نمایش مبدأ برای نظریه شماره ۷/۱۴۰۲/۲۶۲ مورخ ۱۴۰۲/۰۶/۲۵ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اعطای مهلت به زوج جهت پرداخت مهریه

{{جعبه اطلاعات نظریات مشورتی|شماره نظریه=7/1402/262|شماره پرونده=1402-3/1-262ح|تاریخ نظریه=1402/06/25|موضوع نظریه=[[قانون آیین دادرسی مدنی]]|محور نظریه=[[مهریه]]}}
'''چکیده نظریه شماره ۷/۱۴۰۲/۲۶۲ مورخ ۱۴۰۲/۰۶/۲۵ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اعطای مهلت به زوج جهت پرداخت مهریه:'''  در فرض سؤال که زوج به پرداخت مهریه زوجه به نرخ روز محکوم و متعاقبا حکم [[اعسار]] و پرداخت مهریه به نحو اقساط را دریافت کرده و برخی اقساط را با توافق با زوجه و یا بدون آن پرداخت نکرده و یا با تأخیر پرداخت کرده است، آنچه زوج به پرداخت آن محکوم شده، مهریه به نرخ روز است و از قیود مطالبه داین و تمکن [[مدیون]] و امتناع وی موضوع [[ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی|ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی]] مدنی و احکام و آثار مترتب بر حکم این ماده خارج است و صرف تقسیط مهریه یا اعطای مهلت به زوج از سوی زوجه موجب توقف محاسبه مهریه به نرخ روز نخواهد شد؛ مگر آنکه زوجه صریحا به این امر رضایت دهد. 

== استعلام ==
۱- [[محکوم علیه]] به پرداخت [[مهریه]] [[زوجه]] به نرخ روز محکوم و همزمان نیز حکم بر تقسیط مهریه صادر شده است و محکوم علیه حدود یک سال پس از صدور حکم بر تقسیط مهریه، برخی اقساط را با [[توافق]] زوجه و برخی را بدون توافق و با تأخیر پرداخت کرده است؛ با لحاظ رأی وحدت رویه شماره ۸۲۴ مورخ ۱/۶/۱۴۰۱ هیأت عمومی دیوان عالی کشور، آیا در این فرض مهریه زوجه باید به نرخ روز محاسبه شود و یا آنکه محاسبه مهریه به نرخ روز حتی در فرض تقسیط [[محکوم به]]، از شمول رأی وحدت رویه مذکور خارج و منصرف از آن است و مهریه زوجه در هر نوبت پرداخت اقساط باید به نرخ روز محاسبه شود؟ 

۲- در فرض اعطای مهلت توسط [[محکوم له]]، آیا مهریه باید به نرخ روز محاسبه شود و یا آنکه به سبب رضایت محکوم له محاسبه مهریه به نرخ روز در دوره توقف عملیات، متوقف می شود و باید به نرخ زمان اعطای مهلت محاسبه شود؟

== نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه ==
اولا، مهریه به نرخ روز موضوع تبصره الحاقی به [[ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی]] (موضوع قانون الحاق یک تبصره به ماده (۱۰۸۲) قانون مدنی مصوب ۱۳۷۶) و ماده واحده قانون استفساریه تبصره ذیل این ماده مصوب ۱۳۸۴ و [[ماده ۲ آیین نامه اجرایی قانون الحاق یک تبصره به ماده (۱۰۸۲) قانون مدنی|ماده ۲ آیین نامه اجرایی]] قانون فوق مصوب ۱۳/۲/۱۳۷۷ هیأت وزیران، حکمی خاص است و مرجع قضایی رسیدگی کننده باید محاسبه آن را به زمان اجرای حکم و بر اساس نرخ همان زمان محول کند و نباید در [[رای|رأی]] خود مبلغ مشخصی را به عنوان مهریه به نرخ روز تعیین کند. شایسته ذکر است رأی وحدت رویه شماره ۸۲۴ مورخ ۱/۶/۱۴۰۱ هیأت عمومی دیوان عالی کشور در مقام حل اختلاف مراجع قضایی در خصوص تعلق یا عدم تعلق [[خسارت تاخیر تادیه|خسارت تأخیر تأدیه]] وجه چک در فرض صدور حکم اعسار محکوم علیه (به نحو کلی یا با تعیین مدت و یا اقساط) صادر شده است و از فرض سؤال (محاسبه مهریه به نرخ روز) خروج موضوعی دارد.

ثانیا، در فرض سؤال که زوج به پرداخت مهریه زوجه به نرخ روز محکوم و متعاقبا حکم [[اعسار]] و پرداخت مهریه به نحو اقساط را دریافت کرده و برخی اقساط را با توافق با زوجه و یا بدون آن پرداخت نکرده و یا با تأخیر پرداخت کرده است، آنچه زوج به پرداخت آن محکوم شده، مهریه به نرخ روز است و از قیود مطالبه داین و تمکن [[مدیون]] و امتناع وی موضوع [[ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی|ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی]] دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب ۱۳۷۹ و احکام و آثار مترتب بر حکم این ماده خارج است و صرف تقسیط مهریه یا اعطای مهلت به زوج از سوی زوجه موجب توقف محاسبه مهریه به نرخ روز نخواهد شد؛ مگر آنکه زوجه صریحا به این امر رضایت دهد.

== مواد مرتبط ==

* [[ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی]]
* [[ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۲ آیین نامه اجرایی قانون الحاق یک تبصره به ماده (۱۰۸۲) قانون مدنی]]

== جستارهای وابسته ==

* [[محکوم علیه]]
* [[محکوم له]]
* [[خسارت تاخیر تادیه|خسارت تأخیر تأدیه]]
* [[مدیون]]
* [[اعسار]]
* [[رای|رأی]]
* [[توافق]]
* [[مهریه]]
* [[زوجه]]
* [[محکوم به]]

[[رده:نظرات مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه]]
[[رده:نظرات مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه سال ۱۴۰۲]]
[[رده:نظرات مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه (حقوقی)]]
[[رده:نظرات مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه (قانون آیین دادرسی مدنی)]]
[[رده:نظرات مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه (آیین نامه اجرایی قانون الحاق یک تبصره به ماده (۱۰۸۲) قانون مدنی)]]
[[رده:نظرات مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه (مهریه)]]
[[رده:نظرات مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه (زوجه)]]
[[رده:نظرات مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه (زوج)]]