ماده 166 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت

ماده 166 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت:در خرید سهام جدید صاحبان سهام شرکت به نسبت سهامی که مالک اند حق تقدم دارند و این حق قابل نقل و انتقال است. مهلتی که طی‌آن سهامداران می‌توانند حق تقدم مذکور را اعمال کنند کمتر از شصت روز نخواهد بود. این مهلت از روزی که برای پذیره‌نویسی تعیین می‌گردد شروع‌می‌شود.

توضیح واژگان

حق تقدم: صاحبان سهام قدیم اصولا برای حرید سهام جدید به نسبت سهامی که دارا می باشند.حق اولویت و تقدم دارند.

فلسفه و مبانی نظری ماده

در هنگام افزایش سرمایه ممکن است در نتیجه تغییر سرمایه و افزایش تعداد سهام تعادل سهامداران برای تصمیم گیری به هم بخورد و برخی سهامداران از قدرت کنترل و مدیریت شرکت محروم شوند.قانونگذار به موجب این ماده بیان داشته است که سهامدارن به نسبت مقدار سهامی که دارند در خرید سهام جدید حق تقدم دارند.

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

به طور کلی صاحبان سهام قدیم اصولا برای حرید سهام جدید به نسبت سهامی که دارا می باشند.حق اولویت و تقدم دارند. به عبارتی دیگر در مواردی که افزایش سرمایه از طریق صدور سهام جدید صورت می گیرد صاحبان سهام به نسبت سهامی که مالک اند در خرید سهام جدید حق تقدم دارند. این ماده در راستای شناسایی حق تقدم برای سهامداران قدیم بیان داشته است که:«در خرید سهام جدید صاحبان سهام شرکت به نسبت سهامی که مالکند حق تقدم دارند و این حق قابل نقل و انتقال است.»تعیین میزان حق تقدم سهامداران قدیم با توجه به سرمایه و سهام اولیه و میزان افزایش سرمایه و سهام جدید و نیز تعداد سهام هر سهامدار مشخص می شود. فرضا اگر شرکتی 3 میلیون تومان سرمایه داشته باشد که شامل 15 هزار سهام 200 تومانی باشد و بخواهد مبلغ 2 میلیون تومان از طریق انتشار 10 هزار سهم 200 تومانی افزایش سرمایه بدهد حق تقدم هر سهامدار در پذیره نوسی سهام جدید عبارت است از دو سهم جدید در مقابل سه سهم جدید.

نکته ای که در اینجا وجود دارد این است که حق تقدم سهام داران قدیم در پذیره نویسی جنبه امره دارد یعنی نمی توان در اساسنامه خلاف ان را پیش بینی نمود.هر سهام دار به نسبت سهامی که در شرکت مالک است در خرید سهام جدید حق تقدم دارد.شایان ذکر است که اساس قابلیت انتقال حق تقدم در این ماده شناسایی شده است ولی رژیم خاصی برای انتقال پیش بینی نشده است.این انتقال حق تقدم نیز زمانی صورت می پذیرد که سهام دار سرمایه کافی برای پذیره نویسی سهام جدید نداردیا اینکه اساسا تمایلی برای داشتن سهام بیشتر و جدید ندارد.

باید افزود که انتقال حق تقدم ممکن است در بورس صورت پذیرد یا خارج از بورس. در صورتی که خارج از بورس انجام شود پذیره نویسی خریدار حق تقدم ممکن نیست مگر اینکه با ارایه دلیل انتقال حق تقدم این امر را ثابت نماید. یعنی قراردادی که به موجب ان سهامدار دارای حق آن را به پذیره نویس انتقال داده است موجود باشد.

نکات توضیحی

این ماده بیان داشته است که حق تقدم سهامداران هم قابل اعراض است و هم قابل سلب است. در خصوص نقل و انتقال نکته اس که باید در اینجا بیان نمود این است که انتقال حق تقدم تابع محدودیت های صاحبان سهام در انتقال اصل سهم خود است. در صورت انتقال پذیره نویسی خریدار حق تقدم ممکن نیست مگر با ارایه دلیل انتقال حق تقدم یعنی آن قراردادی که به موجب آن سهامدار دارای حق تقدم، آن را به پذیره نویس انتقال داده است.

نکته دیگری که در اینجا لازم به ذکر می باشد این است که اعراض از حق تقدم قدیم از سوی صاحبان سهام سهام قدیم در پذیره نویسی سهام جدید ممکن نیست مگر اینکه مهلت هایی که در اگهی دعوت از سهامداران به منظور پذیره نویسی درج شده است منقضی شده باشد.البته باید افزود که این مهلت مقرر در این ماده امره است لذا نمی توان سهامدار را وادار نمود قبل از مواعد مزبور از حق تقدم خویش اعراض نمایند یا اینکه ان را به دیگری منتقل کنند.