ماده ۶۱۱ قانون مدنی

ودیعه عقدی است جایز.

توضیح واژگان

ودیعه: اخذ نایب برای مراقبت از مال را، ودیعه گویند.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

قاعده التزام به مفاد عقد، در عقود جایز نیز جاری است. لذا تا زمانی که هر یک از طرفین، عقد را بر هم نزده است؛ باید به تعهد خود پایبند باشد. و در عقود جایز، مرگ یا جنون یکی از طرفین، عقد را منفسخ نموده و تعهدات ناشی از آن را، ازبین می برد. و عقود جایز، عقودی متزلزل هستند.

جایز بودن ودیعه، نمی تواند مانع اسقاط حق فسخ یکی از طرفین، و یا هر دوی آنها، برای مدتی معین باشد. و ودیعه نوعی اعطای نیابت است؛ که جهت محافظت از مالی انشاء می گردد؛ و از این حیث، دارای ماهیتی مشترک با وکالت است. پس اگر بتوان و کالت را، ضمن عقد لازم، و یا با اسقاط حق عزل، به حالتی درآورد که متعاقدین نتوانند آن را فسخ نمایند؛ ودیعه نیز از چنین قابلیتی برخوردار می باشد.

سوابق فقهی

ودیعه عقدی است جایز. طرفین می توانند بدون هیچ محدودیتی آن را فسخ نمایند. ودیعه گیر می تواند عقد را فسخ نماید؛ بدون اینکه مودع را، از این تصمیم خود آگاه نموده باشد. لیکن از این تاریخ به بعد، به عنوان امانت شرعی، مال را در اختیار داشته؛ و باید بدون کوچکترین اهمال و تساهل، آن را به مالک خویش بازگرداند.

رویه های قضایی

به موجب نظریه مشورتی شماره 5886 مورخه 4/8/1383 اداره حقوقی قوه قضاییه، ودیعه، قراردادی است جایز. و طرفین، هر وقت که بخواهند؛ می توانند آن را فسخ نمایند.