نمایش مبدأ برای نظریه شماره 7/99/1246 مورخ 1399/09/29 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اعتراض طرفین دعوا و شخص ثالث نسبت به رای قطعی دادگاه درمورد اموال


{{جعبه اطلاعات نظریات مشورتی|شماره نظریه=7/99/1246|شماره پرونده=99-168-1246 ک|تاریخ نظریه=1399/09/29|موضوع نظریه=[[آیین دادرسی کیفری]]|محور نظریه=[[اعتراض به آراء]]}}'''چکیده نظریه شماره 7/99/1246 مورخ 1399/09/29 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اعتراض طرفین دعوا و شخص ثالث نسبت به رای قطعی دادگاه درمورد اموال:''' رسیدگی قبلی [[دادگاه تجدیدنظر|دادگاه تجدید نظر]] به [[اعتراض]] طرفین [[دعوی]]، نافی حق اعتراض [[شخص ثالث]] نیست.با عنایت به [[رأی قطعی|قطعیت آراء]] صادره از مرحله تجدید نظر و حاکمیت [[اعتبار امر مختوم|امر مختوم]] در آراء قطعی [[کیفری]] و [[اصل قانونی بودن دادرسی کیفری]]، اعتراض طرفین اعم از [[شاکی]] و [[متهم]] نسبت به رد [[مال]] و میزان آن منتفی است.

== استعلام ==
با عنایت به مفاد تبصره ۲ [[ماده ۱۴۸ قانون آیین دادرسی کیفری]] و تبصره ۱ [[ماده ۲۱۵ قانون مجازات اسلامی]] چنانچه [[رای دادگاه|رأی]] [[دادگاه بدوی]] بر [[محکومیت]] [[متهم]] باشد و [[دادگاه تجدیدنظر|دادگاه تجدید نظر]] آن را عینا تائید کند و یا در صورتی که رأی دادگاه بدوی بر [[برائت]] باشد لیکن دادگاه تجدید نظر با [[نقض]] رأی آن، متهم را محکوم کرده باشد، پاسخ هر یک فروض ذیل چه خواهد بود و مرجع رسیدگی به اعتراض کیست؟

۱- دادگاه بدوی حکم به محکومیت متهم داده باشد و متهم به رأی دادگاه بدوی اعتراض می کند و حکم بدوی عینا در دادگاه تجدیدنظر تائید می شود:

نخست، متهم پس از [[رأی قطعی]] به عنوان [[اعتراض ثالث|معترض ثالث]] نسبت به [[مال|مالی]] ([[ضبط]]، معدوم شدن، رد مال و ...) [[اعتراض]] جدیدی می کند؛

دوم، شخص ثالثی اعتراض می کند.

۲- دادگاه بدوی حکم بر برائت متهم صادر می کند و این رأی پس از اعتراض [[شاکی]] در دادگاه تجدیدنظر نقض شده و حکم به محکومیت متهم صادر می شود که متضمن حکم به رد مال یا ضبط مال و ... هم هست):

نخست، [[محکوم علیه|محکوم]] پس از تصمیم دادگاه تجدید نظر که مطابق [[ماده ۴۶۱ قانون آیین دادرسی کیفری]] قابل [[واخواهی]] بوده، نسبت به تصمیم دادگاه تجدید نظر واخواهی می کند و پس از صدور [[رأی قطعی]] مجدد به عنوان معترض ثالث نسبت به موضوع مالی اعتراض می کند.

دوم، محکوم پس از تصمیم دادگاه تجدید نظر که حضوری است و موجب قطعیت رأی شده است، به عنوان معترض ثالث نسبت به موضوع مالی اعتراض می کند.

۳- شخص ثالث نسبت به موارد ۱ و ۲ اعتراض می کند.

نکته اساسی: آیا متهم علی رغم این که در برخی موارد فوق نسبت به اصل حکم اعتراض کرده و اعتراضش رد شده است، می تواند برای بار دیگر نسبت به رد مال و ... اعتراض ثالث کند؟

== نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه ==
۱- شخص ثالثی که در اجرای تبصره ۲ ماده ۱۴۸ قانون آیین دادرسی کیفری به رأی دادگاه کیفری در خصوص ضبط، معدوم شدن، رد مال و ... معترض باشد، کسی غیر از محکوم علیه اصلی است که در فرایند [[دادرسی]] حضور داشته است و واژه متضرر در تبصره ۲ این ماده شامل طرفین و اشخاص ثالث می شود؛ بنابراین رسیدگی قبلی دادگاه تجدید نظر به اعتراض طرفین [[دعوی]]، نافی حق اعتراض شخص ثالث در اجرای مقررات تبصره ۲ ماده ۱۴۸ قانون یادشده (تبصره یک ماده ۲۱۵ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲) نیست.

۲- در فرض سؤال که دادگاه تجدید نظر در اجرای بندهای الف و ب [[ماده ۴۳۳ قانون آیین دادرسی کیفری|ماده ۴۳۳]] و بندهای الف و پ [[ماده ۴۵۵ قانون آیین دادرسی کیفری|ماده ۴۵۵]] (پس از تجدید نظرخواهی شاکی به رأی برائت متهم، رأی تجدید نظرخواسته را نقض و در ماهیت مبادرت به صدور رأی محکومیت کیفری و رد مال کرده و یا تجدید نظرخواهی متهم نسبت به رأی محکومیت خود را رد و رأی تجدید نظرخواسته را تأیید کرده است)، با عنایت به قطعیت آراء صادره از مرحله تجدید نظر (موضوع [[ماده ۴۴۳ قانون آیین دادرسی کیفری|ماده ۴۴۳ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲]]) و حاکمیت [[اعتبار امر مختوم|امر مختوم]] در آراء قطعی کیفری و [[اصل قانونی بودن دادرسی کیفری]] موضوع صدر [[ماده ۲ قانون آیین دادرسی کیفری|ماده ۲ قانون موصوف]]، اعتراض طرفین اعم از شاکی و متهم نسبت به رد مال و میزان آن منتفی است.

== مواد مرتبط ==

* [[ماده ۲ قانون آیین دادرسی کیفری|ماده ۲ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲]]
* [[ماده ۱۴۸ قانون آیین دادرسی کیفری|ماده ۱۴۸ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲]]
* [[ماده ۴۳۳ قانون آیین دادرسی کیفری|ماده ۴۳۳ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲]]
* [[ماده ۴۴۳ قانون آیین دادرسی کیفری|ماده ۴۴۳ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲]]
* [[ماده ۴۵۵ قانون آیین دادرسی کیفری|ماده ۴۵۵ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲]]
* [[ماده ۴۶۱ قانون آیین دادرسی کیفری|ماده ۴۶۱ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲]]
* [[ماده ۲۱۵ قانون مجازات اسلامی|ماده ۲۱۵ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲]]

== جستارهای وابسته ==

* [[شخص ثالث]]
* [[تجدیدنظر خواهی|تجدید نظر]]
* [[رأی قطعی|رای قطعی]]

[[رده:نظرات مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه]]
[[رده:نظرات مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه سال ۱۳۹۹]]
[[رده:نظرات مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه (کیفری)]]
[[رده:نظرات مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه (آیین دادرسی کیفری)]]
[[رده:اعتراض به آراء]]
[[رده:نظریه 2]]