نظریه شماره 745/95/7 مورخ 1395/03/29 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

استعلام: احتراما با توجه به اقدامات گسترده مراجع انتظامی مبنی بر دستگیری افراد به ظاهر مشکوک و انجام بازرسی بدنی از آنها به منظور کشف مواد مخدر بدون داشتن دستور قضایی و صرف نظر از نتیجه حاصله از این بازرسی ها که بعضا منجر به کشف مواد مخدر و اعزام فرد به دادسرا به اتهام نگهداری و حمل مواد یاد شده می شود اعلام فرمائید آیا اقدام مزبور که در بسیاری از موارد به لحاظ عدم کشف جرم و بی گناهی افراد مورد تفتیش باعث تضییع و تعدی به حقوق افراد می شود درحیطه اختیارات ضابطین قرار دارد یا خیر؟ در صورت منفی بودن پاسخ چنین اقدامی سلب آزادی شخصی افراد دارای وصف مجرمانه بوده و قابل تعقیب کیفری می باشد؟ مواد استنادی را اعلام فرمائید.

شماره نظریه	۷۴۵/۹۵/۷
شماره پرونده	۵۹-۸۶۱/۱-۹۹۳
تاریخ نظریه	۱۳۹۵/۰۳/۲۹

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

در جرائم غیر مشهود، با عنایت به مقررات مواد ۴۳، ۴۴، ۵۵ و ۵۶ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ با اصلاحات و الحاقات بعدی، تفتیش و بازرسی اشخاص به وسیله ضابطان دادگستری ممنوع است، مگر با اجازه موردی مقام قضایی و تخلف از مقررات ماده ۵۵ قانون مورد اشاره، یعنی بازرسی اشخاص در جرائم غیر مشهود، بدون اجازه موردی مقام قضایی به موجب مقررات ماده ۶۳ این قانون، موجب محکومیت ضابط دادگستری به سه ماه تا یک سال انفصال از خدمات دولتی است.