نقش مددکاری اجتماعی در دادرسی کیفری اطفال

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
نقش مددکاری اجتماعی در دادرسی کیفری اطفال
عنواننقش مددکاری اجتماعی در دادرسی کیفری اطفال
رشتهحقوق جزا و جرم شناسی
دانشجومنا اسکندری
استاد راهنماامیرحمزه زینالی
استاد مشاورمهرداد رایجیان اصلی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۰
دانشگاهدانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی



نقش مددکاری اجتماعی در دادرسی کیفری اطفال عنوان پایان نامه ای است که توسط منا اسکندری، با راهنمایی امیرحمزه زینالی و با مشاوره مهرداد رایجیان اصلی در سال ۱۳۹۰ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی دفاع گردید.

چکیده

سیاست افتراقی در قبال اطفال، رویکردی حمایتی را در اتخاذ پاسخ ها به همراه خواهد داشت. مددکاران اجتماعی به عنوان بالینی ترین ماموران پیرا قضایی و در راستای اصول مشارکتی بودن دادرسی اطفال می توانند نقش های متعددی از اولین تماس کودک با مراجع رسمی عدالت کیفری تا صدور و اجرای احکام بر عهده بگیرند. در قوانین فعلی ایران حضور مددکاران اجتماعی در فرایند کیفری مورد کم لطفی قرار گرفته و در دادگاه اطفال به دلیل تخصصی نبودن تحصیلات متصدیان این پست و عدم پشتوانه قانونی نتوانسته اند خدمات موثری ارایه نمایند. در سال های اخیر قوه قضاییه، با توجه به ضرورت تصویب قانونی جامع در خصوص دادرسی اطفال و در راستای هماهنگی با تعهدات بین المللی ناشی از الحاق به کنوانسیون حقوق کودک، اقدام به تدوین لوایحی نموده است. در "لایحه رسیدگی به جرایم اطفال و نوجوانان" و "لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان" نقش های متعددی برای مددکاران اجتماعی در حمایت از اطفال بزهکار و بزه دیده در فرایند کیفری در نظر گرفته شده است. در این تحقیق با بررسی قوانین فعلی ایران، لوایح تدوین شده و مقررات و رهنمودهای بین المللی، تلاش شده تا پس از بیان مبانی و مفاهیم دادرسی اطفال و مددکاری اجتماعی، نقش مددکاری اجتماعی در نظام دادرسی اطفال بزهکار و بزه دیده، در دو بخش مجزا مورد بررسی قرار گیرد.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه


بخش اول:کلیات: مبانی و مفاهیم دادرسی کیفری و مددکاری اجتماعی در قبال اطفال ۸

فصل اول: مفاهیم و تاریخچه دادرسی کیفری اطفال ۱۰

مبحث اول: تعریف کودک و تعیین سن مسیولیت کیفری ۱۰

گفتار اول: تعریف کودک از دیدگاه حقوق کیفری ۱۱

الف) در قلمرو بزهکاری ۱۲

ب) در قلمرو بزه دیدگی ۱۳

گفتار دوم: سن مسیولیت کیفری ۱۵

مبحث دوم: تحولات دادرسی کیفری اطفال ۱۶

گفتار اول: در حقوق تطبیقی ۱۶

الف) در قلمرو بزهکاری ۱۷

ب) در قلمرو بزه دیدگی ۱۸

گفتار دوم: در حقوق ایران ۲۰

الف) در قلمرو بزهکاری ۲۰

ب) در قلمرو بزه دیدگی ۲۲

فصل دوم: مفاهیم، تاریخچه و اصول مددکاری اجتماعی ۲۴

مبحث اول: مفهوم و پیشینه مددکاری اجتماعی ۲۴

گفتار اول: تعریف مددکاری اجتماعی ۲۵

الف) از نظر دکترین ۲۵

ب) از منظر قانونی ۲۶

گفتار دوم: پیشینه مددکاری اجتماعی ۲۷

الف) در جهان ۲۷

ب) در ایران ۲۸

۱– پیشینه آموزشی ۲۹

۲– پیشینه قضایی ۳۰

۲–۱– قبل از انقلاب اسلامی ۳۰

۲–۲– بعد از انقلاب اسلامی ۳۱

مبحث دوم: اصول و روش های مطالعه و شناخت در مددکاری اجتماعی ۳۲

گفتار اول: اصول مددکاری اجتماعی ۳۲

الف) اصل پذیرش ۳۲

ب) اصل فردیت ۳۴

ج) اصل رازداری حرفه ای ۳۵

د) اصل رابطه حرفه ای ۳۶

و) اصل مشارکت مددجو ۳۷

ز) اصل خودشناسی ۳۸

گفتار دوم: روش های مطالعه و شناخت در مددکاری اجتماعی ۳۹

الف) مشاهده ۳۹

ب) مصاحبه ۴۱

ج) بازدید از منزل ۴۲

بخش دوم: نقش مددکاری اجتماعی در دادرسی کیفری اطفال بزهکار ۴۳

فصل اول: نقش مددکاری اجتماعی در مرحله کشف و تعقیب ۴۵

مبحث اول: مرحله پلیسی و کشف جرم ۴۶

گفتار اول: همکاری پلیس و مددکار اجتماعی در مواجهه با اطفال بزهکار ۴۷

الف) نقش پلیس در مواجهه با اطفال بزهکار ۴۷

ب) تعامل پلیس و مددکار اجتماعی ۴۹

گفتار دوم: آماده سازی کودک جهت ورود به فرآیند دادرسی کیفری ۵۱

مبحث دوم: در قضازدایی ۵۳

گفتار اول: تفاوت های دادرسی ترمیمی و دادرسی کیفری ۵۵

گفتار دوم: در اجرای روشهای قضازدایی ۵۶

الف) اخطار ۵۷

ب) میانجی گری ۵۹

مبحث سوم: در دادسرا (در خصوص نوجوانان بالغ زیر

سال) ۶۲

گفتار اول: وظایف دادسرا در قبال اطفال و نوجوانان بزهکار ۶۲

گفتار دوم: در صدور قرار کیفری مناسب ۶۵

الف) درصدور قرار تامین کیفری متناسب ۶۵

ب)در صدور قرار تعلیق تعقیب ۷۰

فصل دوم: نقش مددکاری اجتماعی در مرحله صدور و اجرای حکم ۷۴

مبحث اول: تشکیل پرونده شخصیت و نقش مددکاران اجتماعی در آن ۷۵

گفتار اول: مفهوم و پیشینه پرونده شخصیت ۷۵

گفتاردوم: نقش مددکاران اجتماعی در تشکیل پرونده شخصیت ۷۷

مبحث دوم: در طول دادرسی

گفتار اول: تعامل قاضی و مددکار اجتماعی ۸۰

گفتار دوم: فراهم آوردن امکان مشارکت کودک و نوجوان در اتخاذ تصمیم مناسب ۸۳

مبحث سوم: در صدور و اجرای حکم ۸۵

گفتار اول: در صدور و اجرای احکام اصلاحی– تربیتی ۸۶

الف) تعویق صدور رای ۸۷

ب) تعلیق اجرای مجازات ۸۹

ج) آزادی مشروط ۹۳

د) خدمات عمومی (کار عام المنفعه) ۹۶

و) حبس در منزل (بازداشت خانگی) ۹۷

گفتار دوم: در کانون اصلاح و تربیت ۹۹

الف) ساختار و تشکیلات کانون اصلاح و تربیت ۱۰۰

ب) وظایف مددکاران اجتماعی در کانون اصلاح و تربیت ۱۰۲

بخش سوم: نقش مددکاری اجتماعی در دادرسی کیفری اطفال بزه دیده

۱۰۶

فصل اول: نقش مددکاری اجتماعی در مرحله کشف و تعقیب ۱۰۹

مبحث اول: گزارش بزه دیدگی کودک و تعامل پلیس و مددکاران اجتماعی ۱۱۰

گفتار اول: گزارش بزه دیدگی کودک ۱۱۰

الف) گزارش بزه دیدگی کودک از منظر حقوقی ۱۱۰

ب) محتویات گزارش ۱۱۳

گفتار دوم: مداخله در بحران بزه دیدگی کودک با تعامل پلیس و مددکار اجتماعی ۱۱۴

الف) نهاد پلیس در مواجهه با بزه دیدگی کودک ۱۱۴

ب) اورژانس اجتماعی در مواجهه با بزه دیدگی کودک ۱۱۷

ج) تعامل پلیس و اورژانس اجتماعی در حمایت از کودک بزه دیده ۱۲۰

مبحث دوم: ارزیابی نیازهای فوری بزه دیده و ارایه خدمات اورژانسی ۱۲۳

گفتار اول: حمایت های پزشکی از کودک بزه دیده ۱۲۴

گفتار دوم: حفظ امنیت کودک بزه دیده ۱۲۸

مبحث سوم: در دادسرا ۱۳۰

گفتار اول: تعامل مددکار اجتماعی و دادسرا در انجام تحقیقات ۱۳۱

گفتار دوم: حمایت از کودک بزه دیده در دادسرا ۱۳۴

الف) همراهی کودک بزه دیده در روند تحقیقات ۱۳۴

ب) مصاحبه با کودک بزه دیده ۱۳۶

فصل دوم: نقش مددکاری اجتماعی در مرحله صدور و اجرای حکم ۱۳۹

مبحث اول: فراهم آوردن امکان مشارکت کودک بزه دیده در دادگاه ۱۴۰

گفتار اول: ایجاد شرایط مساعد در دادگاه جهت حضور کودک بزه دیده ۱۴۰

گفتار دوم: حمایت از کودک بزه دیده در جایگاه شاهد ۱۴۳

الف) حمایت از کودک هنگام شهادت در جلسه دادرسی ۱۴۴

ب) حمایت از کودک از طریق شهادت خارج از دادگاه ۱۴۷

مبحث دوم: نقش مددکاران اجتماعی در اتخاذ تصمیم قاضی در خصوص حضانت کودک بزه دیده و اجرای آن ۱۴۹

گفتار اول: نقش مددکاران اجتماعی در صدور و اجرای حکم با حفظ کودک در خانواده ۱۵۰

گفتار دوم: نقش مددکاران اجتماعی در صدور حکم سلب حضانت والدین و اجرای آن ۱۵۱

نتیجه گیری و پیشنهادها ۱۵۴

منابع ۱۶۰

کلیدواژه ها

  • مددکاری اجتماعی
  • کودکان
  • بزهکار
  • قربانی
  • آیین دادرسی کیفری
  • بزه دیده
  • حقوق کودکان
  • حمایت کودکان
  • کودک بزهکار
  • کودک بزه دیده
  • مددکاری اجتماعی
  • دادرسی افتراقی