نظریه شماره 7/97/2308 مورخ 1396/09/27 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

استعلام: با توجه به اینکه طرح هر گونه دعاوی مربوط به شرکتهای تجاری حسب مورد بر عهده اعضای هیأت مدیره یا مدیر عامل می باشد سؤال: اگر پس از طرح دعوی مدت ماموریت آنها منقضی گردد آیا مطابق مفاد ماده ۱۰۵ قانون آئین دادرسی مدنی می توان تا تعیین اعضای هیأت مدیره و مدیر عامل جدید قرار توقیف دادرسی را صادر کرد یا موضوع مشمول ماده ۱۳۶ لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت است؟آیا مطابق مقررات ماده ۱۳۶ قانون مارالذکر اختیارات مدیرانی که مدت مأموریت آنها منقضی گردیده است مشمول طرح دعاوی در محاکم نیز می گردد یا خیر؟

شماره نظریه	۷/۹۷/۲۳۰۸
شماره پرونده	۱۶۸۴-۱۱۶-۹۶
تاریخ نظریه	۱۳۹۶/۰۹/۲۷

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

اولا: با توجه به مقررات مواد ۱۰۹ و۱۳۶ قانون تجارت(لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت مصوب ۱۳۴۷) پس از انقضای مدت مأموریت مدیران شرکت سهامی که حداکثر دو سال تعیین شده است، مدیران شرکت سهامی تا زمان انتخاب مدیران جدید کماکان مسئول امور شرکت و اداره آن خواهند بود و در صورتی که مطابق اساسنامه شرکت مدیران مذکور اختیار دفاع یا طرح دعوی را درمراجع قضائی داشته باشند، دفاع یا اقامه دعوی از طرف آنان در محاکم بلامانع است. ثانیا: باتوجه به مقررات ماده ۱۲۴ لایحه قانون تجارت، مدیر عامل از طرف هیأت مدیره با تعیین حدود اختیارات و مدت تصدی و حق الزحمه معرفی می گردد و چنانچه مدیر عامل عضو هیأت مدیره نیز باشد، دوره مدیریت عاملی او از مدت عضویت او در هیأت مدیره بیشتر نخواهد بود. با توجه به جمله اخیر و عنایت به تبصره ذیل این ماده، مدیر عامل تا وقتی عزل نشده و یا مدت تصدی او در سمت مدیر عامل پایان نیافته است، در حدود اختیاراتی که طبق ماده ۱۲۵ به او تفویض شده، نماینده شرکت محسوب و از طرف شرکت امضاء می نماید و چون طبق ماده ۱۲۸ لایحه قانون تجارت، صرفا نام و مشخصات و حدود اختیارات مدیر عامل با ارسال نسخه ای از صورتجلسه هیأت مدیره جهت انتشار آگهی در روزنامه رسمی فرستاده می شود و مدت تصدی مدیر عامل ذکر نمی شود، لذا تا وقتی مدیر عامل از سمت خود عزل نشده و یا مدتی که از طرف هیأت مدیره تعیین گردیده پایان نیافته باشد، صرف انقضای دو سال موضوع ماده ۱۲۸ قانون یاد شده موجب سلب سمت مدیر عامل نخواهد بود و او می تواند به نام شرکت دفاع یا طرح دعوی نماید. بنابراین در فرض سوال، اعمال مفاد ماده ۱۰۵ قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی منتفی است.

ثالثا: مقررات مذکور در خصوص انواع شرکتهای تجاری نیز تسری دارد.