حقوق مدنی (سید جلال الدین مدنی): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
 
(۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
کتابی است نوشته [[سیدجلال الدین مدنی]] که در 9 جلد تدوین گردیده و به همت [[انتشارات پایدار]] به چاپ رسیده است.
'''''حقوق مدنی،''''' نام کتابی است نوشته [[سیدجلال الدین مدنی]] که در ۹ جلد تدوین گردیده و توسط [[انتشارات پایدار]] به چاپ رسیده‌است.


== جلد اول ==
== جلد اول ==
=== ساختار ===
=== ساختار ===
فهرست و ساختار جلد اول کتاب مزبور عبارت است از:
فهرست و ساختار جلد اول کتاب مزبور عبارت است از:
* فصل اول: کلیات علم حقوق
* فصل اول: کلیات علم حقوق
* فصل دوم: انتشار، آثار و اجرای قوانین به طور عموم
* فصل دوم: انتشار، آثار و اجرای قوانین به‌طور عموم
* فصل سوم: [[اموال]] و اقسام آن
* فصل سوم: [[اموال]] و اقسام آن
* فصل چهارم: اموال بدون مالک خاص
* فصل چهارم: اموال بدون مالک خاص
خط ۱۶: خط ۱۵:


=== مقدمه ===
=== مقدمه ===
نویسنده در بخشی از مقدمه این جلد چنین بیان داشته است:  
نویسنده در بخشی از مقدمه این جلد چنین بیان داشته‌است:


«انسان به خاطر برآورد نيازها و رسيدن به اهداف و خواسته ها و براى نزدیک شدن به آرزوها و آمال خويش، ناگزير از زندگی در اجتماع و همزیستی منصفانه با دیگر انسان‌ها است. اين همزيستى و تعامل هنگامى به نحو مطلوب تحقق پیدا می‌کند که حدود و حقوق هركس مشخص و معين و به آن واقف باشد. و ضوابط و معیارهایی بر ثبات و پایداری آن محافظت نمايند و ازاين جاست كه قانون و نظم به عنوان نخستين پديده اجتماعى جاى خود را باز می كند.»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد اول) (مقدمه و کلیات، اموال و حقوق مالی، وقف)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=پایدار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6650864|صفحه=|نام۱=سیدجلال الدین|نام خانوادگی۱=مدنی|چاپ=3}}</ref>
«انسان به خاطر برآورد نیازها و رسیدن به اهداف و خواسته‌ها و برای نزدیک شدن به آرزوها و آمال خویش، ناگزیر از زندگی در اجتماع و همزیستی منصفانه با دیگر انسان‌ها است. این همزیستی و تعامل هنگامی به نحو مطلوب تحقق پیدا می‌کند که حدود و حقوق هرکس مشخص و معین و به آن واقف باشد. و ضوابط و معیارهایی بر ثبات و پایداری آن محافظت نمایند و ازاین جاست که قانون و نظم به عنوان نخستین پدیده اجتماعی جای خود را باز می‌کند.»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد اول) (مقدمه و کلیات، اموال و حقوق مالی، وقف)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=پایدار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6650864|صفحه=|نام۱=سیدجلال الدین|نام خانوادگی۱=مدنی|چاپ=3}}</ref>


== جلد دوم ==
== جلد دوم ==
=== ساختار ===
=== ساختار ===
فهرست و ساختار جلد دوم کتاب مزبور عبارت است از:
فهرست و ساختار جلد دوم کتاب مزبور عبارت است از:
 
* فصل اول: شناسایی کلی مالکیت و منشأ حقوق
* فصل اول: شناسایی کلی مالکیت و منشا حقوق
* فصل دوم: احیاء اراضی موات و [[حیازت]] اشیاء مباحه
* فصل دوم: احیاء اراضی موات و [[حیازت]] اشیاء مباحه
* فصل سوم: [[حیازت]] آبها
* فصل سوم: [[حیازت]] آبها
خط ۳۳: خط ۳۰:
* فصل هفتم: اموال مجهول المالک
* فصل هفتم: اموال مجهول المالک
* فصل هشتم: صید و شکار
* فصل هشتم: صید و شکار
* فصل نهم: عقود و تعهدات بطور کلی
* فصل نهم: عقود و تعهدات به‌طور کلی
* فصل دهم: شرایط اساسی صحت قرارداد معامله
* فصل دهم: شرایط اساسی صحت قرارداد معامله
* فصل یازدهم: [[اهلیت]] طرفین معامله
* فصل یازدهم: [[اهلیت]] طرفین معامله
خط ۴۱: خط ۳۸:


=== مقدمه ===
=== مقدمه ===
نویسنده در بخشی از مقدمه این جلد چنین بیان داشته است:
نویسنده در بخشی از مقدمه این جلد چنین بیان داشته‌است:


« به اقتضای زمان و ضرورت های جامعه پاره ای از اسباب تملک از رونق افتاده و دیگر در شکل اصلی قابل استفاده نیست، احیای اراضی موات که زمانی رونق داشت و از اسباب اصلی تملک محسوب می شد و نظریات فقهی زیادی به آن شکل می داد، دیگر به آن صورت وجود ندارد. امروز اراضی موات در اختیار حکومت است، تملک آن مقدمات و تشریفات اداری خاص را مقدم بر تحجیر لازم دارد و مستلزم برنامه و سرمایه گذاری و موافقت اصولی است.»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد دوم) (اسباب تملک) (عقود- ایقاعات- تعهدات) (قراردادها)|ترجمه=|جلد=|سال=1383|ناشر=پایدار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6650860|صفحه=|نام۱=سیدجلال الدین|نام خانوادگی۱=مدنی|چاپ=1}}</ref>
«به اقتضای زمان و ضرورت‌های جامعه پاره ای از اسباب تملک از رونق افتاده و دیگر در شکل اصلی قابل استفاده نیست، احیای اراضی موات که زمانی رونق داشت و از اسباب اصلی تملک محسوب می‌شد و نظریات فقهی زیادی به آن شکل می‌داد، دیگر به آن صورت وجود ندارد. امروز اراضی موات در اختیار حکومت است، تملک آن مقدمات و تشریفات اداری خاص را مقدم بر تحجیر لازم دارد و مستلزم برنامه و سرمایه‌گذاری و موافقت اصولی است.»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد دوم) (اسباب تملک) (عقود- ایقاعات- تعهدات) (قراردادها)|ترجمه=|جلد=|سال=1383|ناشر=پایدار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6650860|صفحه=|نام۱=سیدجلال الدین|نام خانوادگی۱=مدنی|چاپ=1}}</ref>


== جلد سوم ==
== جلد سوم ==
=== ساختار ===
=== ساختار ===
فهرست و ساختار جلد سوم کتاب مزبور عبارت است از:
فهرست و ساختار جلد سوم کتاب مزبور عبارت است از:
* فصل اول: کلیات مسئولیت مدنی-جبران خسارت
* فصل اول: کلیات مسئولیت مدنی-جبران خسارت
* فصل دوم: قواعد فقهی مبنای مسئولیت و خسارت
* فصل دوم: قواعد فقهی مبنای مسئولیت و خسارت
خط ۶۵: خط ۶۰:


=== مقدمه ===
=== مقدمه ===
نویسنده در بخشی از مقدمه این جلد چنین بیان داشته است:
نویسنده در بخشی از مقدمه این جلد چنین بیان داشته‌است:
 
«قانون مدنی مواد ۲۲۶ تا ۲۳۰ را به خسارت ناشی از عدم اجرای تعهدات اختصاص داده‌اند و این در مقام شرح قابل پذیرفتن نبود با همین چند ماده از مبحث مسئولیت و خسارات بگذریم. قانون مدنی به پیروی از شارع مقدس اسلام هیچ ضرری را بدون جبران رها نمی‌نمایند، در فقه راه‌های زیادی برای جبران ضرر و زیان با معیارهای دقیق پیش‌بینی شده که اشاره ای به آن، ژرفای مطالعان فقهی را نشان می‌دهد. در اسلام هیچ زیان دیده‌ای به حال خود رها نمی‌شود. اتلاف اموال، وسیله صاحب آن را هم مجاز نمی‌داند. کاری که در دنیای غیراسلامی با انگیزه‌های مختلف به شدت وجود دارد، ایمان به اینکه قوانین باید منشأ الهی داشته باشد و استخراج احکام الهی از آیات و روایات با تسلط بر علوم اسلامی است. منابع غنی فقهی با اجتهاد و استنباط درست نماینگر مجموعه حقوق اسلامی است که تمامی جزئیات آن با هدف تحقق عدالت و اجرای حق به هم ربط دارد.»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد سوم) (مسئولیت مدنی، ضمان قهری، سقوط تعهدات، شرایط ضمن عقد)|ترجمه=|جلد=|سال=1383|ناشر=پایدار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6650856|صفحه=|نام۱=سیدجلال الدین|نام خانوادگی۱=مدنی|چاپ=1}}</ref>


« قانون مدنی مواد 226 تا 230 را به خسارت ناشی از عدم اجرای تعهدات اختصاص داده‌اند و این در مقام شرح قابل پذیرفتن نبود با همين چند ماده از مبحث مسئولیت و خسارات بگذريم. قانون مدنى به پیروی از شارع مقدس اسلام هیچ ضرری را بدون جبران رها نمی نمایند، در فقه راه های زیادی برای جبران ضرر و زیان با معیارهای دقیق پیش بینی شده که اشاره ای به آن، ژرفای مطالعان فقهی را نشان می دهد. در اسلام هیچ زیان دیده ای به حال خود رها نمی شود. اتلاف اموال، وسیله صاحب آن را هم مجاز نمی داند. کاری که در دنیای غیراسلامی با انگیزه های مختلف به شدت وجود دارد، ایمان به اینکه قوانین باید منشا الهی داشته باشد و استخراج احکام الهی از آیات و روایات با تسلط بر علوم اسلامی است. منابع غنی فقهی با اجتهاد و استنباط درست نماینگر مجموعه حقوق اسلامی است که تمامی جزئیات آن با هدف تحقق عدالت و اجرای حق به هم ربط دارد.»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد سوم) (مسئولیت مدنی، ضمان قهری، سقوط تعهدات، شرایط ضمن عقد)|ترجمه=|جلد=|سال=1383|ناشر=پایدار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6650856|صفحه=|نام۱=سیدجلال الدین|نام خانوادگی۱=مدنی|چاپ=1}}</ref>
== جلد چهارم ==
== جلد چهارم ==
=== ساختار ===
=== ساختار ===
فهرست و ساختار جلد چهارم کتاب مزبور عبارت است از:
فهرست و ساختار جلد چهارم کتاب مزبور عبارت است از:


==== فصل اول: عقد بیع ====
==== فصل اول: عقد بیع ====
* مبحث اول: کلیات و مقدمات عقد بیع
* مبحث اول: کلیات و مقدمات عقد بیع
* مبحث دوم: [[قولنامه]]
* مبحث دوم: [[قولنامه]]
خط ۸۷: خط ۸۱:
* مبحث یازدهم: خیارات مشترک
* مبحث یازدهم: خیارات مشترک
* مبحث دوازدوهم: مقررات غیرقانونی در عقد بیع
* مبحث دوازدوهم: مقررات غیرقانونی در عقد بیع
* مبحث سیزدهم: مشخصات قانون روابط موجر و مستاجر سال 1376
* مبحث سیزدهم: مشخصات قانون روابط موجر و مستأجر سال ۱۳۷۶
* مبحث چهاردهم: شناسایی تفصیلی [[سرقفلی]]
* مبحث چهاردهم: شناسایی تفصیلی [[سرقفلی]]


=== مقدمه ===
=== مقدمه ===
نویسنده در بخشی از مقدمه این جلد چنین بیان داشته است:  
نویسنده در بخشی از مقدمه این جلد چنین بیان داشته‌است:


«عقود معین از بیع و اجاره تا صلح و شرکت و هبه و از مزارعه و مساقات و مضاربه، ودیعه و عاریه و قرض و وکالت و غیره که با صرف وقت و تفکر اندیشمندان بزرگی در جهت اجرای احکام الهی که متضمن گسترش عدالت و احترام و رعایت حقوق افراد می باشد شکل یافته اند. این عقود دورانی در جامعه اسلامی در اوج بودند و احکام آنها جزء به جزء مورد بحث فقها قرار می گرفت و برای رعایت حلال و حرام جابجایی اموال به مورد اجرا در می آمد. روابط حقوقی عمده افراد جامعه از کشت و زرع تا کسب و تجارت و کار و صناعت بر پایه همین عقود استوار بوده، وفای به عهد، راستگویی و درستکاری و عدم تجاوز به حقوق دیگران احترام به احکام فقهی لازمه دیانت و پایبندی به اعتقادات محسوب می شد، غالبا اختلافات مردم ناشی از جهل به موضوع و جهل به حکم بود، که پس از مراجعه به سابقه و اطلاع به موضوع و یافتن حکم قضیه حل می شد. کمتر عناد و دشمنی یا طمع و سوء قصدی در بین بود، هریک از عقود معین یاد شده کاربرد خاص خودش را داشت و ریزکاری های حکمی آن طوری تفسیر می شد که بین طرفین معامله یا طرفین اختلاف، عدالت تجسم یابد و حق به معرض نمایش گذاشته شود. شخصیت علمی فقیه با توجه به تسلط استنباطی به تمامی ابواب فقه که عقود معین بخشی از آن بود، شناخته می شد. کسانیکه به تمامی ابواب فقه که عقود معین بخشی از آن بود شناخته می شد. کسانیکه به سیستم های مختلف حقوقی و به قوانین کشورها در رابطه با عقود و معاملات آشنا باشند بخوبی درک می کنند، که تا چه درجه فقه شیعه بر پایه عقل و منطق و طبیعت انسان های پاک برنامه ریزی شده است، فقط بلحاظ ریشه داشتن در وحی الهی می تواند چنین دقیق و همه جانبه عنوان گردد. در هر یک از این عقود معین با مشخصاتی که دارند حکمت هایی نهفته است
«عقود معین از بیع و اجاره تا صلح و شرکت و هبه و از مزارعه و مساقات و مضاربه، ودیعه و عاریه و قرض و وکالت و غیره که با صرف وقت و تفکر اندیشمندان بزرگی در جهت اجرای احکام الهی که متضمن گسترش عدالت و احترام و رعایت حقوق افراد می‌باشد شکل یافته‌اند. این عقود دورانی در جامعه اسلامی در اوج بودند و احکام آنها جزء به جزء مورد بحث فقها قرار می‌گرفت و برای رعایت حلال و حرام جابجایی اموال به مورد اجرا درمی‌آمد. روابط حقوقی عمده افراد جامعه از کشت و زرع تا کسب و تجارت و کار و صناعت بر پایه همین عقود استوار بوده، وفای به عهد، راستگویی و درستکاری و عدم تجاوز به حقوق دیگران احترام به احکام فقهی لازمه دیانت و پایبندی به اعتقادات محسوب می‌شد، غالباً اختلافات مردم ناشی از جهل به موضوع و جهل به حکم بود، که پس از مراجعه به سابقه و اطلاع به موضوع و یافتن حکم قضیه حل می‌شد. کمتر عناد و دشمنی یا طمع و سوء قصدی در بین بود، هریک از عقود معین یاد شده کاربرد خاص خودش را داشت و ریزکاری‌های حکمی آن طوری تفسیر می‌شد که بین طرفین معامله یا طرفین اختلاف، عدالت تجسم یابد و حق به معرض نمایش گذاشته شود. شخصیت علمی فقیه با توجه به تسلط استنباطی به تمامی ابواب فقه که عقود معین بخشی از آن بود، شناخته می‌شد. کسانیکه به تمامی ابواب فقه که عقود معین بخشی از آن بود شناخته می‌شد. کسانیکه به سیستم‌های مختلف حقوقی و به قوانین کشورها در رابطه با عقود و معاملات آشنا باشند بخوبی درک می‌کنند، که تا چه درجه فقه شیعه بر پایه عقل و منطق و طبیعت انسان‌های پاک برنامه‌ریزی شده‌است، فقط بلحاظ ریشه داشتن در وحی الهی می‌تواند چنین دقیق و همه‌جانبه عنوان گردد. در هر یک از این عقود معین با مشخصاتی که دارند حکمت‌هایی نهفته‌است


== جلد پنجم ==
== جلد پنجم ==
=== ساختار ===
=== ساختار ===
فهرست و ساختار جلد پنجم کتاب مزبور عبارت است از:
فهرست و ساختار جلد پنجم کتاب مزبور عبارت است از:


==== فصل اول: [[مزارعه]] و [[مساقات]] ====
==== فصل اول: [[مزارعه]] و [[مساقات]] ====
* مبحث اول: مزارعه
* مبحث اول: مزارعه
* مبحث دوم: مساقات
* مبحث دوم: مساقات


==== فصل دوم: مضاربه ====
==== فصل دوم: مضاربه ====
* مبحث اول: تعریف و ارکان مضاربه
* مبحث اول: تعریف و ارکان مضاربه
* مبحث دوم: تکالیف و وظایف مالک و ضارب
* مبحث دوم: تکالیف و وظایف مالک و ضارب
خط ۱۱۲: خط ۱۰۳:


==== فصل سوم: عقد جعاله ====
==== فصل سوم: عقد جعاله ====
* مبحث اول: تعریف و ارکان [[جعاله]]
* مبحث اول: تعریف و ارکان [[جعاله]]
* مبحث دوم: طرفین عقد جعاله
* مبحث دوم: طرفین عقد جعاله
خط ۱۱۸: خط ۱۰۸:


==== فصل چهارم: شرکت مدنی ====
==== فصل چهارم: شرکت مدنی ====
* مبحث اول: تعریف شرکت و انواع آن
* مبحث اول: تعریف شرکت و انواع آن
* مبحث دوم: عوامل ایجاد شرکت اختیاری
* مبحث دوم: عوامل ایجاد شرکت اختیاری
خط ۱۳۶: خط ۱۲۵:


==== فصل پنجم: ودیعه ====
==== فصل پنجم: ودیعه ====
* مبحث اول: کلیات
* مبحث اول: کلیات
* مبحث دوم: تعهدات مستودع یا [[امین]]
* مبحث دوم: تعهدات مستودع یا [[امین]]
خط ۱۴۴: خط ۱۳۲:


==== فصل ششم: عقد عاریه ====
==== فصل ششم: عقد عاریه ====
* مبحث اول: شناسایی کلی عاریه
* مبحث اول: شناسایی کلی عاریه
* مبحث دوم: مورد [[عاریه]] و شرایط آن
* مبحث دوم: مورد [[عاریه]] و شرایط آن
خط ۱۵۲: خط ۱۳۹:


==== فصل هفتم: عقد قرض ====
==== فصل هفتم: عقد قرض ====
* مبحث اول: شناسایی کلی و تعریف
* مبحث اول: شناسایی کلی و تعریف
* مبحث دوم: لازم یا جایز بودن عقد قرض
* مبحث دوم: لازم یا جایز بودن عقد قرض
خط ۱۵۸: خط ۱۴۴:


==== فصل هشتم: قمار و گروبندی ====
==== فصل هشتم: قمار و گروبندی ====
==== فصل نهم: عقد وکالت ====
==== فصل نهم: عقد وکالت ====
* مبحث اول: مقررات و کلیات
* مبحث اول: مقررات و کلیات
* مبحث دوم: انواع وکالت
* مبحث دوم: انواع وکالت
خط ۱۷۵: خط ۱۵۹:


==== فصل دهم: عقد ضمان ====
==== فصل دهم: عقد ضمان ====
* مبحث اول: شناسایی کمی و تعریف
* مبحث اول: شناسایی کمی و تعریف
* مبحث دوم: مشخصات عمومی و اختصاصی عقد ضمان
* مبحث دوم: مشخصات عمومی و اختصاصی عقد ضمان
خط ۱۸۸: خط ۱۷۱:


==== فصل یازدهم: عقد حواله ====
==== فصل یازدهم: عقد حواله ====
* مبحث اول: شناسایی کلی و تعریف
* مبحث اول: شناسایی کلی و تعریف
* مبحث دوم: مورد [[حواله]]
* مبحث دوم: مورد [[حواله]]
خط ۱۹۵: خط ۱۷۷:


==== فصل دوازدهم: عقد کفالت ====
==== فصل دوازدهم: عقد کفالت ====
* مبحث اول: تعریف و شناسایی کلی
* مبحث اول: تعریف و شناسایی کلی
* مبحث دوم: طرفین عقد وکالت
* مبحث دوم: طرفین عقد وکالت
خط ۲۰۲: خط ۱۸۳:


==== فصل سیزدهم: عقد صلح ====
==== فصل سیزدهم: عقد صلح ====
* مبحث اول: تعریف و شناسایی کلی عقد [[صلح]]
* مبحث اول: تعریف و شناسایی کلی عقد [[صلح]]
* مبحث دوم: انواع عقد صلح
* مبحث دوم: انواع عقد صلح
خط ۲۱۰: خط ۱۹۰:


==== فصل چهاردهم: عقد رهن ====
==== فصل چهاردهم: عقد رهن ====
* مبحث اول: تعریف و مشخصات کلی [[رهن]]
* مبحث اول: تعریف و مشخصات کلی [[رهن]]
* مبحث دوم: قبض، شرط تحقق رهن
* مبحث دوم: قبض، شرط تحقق رهن
خط ۲۲۰: خط ۱۹۹:


==== فصل پانزدهم: عقد هبه ====
==== فصل پانزدهم: عقد هبه ====
* مبحث اول: تعریف و شناخت کلی [[هبه]]
* مبحث اول: تعریف و شناخت کلی [[هبه]]
* مبحث دوم: شناسایی طرفین عقد هبه
* مبحث دوم: شناسایی طرفین عقد هبه
خط ۲۳۰: خط ۲۰۸:


==== فصل شانزدهم: وصیت ====
==== فصل شانزدهم: وصیت ====
* مبحث اول: کلیات
* مبحث اول: کلیات
* مبحث دوم: شناسایی موصی
* مبحث دوم: شناسایی موصی
خط ۲۳۹: خط ۲۱۶:


== جلد ششم ==
== جلد ششم ==
== جلد هفتم ==
== جلد هفتم ==
=== ساختار ===
=== ساختار ===
فهرست و ساختار جلد هفتم کتاب مزبور عبارت است از:
فهرست و ساختار جلد هفتم کتاب مزبور عبارت است از:
* فصل اول: کلیات و مقدمات
* فصل اول: کلیات و مقدمات
* فصل دوم: اشخاص و حقوق آن
* فصل دوم: اشخاص و حقوق آن
خط ۲۵۷: خط ۲۳۱:


=== مقدمه ===
=== مقدمه ===
نویسنده در بخشی از مقدمه این جلد چنین بیان داشته است:  
نویسنده در بخشی از مقدمه این جلد چنین بیان داشته‌است:


«در کتاب حاضر که اولین جلد از وضع اشخاص است، ابتدا از شناسایی اصطلاحاتی آغاز می گردد که لازم است دانشجویان گرامی به مفاهیم آن توجه کنند، این اصطلاحات معرف حالات و مبین ابعاد حقوقی انسان ها است. با شناخت واژه های وضعیت، شخصیت، هویت، اهلیت، حریت، اقامت، تابعیت، ولایت، قیمومت، قرابت، حضانت بخش هایی از قانون مدنی را که در ارتباط با حالات و مشخصات اشخاص است، نشان می دهد. با این اصطلاحات افراد را بطور کامل از هم تفکیک و شناسایی میکنیم. حقوق و تکالیف فرد در جامعه با توجه به همین اصطلاحات تعریف، مشخص، احراز و اجرا می شود. از لحاظ حقوقی تنها شخص می تواند صاحب حق و تکلیف شود، یا به تعبیری بهتر، طرف حق قرار گیرد.»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد هفتم) (بررسی مشخصات اشخاص و محجورین، وضعیت، شخصیت، هویت، تابعیت، اقامت، قیمومت)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=پایدار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6650764|صفحه=|نام۱=سیدجلال الدین|نام خانوادگی۱=مدنی|چاپ=5}}</ref>
«در کتاب حاضر که اولین جلد از وضع اشخاص است، ابتدا از شناسایی اصطلاحاتی آغاز می‌گردد که لازم است دانشجویان گرامی به مفاهیم آن توجه کنند، این اصطلاحات معرف حالات و مبین ابعاد حقوقی انسان‌ها است. با شناخت واژه‌های وضعیت، شخصیت، هویت، اهلیت، حریت، اقامت، تابعیت، ولایت، قیمومت، قرابت، حضانت بخش‌هایی از قانون مدنی را که در ارتباط با حالات و مشخصات اشخاص است، نشان می‌دهد. با این اصطلاحات افراد را به‌طور کامل از هم تفکیک و شناسایی می‌کنیم. حقوق و تکالیف فرد در جامعه با توجه به همین اصطلاحات تعریف، مشخص، احراز و اجرا می‌شود. از لحاظ حقوقی تنها شخص می‌تواند صاحب حق و تکلیف شود، یا به تعبیری بهتر، طرف حق قرار گیرد.»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد هفتم) (بررسی مشخصات اشخاص و محجورین، وضعیت، شخصیت، هویت، تابعیت، اقامت، قیمومت)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=پایدار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6650764|صفحه=|نام۱=سیدجلال الدین|نام خانوادگی۱=مدنی|چاپ=5}}</ref>


== جلد هشتم ==
== جلد هشتم ==
=== ساختار ===
=== ساختار ===
فهرست و ساختار جلد هشتم کتاب مزبور عبارت است از:
فهرست و ساختار جلد هشتم کتاب مزبور عبارت است از:
* فصل اول: شناخت کلی [[عقد نکاح|نکاح]] و خانواده
* فصل اول: شناخت کلی [[عقد نکاح|نکاح]] و خانواده
* فصل دوم: موانع نکاح
* فصل دوم: موانع نکاح
خط ۲۷۷: خط ۲۴۹:


=== مقدمه ===
=== مقدمه ===
نویسنده در بخشی از مقدمه این جلد چنین بیان داشته است:
نویسنده در بخشی از مقدمه این جلد چنین بیان داشته‌است:


«وظیفه ما در این کتاب توضیح و تشریح مواد قانونی مربوط به خانواده و نقطه اصلی آن ازدواج است. به عبارت ديگر موازين حقوقى آن را براى عموم بازگو كنيم تا وظایف و حقوق زوجین روشن و صریح به آگاهی همه برسد، آنچه را که در عمل با آن مواجه هستند به خوبى بدانند، در سن مناسب به آن مبادرت ورزند ، با اصول اخلاقی و موازین شرعی به آن بیاندیشند، با صداقت و با هدف کمال جویی و انجام تکلیف الهی وتشکیل خانواده ای سالم و پر ثمر به این عرصه وارد شوند، همواره حقوق همسر را رعايت و بر خود مقدم بدارند، عرصه خانواده را محترم و تعاون و همكارى توام به عشق و محبت را در مسير عمر غنيمت شمارند و از لحظه لحظه زندگی بهره مند گردند.»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد هشتم) ( ازدواج و مسائل آن، حقوق و تکالیف زوجین)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=پایدار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6650768|صفحه=|نام۱=سیدجلال الدین|نام خانوادگی۱=مدنی|چاپ=1}}</ref>
«وظیفه ما در این کتاب توضیح و تشریح مواد قانونی مربوط به خانواده و نقطه اصلی آن ازدواج است. به عبارت دیگر موازین حقوقی آن را برای عموم بازگو کنیم تا وظایف و حقوق زوجین روشن و صریح به آگاهی همه برسد، آنچه را که در عمل با آن مواجه هستند به خوبی بدانند، در سن مناسب به آن مبادرت ورزند، با اصول اخلاقی و موازین شرعی به آن بیاندیشند، با صداقت و با هدف کمال جویی و انجام تکلیف الهی وتشکیل خانواده ای سالم و پر ثمر به این عرصه وارد شوند، همواره حقوق همسر را رعایت و بر خود مقدم بدارند، عرصه خانواده را محترم و تعاون و همکاری توأم به عشق و محبت را در مسیر عمر غنیمت شمارند و از لحظه لحظه زندگی بهره‌مند گردند.»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد هشتم) (ازدواج و مسائل آن، حقوق و تکالیف زوجین)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=پایدار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6650768|صفحه=|نام۱=سیدجلال الدین|نام خانوادگی۱=مدنی|چاپ=1}}</ref>


== جلد نهم ==
== جلد نهم ==
=== ساختار ===
=== ساختار ===
فهرست و ساختار جلد نهم کتاب مزبور عبارت است از:
فهرست و ساختار جلد نهم کتاب مزبور عبارت است از:
* فصل اول: مقدمات و کلیات [[فسخ]]
* فصل اول: مقدمات و کلیات [[فسخ]]
* فصل دوم: [[طلاق]]
* فصل دوم: [[طلاق]]
خط ۳۰۰: خط ۲۷۰:


=== مقدمه ===
=== مقدمه ===
نویسنده در بخشی از مقدمه این جلد چنین بیان داشته است:
نویسنده در بخشی از مقدمه این جلد چنین بیان داشته‌است:


«هرچه در باب ازدواج و تشكيل خانواده تاكيد و ترغيب و اصرار ير انجام بوده در خصوص طلاق و فروباشى خانواده مذمت و بدگوپی شده است. مطلب روشن است، در طلاق زوجين نتوانسته اند بهره مندى از سنت بزرگ الهی را تداوم بخشند، استعداد آن را نداشته اند يا نخواسته اند كه از آن همه مزایایی که در نکاح و زندگی مشترک وجود دارد استفاده کنند یا دچار اشتباهات بزرگى در انتخاب همسر شده اند يا از مسئولیت هاى دوران زوجیت بی اطلاع بوده اند و امکان آگاهى لازم را و صبر وحوصله در تطبيق با اخلاق و رفتار طرف و شرایط جدید را نداشته اند و در نتیجه به مرحله جدایی قدم گذاشنه اند؛ طلاق نزد همه ادیان و مکاتب و تمامی خردمندان در تمامى اعصار مذموم پوده است، امام صادق(ع) رئیس مذهب می فرماید:« منفورترین جيزها نزد خداوند طلاق است و در روایتی به اینگونه از ابشان نقل شده، همانا خداوند عزيز و بلند مرتبه دوست دارد خانه ای را كه در آن زن در رابطه با زوجيت و خانوادگى باشد و غضبناک می شود در مورد خانه ای که طلاق رخ دهد و هیچ چیزی نزد خداوند مغبوض تر از طلاق نيست.»»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد نهم) (انحلال نکاح، حجر و قیمومت، طلاق و اقسام آن، موارد فسخ نکاح، وضع فرزندان، نفقه، عده)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=پایدار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6650772|صفحه=|نام۱=سیدجلال الدین|نام خانوادگی۱=مدنی|چاپ=1}}</ref>
«هرچه در باب ازدواج و تشکیل خانواده تأکید و ترغیب و اصرار یر انجام بوده در خصوص طلاق و فروباشی خانواده مذمت و بدگوپی شده‌است. مطلب روشن است، در طلاق زوجین نتوانسته‌اند بهره‌مندی از سنت بزرگ الهی را تداوم بخشند، استعداد آن را نداشته‌اند یا نخواسته‌اند که از آن همه مزایایی که در نکاح و زندگی مشترک وجود دارد استفاده کنند یا دچار اشتباهات بزرگی در انتخاب همسر شده‌اند یا از مسئولیت‌های دوران زوجیت بی اطلاع بوده‌اند و امکان آگاهی لازم را و صبر وحوصله در تطبیق با اخلاق و رفتار طرف و شرایط جدید را نداشته‌اند و در نتیجه به مرحله جدایی قدم گذاشنه اند؛ طلاق نزد همه ادیان و مکاتب و تمامی خردمندان در تمامی اعصار مذموم پوده است، امام صادق (ع) رئیس مذهب می‌فرماید: «منفورترین جیزها نزد خداوند طلاق است و در روایتی به اینگونه از ابشان نقل شده، همانا خداوند عزیز و بلند مرتبه دوست دارد خانه ای را که در آن زن در رابطه با زوجیت و خانوادگی باشد و غضبناک می‌شود در مورد خانه ای که طلاق رخ دهد و هیچ چیزی نزد خداوند مغبوض تر از طلاق نیست.»»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد نهم) (انحلال نکاح، حجر و قیمومت، طلاق و اقسام آن، موارد فسخ نکاح، وضع فرزندان، نفقه، عده)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=پایدار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6650772|صفحه=|نام۱=سیدجلال الدین|نام خانوادگی۱=مدنی|چاپ=1}}</ref>


== منابع ==
== منابع ==
<references />
[[رده:کتاب های حقوقی]]
[[رده:کتاب های سید جلال الدین مدنی]]
[[رده:حقوق مدنی]]
[[رده:کتاب های حقوق مدنی]]