حاکمیت قانون

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

حاکمیت قانون از مفاهیم اساسی و ریشه‌ای حقوق عمومی است و بدین معناست که تمام امور از قانون تبعیت کند و بر آن مبنا پایه ریزی شده باشد. تحدید قدرت و تعیین حدود صلاحیت‌ها به وسیله قواعد و وضعیت‌های حقوقی عینی و از پیش تعیین شده از آموزه‌های اصلی حاکمیت قانون است. قانونی که از ویژگی‌های عمومی بودن، الزام آور بودن، صریح و واضح بودن، ناظر به آینده بودن، قابلیت پیاده و پیروی شدن برخوردار بوده و همچنین نسبتا مستمر و با ثبات باشد، به طور عمومی اعلام شود و مصوب یک مرجع ذیصلاح قانونی باشد.[۱]

شرایط

دو شرط اصلی برای اعمال حاکمیت قانون لازم است نخست اینکه حکومت باید به شیوه‌ای عقلانی تصمیم گرفته و عمل کند و تصمیماتش بر مبنای دلایل باشد و شرط دوم اینکه دلایل باید قانونی باشد.[۱]

نظارت قضایی بر اعمال اصل حاکمیت قانون

مرجع قضایی مستقل وظیفه نظارت قضایی بر اعمال اصل حاکمیت قانون را دارد و باید بین وجود یک اداره مطلوب و کارآمد و حمایت از حقوق مردم به نوعی تعادل ایجاد کند.[۱]

منابع

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ پرسا, محمد; داودی, حدیثه (2023-05-22). "رسیدگی شکلی دیوان عدالت اداری بر آرای کمیسیون‌های شبه قضایی". فصلنامه تحقیق و توسعه در حقوق تطبیقی. 6 (18): 37–10. doi:10.22034/law.2023.2000653.1237. ISSN 2717-2074.