دعاوی سهام‌داران بابت خسارات انعکاسی در حقوق شرکت‌ها

دعاوی سهام‌داران بابت خسارات انعکاسی در حقوق شرکت‌ها نام مقاله ای است از محمد علی بهمئی و محمدرضا نریمانی زمان آبادی که در شماره صد و نوزده دوره 86(پاییز 1401) مجله حقوقی دادگستری منتشر شده است.

چکیده

دعاوی سهام‌داران بابت خسارات انعکاسی که دعاوی غیرمستقیم نیز خوانده می‌شود، یکی از انواع دعاوی سهام‌داران در حقوق شرکت‌ها است. مقصود از خسارات انعکاسی، خساراتی است که سهام‌داران در نتیجۀ ورود زیان به شرکت متحمل می‌شوند و در کاهش ارزش یا سودآوری سهام ایشان «انعکاس» می‌یابد. اینکه آیا سهام‌دار می‌تواند جبران این کاهش ارزش سهام را مستقیماً از شخص زیان‌زننده به شرکت مطالبه کند یا خیر، پرسش اصلی مقالۀ حاضر است که تلاش شده در پرتو اصول حقوق شرکت‌ها و مسئولیت مدنی به آن پاسخ داده شود. بدین منظور، دعاوی خسارات انعکاسی پس از بررسی اجمالی سایر دعاوی سهام‌داران و با مطالعۀ قوانین و رویۀ قضایی در نظام‌های حقوقی کامن‌لا و حقوق نوشته مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و به‌ویژه در نظام حقوقی ایران امکان‌سنجی شده است. صدور رأی دیوان عالی انگلستان در قضیۀ «سویلیا» به تاریخ 15 جولای 2020 میلادی، آخرین تحول قضایی ناظر بر دعاوی خسارات انعکاسی است که در مقالۀ حاضر به آن پرداخته شده است. بررسی‌های مقاله نشان می‌دهد این نوع خسارات در نظام‌های حقوقی بزرگ ازجمله نظام حقوقی ایران قابلیت مطالبه ندارند.

کلیدواژه‌ها

• خسارات انعکاسی
• دعاوی مشتق
• دعاوی غیر مستقیم
• دعاوی سهام داران
• حقوق شرکت ها
• قاعده خواهان مناسب