضات محترم دیوان عدالت اداری قابل اعتراض است.

جباری

رئیس هیأت تخصصی عمران ، شهرسازی و اسناد دیوان عدالت اداری

کدمنبع: 11306