صلاحیت معوق Forum Prorogatum دردیوان بین المللی دادگستری
صلاحیت معوق Forum Prorogatum دردیوان بین المللی دادگستری عنوان پایان نامه ای است که توسط حمید عبدی پوراصل لشگری، با راهنمایی سیدباقر میرعباسی و با مشاوره عباسعلی کدخدایی در سال ۱۳۸۹ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه تهران دفاع گردید.
 | |
| عنوان | صلاحیت معوق Forum Prorogatum دردیوان بین المللی دادگستری |
|---|---|
| رشته | حقوق بین الملل |
| دانشجو | حمید عبدی پوراصل لشگری |
| استاد راهنما | سیدباقر میرعباسی |
| استاد مشاور | عباسعلی کدخدایی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۸۹ |
| دانشگاه | دانشگاه تهران |
چکیده
یکی از جلوه های بارز حقوق بین الملل دولت محور، اصل رضایی بودن حل و فصل اختﻼفات بین المللی است. این بدین معنی است که تنها رضایت دولتهاست که می تواند مبنای صﻼحیت نهادهای قضایی بین المللی در حل و فصل اختﻼفات بین المللی قرار گیرد. شکل و نحوه ابراز رضایت چندان مهم نیست؛ بلکه نفس ابراز رضایت واجد اهمیت است. با توجه به این مساله و بر اساس رویه قضایی دیوان بین المللی دادگستری و سلف آن و خﻼء موجود در اساسنامه آن دو، صﻼحیتی برای دیوان فراتر از صﻼحیتهای مصرح در اساسنامه، موسوم به صﻼحیت معوق ایجاد شده است. براساس این قاعده، دولت خوانده می تواند رضایت خود را بعد از طرح دادخواست یکجانبه از سوی خواهان به شکل صریح یا ضمنی ابراز دارد. این اصل برای اولین بار در زمان دیوان دایمی دادگستری بین المللی در قضیه ماوروماتیس مطرح شد و به تدریج در رویه آن مورد توجه قرار گرفت. در زمان دیوان بین المللی دادگستری نیز صﻼحیت معوق به شکل برجسته ای مطرح شد و نهایتا بعد از مباحثات بسیار، اصل صﻼحیت معوق همراه با تعدیﻼتی در سال ۱۹۷۸ با اصﻼح اساسنامه در ماده )۳۸ (۵ گنجانده شد. امروزه این اصل در رویه قضایی بین المللی تثبیت یافته و می تواند مبنای صﻼحیت دیوان در رسیدگی های ترافعی قرار گیرد. اجرای این اصل علیرغم تثبیت نسبی آن در رویه قضایی بین المللی، همچنان با یک سری چالشها و ابهاماتی مواجه است. با وجود این مسایل و ابهامات و تعارض ظاهری میان اعمال اصل صﻼحیت معوق با اصل رضایی بودن حل و فصل اختﻼفات، در دهه اخیر دولتها تمایل فزاینده ای در حل اختﻼفات خود بر مبنای صﻼحیت معوق از خود نشان داده اند؛ امری که می تواند متضمن منافع ملی و بین المللی آن دولتها در عرصه بین المللی شود.
کلیدواژه ها
- رضایت
- صلاحیت
- دیوان دایمی دادگستری بین المللی
- دیوان بین المللی دادگستری
- صلاحیت معوق