نمایش مبدأ برای نگاهی نو به حکم وصیّت به ثلث

'''نگاهی نو به حکم وصیّت به ثلث''' نام مقاله ای از [[حمید مسجد سرایی]] و [[مصطفی جباری]] بوده که در شماره چهارم دوره دهم (زمستان 1397) [[مجله علمی مطالعات حقوقی]] منتشر شده است.

== چکیده ==
در فقه و [[قانون مدنی]]، نفوذ [[وصیت|وصیّت]] به بیش از ثلث منوط به اجازه [[وارث|ورثه]] دانسته شده است؛ اگرچه درباره زمان نفوذ اجازه ورثه در فقه اختلاف نظر وجود داشته و قانون مدنی آن را به اجمال و ابهام گذاشته و از آن گذشته است. اما این نوشتار- که به روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای انجام شده است- در پی یافتن پاسخ به این سؤال است که آیا وصیّت امری تعبّدی یا توقیفی بوده که نفوذ آن در بیش از ثلث، منوط به اجازه ورثه است یا آنکه میتوان آن را امری موردی و قضایی تلقّی کرده و نه تنها وصیّت به بیش از ثلث، بلکه گاهی حتی به مقدار ثلث را نیز نافذ ندانست؟ ادّعای نویسندگان آن است که میتوان وصیّت را از حوزه [[احوال شخصیه|احوال شخصیّه]] خارج دانست و آن را امری قضائی تلقّی کرده و بسته به اوضاع و شرایط اقتصادی، روحی و عاطفی ورثه و نیز تعداد آنان و مقدار ماترک و نیز وضع مالی و اقتصادی [[موصی له]] یا موصی لهم متغیّر دانست و در نتیجه، پذیرفت که وصیّت از یک رابطه انحصاری بین [[موصی]] و موصی له در می آید و این نهاد دادرسی و دادرس است که در خصوص اعمال آن به اندازه ثلث و گاه به کمتر از ثلث، تصمیم میگیرد.

== کلید واژه ها ==

* اجازه ورثه در وصیت
* نفوذ وصیت
* وصیت
* وصیت به ثلث
* وصیت مازاد بر ثلث