ماده 114 قانون امور حسبی
ماده ۱۱۴ قانون امور حسبی: در خارج ایران مأمورین کنسولی ایران حق دارند برای اداره اموال ایرانیان که محتاج به تعیین امین و واقع در حوزه مأموریت آن‌ها است موقتاً نصب امین نمایند و باید تا ده روز پس از نصب امین مدارک عمل خود را به وسیله وزارت امور خارجه به وزارت دادگستری بفرستند نصب امین نامبرده وقتی قطعی می‌گردد که دادگاه شهرستان تهران تصمیم مأمور کنسولی را تنفیذ کند.
مواد مرتبط
توضیح واژگان
امین: در لغت به معنای امانت دار و کسی است که مردم به علت درستکاری به او اعتماد می‌کنند و در اصطلاح حقوقی امین دارای دو معنا است یکی به معنای خاص است و به کسی گفته می‌شود که مال غیر را به نفع مالک آن نگهداری می‌کند، خواه در مقابل حفظ مال از مالک اجرت دریافت کند یا مجانا امانت مال را به عهده بگیرد و دیگری هم به معنای عام است و به کلیه کسانی که وضع ید آنان بر مال دیگری، قانونی و ناشی از عقود مذکور در قانون است، اطلاق می‌گردد.[۱]
نکات تفسیری دکترین ماده 114 قانون امور حسبی
در خصوص تعیین امین در خارج از کشور، کنسول ایران، نماینده دادستان نیست بلکه بر حسب قانون در مورد تعیین موقت امین و حفظ و نظارت بر اموال اقدام می‌نماید.[۲] لازم است ذکر شود چنانچه دادگاه نصب امین کنسولی را شایسته و مناسب نداند شخصی را که شایسته می‌داند منصوب می‌کند اما اعمالی را که امین موقت انجام داده قانونی است ولو این که دادگاه شخص دیگری را منصوب نماید.[۳] با این وجود برای ایجاد نظم و جلوگیری از عدم اعتماد، تمامی اعمالی که امین موقت منصوب از طرف مأمور کنسولی تا قبل از اتخاذ تصمیم دادگاه در حدود وظایف خود و به صورت قانونی انجام داده‌است نافذ و دارای آثار قانونی خواهد بود.[۴]
نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 114 قانون امور حسبی
 | محتوای مندرج در این قسمت توسط هوش مصنوعی تولید شده است. |
- مأمورین کنسولی ایران در خارج از کشور می‌توانند به‌طور موقت امین برای اموال ایرانیان منصوب کنند.
- اموال باید در حوزه مأموریت کنسول باشند و نیاز به تعیین امین داشته باشند.
- مدارک مربوط به نصب امین باید ظرف ده روز به وزارت دادگستری ارسال شود.
- تصمیم نهایی نصب امین منوط به تأیید دادگاه شهرستان تهران است.
- کنسول به‌عنوان نماینده دادستان عمل نمی‌کند، بلکه بر اساس قانون اقدام می‌کند.
- دادگاه می‌تواند تصمیم کنسول را نپذیرفته و امین دیگری منصوب کند، با این حال، اقدامات امین موقتی قانونی باقی می‌ماند.
- نصب امین توسط کنسول نیازی به نشر آگهی ندارد و مستلزم اثبات صحت ادعا از سوی مدعی است.
- پس از نصب، مدارک برای تنفیذ به دادگاه تهران ارسال می‌شود.
رویه‌های قضایی
- نظریه مشورتی شماره ۷/۳۵۳۷ مورخ ۱۳۸۵/۵/۱۱ اداره حقوقی قوه قضاییه مقرر می‌دارد با توجه به مواد ۱۱۴ و ۱۱۵ قانون امور حسبی تعیین امین موقت از طرف کنسول، نیازی به نشر آگهی در جراید ندارد. مدعی غیبت باید دلایلی برای اثبات ادعای خود اقامه کند و کنسول هم در حدود عرف محلی و مقررات محل مأموریت خود تحقیق و اقدام لازم معمول و در صورت احراز صحت ادعا نسبت به تعیین امین موقت اقدام کند و سپس مدارک را به منظور تنفیذ تعیین امین در دادگاه خانواده تهران از طریق وزارت امور خارجه ارسال دارد.[۵]
- نظریه شماره 7/1400/867 مورخ 1400/11/02 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره درخواست صدور گذرنامه صغیر توسط ماموران کنسولی به درخواست امین موقت
منابع
- ↑ منوچهر قوامی. مجموعه پرسش و پاسخ‌های قضایی (جلد اول). چاپ 1. بکاء، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6486596
- ↑ سیدجلال الدین مدنی. حقوق مدنی (جلد نهم) (انحلال نکاح، حجر و قیمومت، طلاق و اقسام آن، موارد فسخ نکاح، وضع فرزندان، نفقه، عده). چاپ 1. پایدار، 1385. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5259060
- ↑ سیدجلال الدین مدنی. حقوق مدنی (جلد نهم) (انحلال نکاح، حجر و قیمومت، طلاق و اقسام آن، موارد فسخ نکاح، وضع فرزندان، نفقه، عده). چاپ 1. پایدار، 1385. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5259076
- ↑ سیدمرتضی قاسم‌زاده. امور حسبی غایب مفقود الاثر. چاپ 1. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2706996
- ↑ مجموعه قوانین و مقررات خانواده (آرای وحدت رویه و اصراری دیوانعالی کشور، آرای هیئت عمومی دیوان عدالت اداری، آیین‌نامه احوال شخصیه زرتشتیان ایران، مقررات احوال شخصیه مسیحیان پروتستان ایران و…). چاپ 2. معاونت تدوین تنقیح و انتشار قوانین و مقررات معاونت حقوقی ریاست جمهوری، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1263548
رویه های قضایی