ماده ۱۱۶۱ قانون مدنی

در مورد مواد قبل هر گاه شوهر صریحاً یا ضمناً اقرار به ابوت خود نموده باشد دعوی نفی ولد از او مسموع نخواهد بود.

توضیح واژگان

ولد کسی است که بدون واسطه، یا باواسطه، از شخصی به وجود آمده باشد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

اقرار به ابوت، درصورتی مانع استماع دعوی نفی ولد خواهدبود که چنین اقراری، از شرایط صحت اعتبار برخوردارباشد.

ادعای عدم صحت اقرار توسط مقر، قابل پذیرش است؛ اما ادعای کذب اقرار، پذیرفته نمی باشد.

سکوت، درصورتی می تواند دلالت بر اقرار به ابوت نماید که با شواهد و اماراتی، همراه باشد.  البته با بیان معاذیر عقلایی، می توان منکر دلالت چنین سکوت استثنایی با اقرار به ابوت شد.

برخی رفتارها که در شرایط عادی، نمی تواند دلالت بر اقرار داشته باشد؛ با وجود برخی اوضاع و احوال خاص، اقرار ضمنی محسوب می گردد. مانند اینکه شخصی، با سپردن عکس های خانوادگی یادگاری به شخصی غیر از فرزندان خود، از فحوای کلام و لحن صحبت خود، به او و سایرین بفهماند که آن شخص، فرزند ارشد او است.

سپردن حبوه به یک طفل، که تاکنون در شمار فرزندان شخص در شرف مرگ، به شمار نمی آمده؛ به همراه لحن خاص یا برخی قراین دیگر، می تواند دلالت بر اقرار ضمنی به ابوت او داشته باشد.

اقرار به ابوت، بدون وجود امارات انتساب شرعی، پذیرفته نیست.

مستندات فقهی

با استناد به روایتی از امام علی، نفی ولد پس از اقرار، پذیرفته نیست.

به دلالت اجماع، رجوع از اقرار ضمنی به ابوت، ممکن نیست.

سوابق فقهی

انکار پس از اقرار به ابوت، پذیرفته نیست.

رویه های قضایی

به موجب دادنامه شماره 4044 مورخه 3/11/1372 شعبه 33 دیوان عالی کشور، به شرطی که مرد، اقرار به ابوت ننموده باشد؛ دعوی نفی ولد او، با لعان پذیرفته می گردد.

انتقادات

قانونگذار به جهت رعایت مصلحت جامعه، باید با تصویب برخی شرایط خاص، محدودیت هایی را برای پذیرش نسب قائل گردد.

مصادیق و نمونه ها

اگر اقرارکننده، فقط دارای 30 سال سن بوده ، و مقرٌله نیز، شخصی 28 ساله باشد؛ دیگر نمی توان به دلالت عرف و قانون، اقرار به ابوت را پذیرفت.