ماده ۲ قانون آیین دادرسی مدنی

هیچ دادگاهی نمی تواند به دعوایی رسیدگی کند مگر اینکه شخص یا اشخاص ذی نفع یا وکیل یا قائم مقام یا نماینده قانونی آنان رسیدگی به دعوا را برابر قانون درخواست نموده باشند.

توضیح واژگان :

828637: دعوای مالی : دعوای مالی آن است که اجرای آن مستقیما برای خواهان ایجاد منفعتی نماید که قابل تقویم به پول باشد مانند الزام به تحویل مبیع یا خلع ید.

1281403: شرط نامشروع : تعهد فرعی است که در ضمن تعهد اصلی دیگری درج می شود ، که مطابق قواعد عمومی قراردادها تعهد و شرط ضمن آن باید مشروع باشد . گاهی اصل تعهد مشروع است ، اما در کنار تعهد ، شرطی وجود دارد که آن شرط نامشروع و خلاف قانون است .در این حالت اصل تعهد قابل مطالبه و الزام اور است اما شرط نامشروع آن خیر.

666597: دعوا : دعوا عبارت است از اینکه شخصی به عنوان مدعی به دادگاه مراجعه و شخص دیگری را به عنوان مدعیعلیه طرف دعوا خود قرار داده و از وی موضوع خاصی را مطالبه نماید ، دادرس دادگاه مامور احراز شرایط سه گانه مذکور باشد .

پیشینه

144491: ماده 2 قانون آیین دادرسی مدنی سابق که مقررات این ماده را بیان می کرد ، فقط به «شخص یا اششخاص ذی نفع » اشاره داشت اما در قانون جدید به « وکیل یا قاِّیم مقام یا نماینده قانونی آنان » نیز اشاره شده است .

نکات توضیحی تفسیری دکترین

344943 : فیش ایراد دارد***********

662011: در مورد ادعای وصی راجع به انفاق نسبت به طفل یا صرف هزینه برای اموال او مانند حیوان یا مخارج زمین و املاک متعلق به طفل حرف وصی پذیرفته است .

115077: در این ماده سه نکته اساسی عنوان شده است و برای این موارد ضمانت اجراهایی نیز تایین شده است  : 1) ضرورت شروع رسیدگی دادگاه به دعوا پس از درخواست 2) ضرورت ذینفع بودن خواهان 3) ضرورت قانونی بودن شیوه طرح دعوا 

812344: سمت به سه صورت قابل تصور است : اصالت ، قایم مقامی و نمایندگی

572073: یکی از شرایط اقامه دعوی ذی نفع بودن خواهان است اما در هیچ یک از مواد قانون به این مطلب اشاره نشده که اگر خواهان اصیل اساسا در دعوی سمتی نداشته باشد چه می توان کرد شاید بتوان گفت مفهوم نفع و سمت در یکدیگر مستتر است .(خودم نفهمیدم)

812330: زمانی که دادگاه احراز کند که در دعوای مطروحه ، با فرض اثبات ، نفعی برای خواهان در پی خواهد داشت ، باید برای ورود به ماهیت دعوا دستور تعیین وقت رسیدگی و دعوت از طرفین رسیدگی به دعوا را صادر کند و توانایی خواهان در اثبات ادعای خود اهمیتی ندارد.

255998: تشخیص نوع و عنوان دعوا دارای قاعده و ضابطه است و هرکس نمی تواند به سلیقه خود هر مفهموی را که اراده کند ، برای دعوی قایل شود و آن را از شمول ماده ای خارج و از مصادیق ماده ای دیگر اعلام و حکمی خلاف قانون بر آن بار کند.

120246: برخی از حقوقدانان  ذی نفع بودن را اعم از تفع کنونی و آینده دانسته و برای نفع آینده به ماده 421 قانون تجارت و ماده 114 قانون آیین دادرسی مدنی استناد می کنند.

335388:در رسیدگی به قرارها مانند قرار تامین خواسته نیز احراز ذی نفعی متقاضی صدور قرار ، باید مورد بررسی قرار گیرد.

1279960:خواهان باید در دعوای مطروحه دارای نفعی مستقیم باشد ( یعنی مستقیما از عمل خوانده موجبات محرومیت وی از حقی فراهم آمده باشد ) البته قانونگذار به طور استثنایی در مبحث ورود ثالث نفع غیر مستقیم را مورد پذیرش قرار داده است .

رویه های قضایی :

651400: صدور قرار توقیف و سرپرستی اموال ، مجوز طرح دعوا خلع ید از سوی ستاد اجرایی فرمان حضرت امام ( ره ) نیست .

726883: فیش ناخوانا می باشد .********************

797860: حضور وکیل دادگستری در بعضی از دعاوی حقوقی الزامی است (آیین نامه اجرایی مواد 21و 33 قانون اصلاح پاره ای از قوانین دادگستری مصوب خرداد 1356)

651420: در قبال دادخواست مالک مشاعی دادگاه مکلف به دادرسی به قدر سهم مالک مشاعی است و مالک مشاعی لزومی به طرح دعوی به طرح به طرفیت مالک مشاعی دیگر ندارد.

41374:ارتباط فیش با ماده 2 مشخص نیست **************

517526: ارتباط فیش با ماده 2 مشخص نیست **************

716046و 1366126و635619:  دادگاه صرفا می تواند به دعوایی رسیدگی کند که ذی نفع آن را درخواست کرده باشد پس اگر واخواهی مربوط به بخشی از رای غیابی باشد دادگاه صرفا می تواند همان بخش درخواست شده را مورد واخواهی قرار دهد. در صورتی که رای صادره از دادگاه ،خارج از حدود درخواست ذی نفع باشد و یا رای صادره متوجه خوانده نباشد رای صادر شده نسبت به بخشی که خارج از درخواست باشد وجاهت قانونی نداشته و رای قابل اعتراض می باشد .

مصادیق و نمونه ها :

662011: ارتباط ماده با فیش مشخص نیست **********

700580:حق و حقوقات زوجه( مهریه نفقه نحله و ...) باید با توجه به شرایط مطالبه آن از زوج مطالبه  شود در صورت عدم تادیه توسط زوج ، زوجه ناچار است از طریق مراجع صالح به اقامه دعوی و مطالبه حق نماید .

670484:دادرسی و دادخواهی نه تنها به عنوان یک حق برای متولی در نظر گرفته شده بلکه وی به حکم قانون موظف است تا در صورت لزوم با طرح دعوا در مراجع صالح احقاق حق نماید .

835656: همه کسانی که ذینفع دعوی هستند می توانند از حق پژوهش خود استفاده کنند مگر آنکه از آن صرف نظر کرده باشند.

685867:ذینفعی باید قانونی و مشروع باشد یعنی نفع مورد ادعای خواهان بایستی ازحمایت قانونی برخوردار باشد و نفعی که اساسا غیر قانونی و نامشروع است قابل مطالبه نیست مثلا کارفرما نمی تواند به دلیل عدم انجام اضافه کار در مشاغل سخت و زیان آور علیه کارگر طرح دعوی نماید .( به نظر این فیش باید به بخش نظریات و نکات دکترین منتقل شود ******)