رویکرد قانون آیین دادرسی کیفری 92 نسبت به بزه دیده شناسی حمایتی
رویکرد قانون آیین دادرسی کیفری ۹۲ نسبت به بزه دیده شناسی حمایتی عنوان پایان نامه ای است که توسط شبنم شیخی جوکندان، با راهنمایی عباس زراعت در سال ۱۳۹۴ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه کاشان دفاع گردید.
 | |
| عنوان | رویکرد قانون آیین دادرسی کیفری ۹۲ نسبت به بزه دیده شناسی حمایتی |
|---|---|
| رشته | حقوق جزا و جرم شناسی |
| دانشجو | شبنم شیخی جوکندان |
| استاد راهنما | عباس زراعت |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۴ |
| دانشگاه | دانشگاه کاشان |
چکیده
با مطرح شدن ا ندیشه ی حمایت از بزه دیدگان و پیدایش بزه دیده شناسی حمایتی، جایگاه فراموش شده ی بزه دیده در فرآیند کیفری احیا شد. قانون گذار ما در تدوین قانون آ.د.ک جدید به حمایت از بزه دیده از منظر بزه دیده شناسی حمایتی پرداخته است. تحقیق حاضر در چهار فصل مجزا تدوین گردیده: فصل اول به تعاریف و کلیات بزه دیده و بزه دیده شناسی حمایتی اختصاص یافته است فصل دوم، سوم و چهارم به بررسی حقوق و جایگاه بزه دیده در مرحله ی تحقیقات مقدماتی، دادرسی، صدور و اجرای حکم پرداخته است.حساسیت موضوع حمایت از بزه دیده و ارتباط تنگاتنگ آن با فرآیند کیفری، توجه به نقش و جایگاه بزه دیده در این فرآیند و تحقق سیاست کیفری، ضرورت توجه به بزه دیده را نمایان می–سازد. با توجه به مطالعات بزه دیده شناختی، قانون گذاران درصدد شناسایی این حقوق برآمده اند و متعاقبا نظام عدالت کیفری این نیاز ها را تحت عنوان حقوق بزه دیده، به رسمیت شناخته و تضمین های لازم را برای تامین این حقوق فراهم نموده است. در پی آن هستیم تا با شناسایی حقوق بزه دیده در مراحل دادرسی در نظام عدالت کیفری و ابزار تضمین کننده آن در روند دادرسی عادلانه، به حمایت از بزه دیده بپردازیم.نتایج این تحقیق نشان داده است که با توجه به سیاست تدوینی قانون گذار، و تاثیرپذیری از اندیشه های امروزین در زمینه بزه دیده شناسی حمایتی با پیش بینی نهادهای موثری همچون میانجیگری کیفری، افزایش نقش بزه دیده در فرآیند کیفری و گسترش حمایت دادستان از بزه–دیدگان ناتوان و.....در مقایسه با قوانین سابق، می توان گفت که در حقوق حمایتی بزه دیدگان انقلابی به وجود آمده است. امید است در صورت اجرای درست این سیاست قانون گذار از سوی کنشگران نظام عدالت کیفری، سیاست جنایی ایران به سمت بزه دیده مداری سوق نماید.
ساختار و فهرست پایان نامه
فهرست
عنوان صفحه
مقدمه: ۱
۱– بیان مساله ۱
۲– پرسش پژوهش ۳
۳– ضرورت و اهمیت تحقیق ۳
۴– پیشینه تحقیق ۴
۵– اهداف تحقیق ۸
۶– روش تحقیق ۸
۷– ساختار تحقیق ۹
فصل اول: بزه دیده شناسی حمایتی ۱۰
مبحث اول: تعاریف و مفاهیم بنیادین ۱۲
گفتار اول: تعریف بزه دیده و گستره ی مفهوم آن ۱۳
بند اول: گونه های خاص بزه–دیدگان ۱۷
الف: زنان ۱۷
ب: اطفال ۱۸
ج: ناتوانان ۱۸
بند دوم: تعریف بزه دیده شناسی حمایتی ۱۹
گفتار دوم: پیدایش و سیر تکاملی بزه دیده شناسی حمایتی ۲۰
بند اول: محوریت بزه دیده در دعوای کیفری ۲۲
بند دوم: بزه دیده در حقوق داخلی ۲۳
الف– توافقی شدن آیین دادرسی کیفری ۲۶
ب– عدالت ترمیمی ۲۷
۱– مفهوم دادرسی ترمیمی ۲۹
۲– تفاوت دادرسی کیفری و دادرسی ترمیمی ۳۰
مبحث دوم: سیاست جنایی حمایت از بزه دیده ۳۲
گفتار اول: جایگاه بزه دیده در سیاست جنایی ۳۲
گفتار دوم: مبانی حمایت از بزه–دیده ۳۴
بند اول: مبنای هنجاری ۳۴
بند دوم: کوتاهی دولت ها در جلوگیری از پدیده مجرمانه ۳۵
بند سوم: تقلیل بزهکاری ۳۶
گفتار سوم: رفتار کرامت مدار با بزه–دیده ۳۷
فصل دوم: حقوق و جایگاه بزه دیده در مرحله ی تحقیقات مقدماتی ۳۹
مبحث اول: حقوق بزه دیده در مرحله ی کشف جرم، تعقیب و تحقیق ۴۱
گفتار اول: حقوق بزه دیده در مرحله ی کشف جرم ۴۱
بند اول: تعریف ضابطین ۴۴
بند دوم: ضابطین قضایی و کمک فوری به بزه–دیدگان ۴۴
الف– حق تفهیم حقوق بزه دیدگان و جلب اعتماد آن–ها ۴۵
ب– منع افشای اطلاعات بزه–دیده ۴۶
ج– اخذ شکایت از بزه–دیده ۴۷
د– ممنوعیت تحمیل هزینه های کشف جرم بر بزه–دیده ۴۸
گفتار دوم: حقوق بزه دیده در مرحله ی تعقیب و تحقیق ۵۰
بند اول: حق طرح شکایت ۵۱
الف– حق طرح دعوای خصوصی ضمن دعوای عمومی ۵۳
ب– حق طرح شکایت توسط سازمان مردم نهاد ۵۵
ج – دادن فرصت مناسب به بزه دیده برای طرح شکایت ۵۹
بند دوم: حق جبران خسارت بزه–دیده ۵۹
مبحث دوم: جایگاه بزه دیده در مرحله ی تحقیقات مقدماتی ۶۲
گفتار اول: نقش بزه دیده در نهاد های ارفاقی در مرحله ی تعقیب ۶۲
بند اول: تعلیق تعقیب ۶۲
الف– بزه دیده در نظام مبتنی بر مناسب بودن تعقیب ۶۲
ب– رویکرد نظام کیفری گذشته به تعلیق تعقیب ۶۴
ج– بزه دیده در تعلیق تعقیب کنونی ۶۶
بند دوم: ترک تعقیب ۶۷
بند سوم: بایگانی کردن پرونده های قضایی ۶۹
بند چهارم: تعویق تعقیب ۷۱
بند پنجم: میانجیگری ۷۲
الف– رویکرد نظام کیفری گذشته به میانجیگری کیفری ۷۲
ب– بزه دیده در میانجیگری ۷۴
گفتار دوم: مصادیق حقوق بزه دیده در تحقیقات مقدماتی ۷۶
بند اول: حضور بزه دیده در مرحله ی تحقیقات مقدماتی ۷۶
بند دوم: حضور وکیل ۷۷
بند سوم: حق معرفی و تحقیق از شهود و آگاهان ۷۹
بند چهارم: تقاضای تامین خواسته ۸۰
بند پنجم: حق آگاهی یا فتن از تحقیقات مقدماتی ۸۲
بند ششم: امنیت بزه–دیده ۸۳
بند هفتم: حق اعتراض به قرارهای صادره ۸۵
فصل سوم: حقوق و جایگاه بزه دیده در دادرسی ۸۷
مبحث اول: حقوق بزه دیده در مرحله ی دادرسی ۸۹
گفتار اول: فرآیند و اصول دادرسی و مبنای فقهی آن ۸۹
گفتار دوم: اصول تضمین کننده حقوق بزه دیده در فرآیند دادرسی ۹۳
بند اول: حق برخورداری بزه دیده از رسیدگی بی–طرفانه ۹۴
بند دوم: حق برخورداری بزه دیده در علنی بودن دادرسی ۹۸
بند سوم: تسریع دادرسی ۱۰۲
مبحث دوم: حمایت از بزه دیده در مرحله ی دادرسی ۱۰۵
گفتار اول: دادرسی منصفانه ۱۰۵
بند اول: حق رسیدگی غیابی در دادگاه ۱۰۵
بند دوم: حق رسیدگی غیرعلنی در دادگاه ۱۰۹
بند سوم: حق حضور بزه دیده با وجود انتخاب وکیل ۱۱۱
بند چهارم: حمایت افتراقی از بزه دیدگان خاص ۱۱۲
الف– تحلیل بزه دیده شناسی ماده
و
قانون آیین دادرسی کیفری ۱۱۵
ب– تحلیل بزه دیده شناسی ماده
و۲۰۱ قانون آیین دادرسی کیفری ۱۱۶
گفتار دوم: سازش و درخواست آن ۱۱۷
فصل چهارم: حقوق و جایگاه بزه دیده در مرحله ی صدور و اجرای حکم ۱۲۰
مبحث اول: حقوق بزه دیده در مرحله ی صدور حکم ۱۲۲
گفتاراول: اصول حاکم بر دادرسی ۱۲۲
بند اول: اصول تضمین کننده حقوق بزه دیده در فرآیند صدور حکم ۱۲۲
بند دوم: مستدل و مستند بودن احکام دادگاها ۱۲۴
بند سوم: صدور حکم ضرر و زیان در ضمن حکم کیفری ۱۲۶
گفتار دوم: نقش بزه دیده در مرحله ی قبل و بعد از صدور حکم ۱۲۹
بند اول: نقش بزه دیده در کاهش مجازات بزه–کار ۱۲۹
بند دوم: نقش بزه دیده در کیفیات تخفیف دهنده ۱۳۰
بند سوم: گذشت از شکایت ۱۳۳
بند چهارم: بزه دیده در تعلیق اجرای مجازات ۱۳۶
بند پنچم: بزه دیده در اعطای آزادی مشروط ۱۴۰
بند ششم: بزه دیده در نظام نیمه آزادی ۱۴۴
مبحث دوم: حقوق بزه دیده در پژوهش خواهی و اجرای حکم ۱۴۶
گفتار اول: حقوق بزه دیده نسبت به آراء صادره ۱۴۶
بند اول: حقوق بزه دیده در مرحله ی تجدیدنظر ۱۴۶
بند دوم: حقوق بزه دیده در اعاده دادرسی ۱۵۲
گفتار دوم: فرآیند اجرای حکم ۱۵۳
بند اول: جبران خسارت ۱۵۳
بند دوم: فراهم کردن سازوکارهای جبران خسارت ۱۵۴
الف– خسارت های قابل مطالبه از سوی بزه–دیده ۱۵۶
ب– مبنای فقهی پرداخت خسارت توسط دولت ۱۵۷
ج– جبران خسارت توسط دولت ۱۵۹
نتیجه گیری: ۱۶۳
پیشنهادات: ۱۶۶
منابع و ماخذ ۱۶۸
کلیدواژه ها
- بزه دیده شناسی حمایتی
- بزه دیده
- عدالت ترمیمی
- قانون آیین دادرسی کیفری
- سیاست جنایی
- قربانی شناسی
- عدالت کیفری