نقش عرف لفظی در تفسیر قرارداد در حقوق موضوعه با رویکرد فقهی

نقش عرف لفظی در تفسیر قرارداد در حقوق موضوعه با رویکرد فقهی نام مقاله ای از رضا رحیمی دهسوری و حمیدرضا شاه بابای و عبدالله امیدی فرد است که در شماره دوازدهم (مهر ۱۳۹۶) دوفصلنامه علمی دانش حقوق مدنی منتشر شده است.

چکیده

تفسیر قرارداد به معنی تشخیص مفهوم مقررات آن است و هدف از آن روشن شدن مضمون و مفاد عقد است. برای رسیدن به این مقـصود، عرف اثر مهم و غیرقابل انکاری در قوانین به خصوص در حوزة حقوق مدنی و در حوزة قراردادها دارد. در همین راستا با تبیین مفهوم و اقسام عرف، به بیان مبانی حقوقی و فقهی عرف لفظی و جایگاه و آثار استعمال عرفی الفاظ در پرتو مادة 224 قانون مدنی پرداخته شده که برآمد این پژوهش با توجه به مبانی فقهی، حقوقی، حجیت عرف لفظی و نیز ارشادی (به تعبیر اصولی) و تکمیلی (به زبان حقوقی) بودن غالب قواعد مربوط به معاملات مالی و جریان کلی اصل اباحه و همچنین اصل آزادی قراردادها، این نکته است که در تعارض میان معانی عرفی الفاظ و حقیقت قانونی آنها در قراردادهای مالی که شارع (قانون گذار) آنها را امضا نموده است (به غیر از اوامر و نواهی جزئی) عرف موجود میان مردم را تصدیق نموده است و باید معانی عرفی الفاظ را که نزدیک تر به قصد مشترک طرفین است، ترجیح داد و از بار کردن احکامی که مورد نظر طرفین نبوده است بر روابط آنها جلوگیری کرد.

کلیدواژه ها

• تفسیر
• عرف
• قرارداد
• عرف لفظی

• قصد مشترک

مواد مرتبط

• ماده ۲۲۴ قانون مدنی