نظریه شماره 7/99/1857 مورخ 1399/12/12 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

استعلام: با توجه به تبصره ماده ۵۵۱ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ و رأی وحدت رویه شماره ۷۷۷ مورخ ۱۳۹۸/۲/۳۱ هیأت عمومی دیوان عالی کشور و ماده ۸۸۰ قانون مدنی بیان فرمایید چنانچه زنی در نتیجه حادثه رانندگی فوت کند و شوهرش به عنوان راننده مسبب حادثه معرفی شود، با توجه به قواعد فقهی مبنی بر عدم ارث بردن قاتل غیر عمد از دیه و با توجه به این که شرعا دیه زن نصف دیه مرد است و مطابق ماده ۵۵۱ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ و رأی وحدت رویه یادشده دیه زن فوت شده در اثر تصادف به اندازه دیه مرد است که نصف مابقی دیه از محل صندوق تأمین خسارت های بدنی پرداخت می شود، آیا زوج مقصر در قتل غیر عمد از نصف دیه ای که توسط صندوق یادشده پرداخت می شود، می تواند ارث ببرد و بابت آن مقدار دیه آیا به زوج مذکور چیزی به عنوان اولیاء دم می رسد؟

شماره نظریه	۷/۹۹/۱۸۵۷
شماره پرونده	۹۹-۶۸-۱۸۵۷ ح
تاریخ نظریه	۱۳۹۹/۱۲/۱۲

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

مبلغ مابه التفاوت پرداختی موضوع تبصره ماده ۵۵۱ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ و ماده ۱۰ قانون بیمه اجباری خسارات واردشده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه مصوب ۱۳۹۵، ماهیتا با دیه متفاوت است و اصولا آثار و احکام دیه را ندارد؛ اما از آن جا که پرداخت مبلغ مزبور به واسطه جنایت بر مجنیعلیه است و با توجه به این که مسبب حادثه نمی تواند از فعل زیان بار خود منتفع شود، قاتل (اعم از عمدی یا غیر عمدی) نمی تواند از آن برخوردار شود.