ماده ۸۲۷ قانون مدنی

تملیک به موجب وصیت محقق نمی‌شود مگر با قبول موصی‌له پس از فوت موصی.

توضیح واژگان

قبول وصیت توسط موصی له، که در واقع، شرط تأثیر ایجاب موصی می‌باشد را، قبول شرطی گویند. (۸۴۶۲۳)

کلیات توضیحی تفسیری دکترین

منطوق این ماده، ذهن حقوقدانان و فقها را، به سمت عقد بودن وصیت تملیکی، سوق داده‌است. (۶۹۴۷۶۴) و در عقود غیر معوض، تملیکی نیز مانند عقود معوض تملیکی، قبول کننده، اقدام به تملک مالی می‌نماید؛ که قبلاً ایجاب کننده، به تملیک او درآورده است. (۳۵۱۶) لیکن فرض معقولی وجود دارد که وصیت تملیکی، ایقاع معلق بر موت موصی می‌باشد؛ چراکه موصی با وصیت خود، سلطه ای ناقص را، برای موصی له ایجاد نموده که با قبول وی، مالکیت او کامل می‌شود. (۶۹۴۷۶۴)

قبول موصی له، باید بعد از فوت موصی تحقق یابد؛ چراکه در زمان حیات وی، وصیت، هنوز طرحی است متزلزل، که ممکن است هرگز، منتهی به تملک نشود. (۶۹۴۸۱۰)

سوابق فقهی

وصیت، سبب انتقال موصی به می‌گردد؛ و قبول موصی له، شرط تأثیر این سبب می‌باشد. البته انتقاد شده که نظر مزبور، به دلیل فقدان معیاری موجه برای تشخیص سبب، اعتبار ندارد. (۳۰۹۰۷)

حتی اگر موصی له، پیش از فوت موصی رحلت کند؛ حق قبول وی، به ورثه او منتقل می‌شود. (۷۳۵۹۵)

مفاد تراضی موصی و موصی له، مقید به انتقال مالکیت از زمان فوت موصی است. (۶۹۴۸۴۹)