نمایش مبدأ برای رابطه «انکار عدالت» و «طی مراجع داخلی» در رأی دیوان بین المللی دادگستری راجع به برخی اموال ایران

'''رابطه «انکار عدالت» و «طی مراجع داخلی» در رأی دیوان بین المللی دادگستری راجع به برخی اموال ایران''' نام مقاله ای از [[مهشید آجلی لاهیجی]] و [[مسعود احسن نژاد]] و [[مهناز رشیدی]] بوده که در شماره سوم دوره شانزدهم (مهر 1403)[[مجله علمی مطالعات حقوقی]] منتشر شده است.

== چکیده ==
با وجود اینکه ادعای انکار [[عدالت]] در [[دعاوی بین‌ المللی|دعاوی بین‌المللی]] سرمایه‌گذاری بارها مطرح شده، همچنان مفهوم دقیق و شرایط احراز آن یکی از حوزه‌های چالش‌برانگیز [[حقوق بین الملل|حقوق بین‌الملل]] تلقی می‌شود. یکی از مسائل معتنابه درباره این مفهوم رابطه میان انکار عدالت و قاعده طی مراجع داخلی است. این چالش موضوعی، در [[رای|رأی]] صادره در قضیه برخی [[مال|اموال]] ایران نیز خودنمایی کرده است. چنان‌که [[دیوان بین‌ المللی دادگستری|دیوان بین‌المللی دادگستری]]، علی‌رغم آنکه با تحلیل شرایط حاکم بر آن قضیه به این نتیجه رسید که [[شرکت|شرکت‌های]] ایرانی هیچ امکان منطقی برای [[استیفا|استیفای]] موفقیت‌آمیز حقوق خود در [[دادگاه|دادگاه‌های]] داخلی آمریکا نداشته‌اند و از این رو، ایراد این [[کشور]] نسبت به قابلیت پذیرش [[دعوا]] بر مبنای عدم طی مراجع داخلی را مسموع ندانست اما در ادامه، با این استدلال که شرکت‌های ایرانی برای حضور در دادگاه‌های ایالات متحده، با محدودیتی مواجه نبوده‌اند، ادعای انکار عدالت مطروحه توسط [[دولت]] [[ایران]] را رد کرد. بر این اساس، تحلیل رابطه میان دو مفهوم انکار عدالت و طی مراجع داخلی و ارزیابی رأی دیوان در قضیه برخی اموال ایران در این زمینه، سؤال اصلی این پژوهش است. حاصل مطالعات توصیفی- تحلیلی نگارندگان با استفاده از روش کتابخانه ای، نشان می دهد که معنای مضیق انکار عدالت، دربردارنده هر دو معیار «عدم دسترسی به دادگاه» و «عدم امکان صدور حکم مقتضی از سوی دادگاه» است و صرف دسترسی شکلی به دادگاه های یک کشور، بدون احتمال دریافت حکم عادلانه، به تنهایی نمی تواند دسترسی به عدالت را تحقق بخشد و رأی دیوان بین‌المللی دادگستری از این حیث قابل انتقاد به نظر می رسد.

== کلیدواژه ها ==

* انکار عدالت 
* طی مراجع داخلی 
* قضیه برخی اموال ایران 
* دیوان بین‌المللی دادگستری 
* حقوق بین‌الملل

[[رده:مقالات منتشر شده در سال 1403]]
[[رده:مقالات مجله علمی مطالعات حقوقی]]
[[رده:مقالات شماره سوم دوره شانزدهم مجله علمی مطالعات حقوقی]]
[[رده:مقالات مهشید آجلی لاهیجی]]
[[رده:مقالات مسعود احسن نژاد]]
[[رده:مقالات مهناز رشیدی]]
[[رده:مقالات حقوق بین الملل]]