نمایش مبدأ برای تحلیل حقوقی اقتصادی ضمانت اجراهای تعهدات قراردادی در حقوق ایران با مطالعه تطبیقی در اسناد بین المللی

{{جعبه اطلاعات رساله|عنوان=تحلیل حقوقی اقتصادی ضمانت اجراهای تعهدات قراردادی در حقوق ایران با مطالعه تطبیقی در اسناد بین المللی|رشته تحصیلی=حقوق خصوصی|دانشجو=امید محمدی نیا|استاد راهنمای اول=ابوالحسن مجتهد سلیمانی|استاد راهنمای دوم=سیدعبدالمجید جلایی اسفندآبادی|استاد مشاور اول=علیرضا صالحی فر|مقطع تحصیلی=دکتری|سال دفاع=۱۳۹۸|دانشگاه=دانشگاه خوارزمی}}
'''تحلیل حقوقی اقتصادی ضمانت اجراهای تعهدات قراردادی در حقوق ایران با مطالعه تطبیقی در اسناد بین المللی''' عنوان رساله ای است که توسط [[امید محمدی نیا]]، با راهنمایی [[ابوالحسن مجتهد سلیمانی]] و [[سیدعبدالمجید جلایی اسفندآبادی]]  و با مشاوره [[علیرضا صالحی فر]]  در سال ۱۳۹۸ و در مقطع دکتری دانشگاه خوارزمی دفاع گردید.
==چکیده==
هدف از انعقاد قرارداد ، صرف تحقق آن در عالم اعتبار نیست بلکه مقصود اصلی اجرای تعهد و رسیدن متعاقدین به انتظارات قراردادی است . به همین اعتبار می توان فنی ترین و با اهمیت ترین بحث حقوق تعهدات را نهاد ضمانت اجرا دانست . با این حال قانون مدنی به عنوان پایه قوانین حقوق خصوصی بیش از آنکه تمرکز بر نهاد ضمانت اجرا نماید شرایط تشکیل و تفسیر عقد را در کانون توجه قرار داده و جز ذکر چند ماده محدود درباره مسیولیت قراردادی باقی موضوعات را مسکوت گذاشته است . به تبعیت از قانون ، حقوقدانان نیز غالبا بدون ذکر تعریفی از ضمانت اجرا صرفا به بیان مصادیق آن پرداخته اند و به دلیل عدم درک صحیحی از این نهاد حقوقی در این مسیر نیز گاه به تعارض گویی و گاه به اختصار نویسی رسیده اند . بنابراین نگارنده معتقد است تحلیل نهاد ضمانت اجرا در نظام حقوقی ایران امری ضروری است و تحلیل مذکور اگر در کنار قالب های تحلیلی کارکرد گرا چون رویکرد تحلیل اقتصادی و مطالعه تطبیقی قرار گیرد برغنای پژوهش می افزاید . سوالات اصلی که پژوهش حاضر حول آن شکل گرفته است عبارتند از اینکه ۱– از لحاظ حقوقی و اقتصادی وضعیت نظام ضمانت اجراها چگونه است ؟ و چگونه باید باشد ؟ و ۲– از منظر حقوقی و اقتصادی وضعیت مذکور کارآمد است یا خیر ؟ دلایل کارآمدی و عدم کارآمدی چیست ؟ که ارایه پاسخ به سوالات مذکور نیازمند طرح سوالات فرعی در خصوص تعریف ، مبنا ، اصول و اقسام ضمانت اجرا بوده است . نگارنده در این پژوهش بدین نتایج رسیده است که در نظام حقوقی ایران تعریف کاملی از ضمانت اجرا ارایه نشده است و دلیل این امر عدم تحلیل عناصر تعریف که عبارت از تعهد ، التزام و نقض است می باشد در حالی که تحلیل دقیق این عناصر سبب می گردد که ضمانت اجرا در دو نوع تضامین اجرای قرارداد و ضمانت اجراهای نقض قرارداد تعریف گردد که نوع نخست وظیفه سوق دادن متعهد از طریق ضمانت اجراهای بیش گیرانه ، انگیزشی و حافظ تعهد به سوی اجرای عقد را داراست و نوع دوم با هدف بازسازی رابطه متعاقدین و جبران خسارت متعهدله شکل گرفته است . ضمانت اجراهای مذکور بر مبانی حقوقی و اقتصادی استوارند که اراده گرایی و لزوم حفظ نظم حقوقی را می توان به عنوان مبانی حقوقی و تیوری بازی ها ، هزینه معاملاتی و شکست بازار را به عنوان مبانی اقتصادی ذکر کرد . این نهاد حقوقی زمانی در وضعیت مطلوب قرار می گیرد که بر مبنای اصول حقوقی چون معین بودن ، اصل طریقیت داشتن و اصل متناسب بودن و اصول اقتصادی چون اصل معقولانه بودن ، اصل کارایی و اثر بخشی بودن و اصل کم هزینه و ارزان بودن استوار کرد . در حالی که وضعیت نظام ضمانت اجراها در حقوق داخلی در وضعیت مطلوب و کارآمدی نیست و عمده دلایل آن عدم توجه به رویکرد گرا و قرار گرفتن در اراده گرایی و نص گرایی افراطی است که بی توجهی به تحلیل های اقتصادی نیز بر نامطلوبیت موجود می افزاید . در حالی که اصول حقوق قراردادهای اروپا ، اصول قراردادهای تجاری بین المللی و کنوانسیون بیع بین المللی کالا وضعیت مطلوبی دارند و نظام داخلی بایستی بدین سوی حرکت کند .
==ساختار و فهرست رساله==
فهرست مطالب مقدمه:

۱– بیانمساله:

۲– پرسشهایپژوهش:

۲–۱– پرسشهایاصلی:

۲–۲– پرسشهایفرعی:

۳– فرضیههایپژوهش:

۴– پیشینهونوآوریپژوهش:

۴–۱– کتب:

۴–۲– طرحهایتحقیقاتی

۴–۳– مقالات:

۵– ضرورتپژوهش:

۶– اهدافپژوهش:

۶–۱– اهدافاصلی

۶–۲– اهداففرعی

۷– روشپژوهش:

۸– ساختاروساماندهیپژوهش:

فصلنخست: تعاریفومفاهیم مبحثنخست: تحلیلاقتصادیوحقوققرادادها

گفتارنخست :مفهومشناسیتحلیلاقتصادی:

بندنخست: مفهومتحلیل:

بنددوم : تعریفاقتصاد :

بندسوم : تحلیلاقتصادیحقوق:

گفتاردوم : اصولحاکمبرتحلیلاقتصادی

بندنخست: عقلانیت:

بنددوم : کمبودوکمیابی

بندسوم : انگیزه

بندچهارم : کارایی

گفتارسوم: تحلیلاقتصادیوحقوققراردادها

مبحثدوم : مفهومضمانتاجرایتعهداتقراردادی:

گفتارنخست : تعریفضمانتاجرا:

بندنخست : معنایتعهد :

بندسوم : مفهومالتزام

بندسوم : مفهوم نقضعهد 

بندچهارم : تعریفبرگزیده :

گفتاردوم : ویژگیهایتعریفبرگزیده :

گفتارسوم : عناوینمشابهبامفهوم ضمانتاجرا :

بندنخست: وضعیتهایقراردادی:

بنددوم: شیوههایاعمالضمانتاجراها: ۵۰ فصلدوم : مبانی،اصولواقسامضمانتاجراهایتعهداتقراردادی مبحثنخستمبانیحاکمبرضمانتاجراهایتعهداتقراردادی

گفتاراول : مبانیحقوقی

الف : ارادهگرایی :

ب : لزومحفظنظمحقوقی :

گفتاردوم : مبانیاقتصادی :

بندنخست : هزینهمعاملاتی :

الف : توصیفنظریه:

ب : توصیفنقشمبنایینظریه:

بنددوم : نظریهبازیها:

الف–تبیننظریه:

ب : نقشمبنایینظریه:

بندسوم : شکستبازار:

مبحثدوم : اصولحاکمبرضمانتاجراها:

گفتارنخست : اصولحقوقی:

بندنخست : اصلمعینبودنضمانتاجراها:

بنددوم : اصلطریقیتداشتنضمانتاجراها:

بندسوم: اصلمتناسببودنضمانتاجراها:

گفتاردوم : اصولاقتصادی:

بندنخست : اصلمعقولانهبودنضمانتاجراها :

بنددوم : اصلکاراییواثربخشیضمانتاجراها :

بندسوم : اصلکمهزینهبودنیاارزانبودنضمانتاجراها :

مبحثسوم : اقسامضمانتاجراها:

گفتاراول : تبیینمبنایتقسیمبندی:

گفتاردوم : ضمانتاجرایقرارداد( تضامیناجراشدنعقد )

بندنخست : ضمانتاجراهایحافظتعهد:

الف– تعریف :

ب: مصادیقضمانتاجراهایحافظتعهد: ۹۶

: مصادیقموجوددرحقوقایران:

۲: مصادیقموجوددراسنادبینالمللی:

۲–۱– اصللزومقراردادها :

۲–۲– اصلصحتقراردادها :

بنددوم : ضمانتاجراهایپیشگیرانه :

الف– تعریف:

ب– مصادیقضمانتاجراهایپشگیرانه :

ب– ۱: برخیمصادیقموجوددرحقوقایران :

ب– ۲: مصادیقموجوددراسنادبینالمللی:

بندسوم : ضمانتاجراهایانگیزشی:

الف– تعریف:

ب– مصادیقضمانتاجراهایانگیزشی:

۱– مصادیقموجوددرحقوقایران :

۱–۱– حقحبس :

۱–۲– خیارشرطوشرطفاسخ :

۱–۳– محرومیتها :

۱–۴– مجازاتهاواقداماتانتظامی :

۲– مصادیقموجوددراسنادبینالمللی :

بندچهارم : ضمانتاجراهایوثیقهای:

الف–تعریف :

ب– مصادیقضمانتاجراهایوثیقهای:

ب–۱: مصادیقموجوددرحقوقایران:

ب–۲: مصادیقموجوددراسنادبینالمللی :

گفتارسوم : ضمانتاجراهاینقضتعهداتقراردادی:

بندنخست : ضمانتاجراهایانگیزشی :

ب– مصادیقضمانتاجراهایانگیزشی

۱– مصادیقموجوددرحقوقایران:

۱–۱– خسارتتاخیردرانجامتعهد:

۲– ضمانتاجرایتشویقی:

۲– مصادیقموجوددراسنادبینالمللی :

۲–۱– اعطایمهلتاضافیبرایاجرا:

۲–۲– جبرانعدماجرایتعهدازسویطرفمسیولعدماجرا:

۳– خسارتتاخیردرانجامتعهد:

بنددوم : ضمانتاجراهایپشگیرانه:

الف–تعریف :

ب– اقسامضمانتاجراهایپیشگیرانه

۱– اقسامضمانتاجرایپیشگیرانهدرحقوقایران :

۲– اقسامضمانتاجرایپیشگیرانهدراسنادبینالمللی :

۱–۲– خیارفسخعقد :

۲–۲– معاملهجایگزین :

بندسوم : ضمانتاجراهایجبرانی:

الف– تعریف :

ب– مصادیقضمانتاجراهایجبرانی :

۱– مصادیقموجوددرحقوقایران :

۱–۱– الزاممتعهدبهانجامعینتعهد :

۱–۲– جبرانخسارت:

۱–۳– ارش:

۲– مصادیقموجوددراسنادبینالمللی:

۲–۱– الزامبهانجامعینتعهد:

۲–۲– مطالبهخسارت :

۳–۲– تقلیلمبلغقرارداد :

فصلسوم: تحلیلوضعیتنظامحاکمبرضمانتاجراها مبحثنخست : تحلیلحقوقیوضعیتنظامضمانتاجراها:

گفتارنخست : وضعیتضمانتاجراهاواصلمعینبودن:

بندنخست: تحلیلاثباتی :

الف– امکانیاعدمامکانجمعبینحقفسخومطالبهخسارت:

ب– ابهاماتموجوددرحقحبس:

پ– ابهاماتدرخصوصوجهالالتزام :

ت– ابهامدرخصوصخسارتقراردادی :

بنددوم : آثارعدمتعیننظامضمانتاجراها :

بندسوم : تحلیلهنجاری:

الف – امکانجمعبینفسخوخسارت :

ب– معینسازیحقحبس:

پ– معینسازیوجهالالتزام:

ت– معیناساسیمبنایتعیینخسارت:

گفتاردوم : وضعیتنظامضمانتاجراهاواصلطریقیتداشتن:

بندنخست : تحلیلاثباتی:

بنددوم: تحلیلهنجاری:

گفتارسوم : وضعیتنظامضمانتاجراهاواصلمتناسببودن:

بندنخست: تحلیلاثباتی:

بنددوم: تحلیلهنجاری:

مبحثدوم :تحلیلاقتصادیوضعیتنظامضمانتاجراها :

گفتارنخست: وضعیتنظامضمانتاجراهاواصلمعقولانهبودن:

بندنخست: تحلیلاثباتی:

بنددوم: تحلیلهنجاری :

گفتاردوم : وضعیتنظامضمانتاجراهاواصلکاراییواثربخشی:

بندنخست: تحلیلاثباتی :

بنددوم: تحلیلهنجاری :

گفتارسوم : وضعیتنظامضمانتاجراهاواصلکمهزینهبودنوارزانبودنضمانتاجراها:

بندنخست:تحلیلاثباتی:

بنددوم: تحلیلهنجاری :

فصلچهارم نتیجهگیری نتیجهگیری:

پیشنهادات:

طرحاصلاحیضمانتاجراهایتعهداتقراردادی

ماده

: تعریفضمانتاجرا :

ماده

: قواعدعمومی :

ماده

: اقسامتضامیناجرایقرارداد :

ماده

–ضمانتاجراهاینقضتعهدات

فهرستمنابعومآخذ

فهرستمنابعومآخذ

الف– منابعفارسی

الف—۱– کتب

الف– ۲– مقالاتوپایاننامهها

ب: منابععربی

پ– منابعانگلیسی

پ– ۱– کتب

پ–۲– مقالات
==کلیدواژه ها==
* تحلیل اقتصادی
* ضمانت اجراها