جرم افترا

نسبت دادن صریح ارتکاب جرم به دیگری به نحوی که قادر به اثبات صحت آن نباشد.

پیشینه

قانونگذار سابقا در ماده 269 قانون مجازات عمومی مصوب 1304 جرم افترا را ذکر کرده بود. طبق این ماده افترا صرفا از طریق اوراق چاپی یا خطی، انتشار اعلان یا اوراق مزبور و نطق در جوامع قابل تحقق بود. فلذا ارتکاب جرم به وسیله رادیو یا تلویزیون خارج از شمول ماده قرار میگرفت.

در ماده 140 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مصوب 1362 نیز جرم افترا با ایراد فوق همراه بود که خوشبختانه در قانون تعزیرات سال 1375 با ذکر عبارت «یا به هر وسیله دیگر» برطرف شده است.

عنصر قانونی

ماده 697 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مصوب 1392

عنصر مادی

عنصر مادی این جرم میتواند به دو صورت باشد: 1- انتساب جرم به دیگری 2- انتشار جرم انتسابی. همچنین برای تحقق این جرم لازم است عمل انتسابی لزوما دارای عنوان مجرمانه باشد ولی میزان مجازات آن اهمیتی ندارد. البته برخی دیگر معتقدند چنین تفسیری با روح قانون سازگاری ندارد و انتساب جرائم سبکی مانند جرائم راهنمایی رانندگی باید خارج از شمول ماده قرار گیرند. گفتنی است که اگر مفتری بتواند ارتکاب رفتار مجرمانه توسط منتسب علیه را اثبات کند از مجازات بری میشود مگر در جرائمی که نشر آن اشاعه فحشا تلقی میشود. طبق تبصره ماده 697 در این موارد در هر حال مفتری به مجازات محکوم خواهد شد.