نکاح: تفاوت میان نسخه‌ها

۶٬۵۰۲ بایت اضافه‌شده ،  ۱۴ آوریل
افزودن اقتباس
(صفحه‌ای تازه حاوی «'''نکاح''' در لغت به معنای ازدواج، زناشویی و یا پیوند و تقابل است. در اصطلاح حقوقی نکاح عبارت است از رابطه حقوقی که به وسیله عقد میان زن و مرد حاصل می‌گردد و به آن‌ها حق تمتع جنسی از یکدیگر را می‌دهد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق خانواده|ترج...» ایجاد کرد)
 
(افزودن اقتباس)
(۱۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''نکاح''' در لغت به معنای ازدواج، زناشویی و یا پیوند و تقابل است. در اصطلاح حقوقی نکاح عبارت است از [[رابطه حقوقی]] که به وسیله [[عقد]] میان زن و مرد حاصل می‌گردد و به آن‌ها حق [[تمتع]] جنسی از یکدیگر را می‌دهد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق خانواده|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=کتاب آوا|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6655532|صفحه=|نام۱=امید|نام خانوادگی۱=یزدی|نام۲=بهمن|نام خانوادگی۲=کشاورز|چاپ=1}}</ref>
'''نکاح''' در لغت به معنای ازدواج، زناشویی و یا پیوند و تقابل است. در اصطلاح حقوقی نکاح عبارت است از [[رابطه حقوقی]] که به وسیله [[عقد]] میان زن و مرد حاصل می‌گردد و به آن‌ها [[حق]] [[تمتع]] جنسی از یکدیگر را می‌دهد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق خانواده|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=کتاب آوا|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6655532|صفحه=|نام۱=امید|نام خانوادگی۱=یزدی|نام۲=بهمن|نام خانوادگی۲=کشاورز|چاپ=1}}</ref>


== اقسام نکاح ==
== اقسام نکاح ==


# نکاح دائم: در صورتی که نکاح نامحدود و برای تمام مدت طول عمر زوجین باشد، نکاح دائم است.
=== نکاح دائم ===
# نکاح موقت: نوعی ازدواج در مذهب شیعه که به متعه یا صیغه نیز معروف است که در آن عقد ازدواج برای مدت معین  و محدود با مهریه معلوم، بین زن و مرد بسته می‌شود و با پایان آن رابطه زوجیت خود به خود منقضی می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اثبات زوجیت در فقه و حقوق موضوعه|ترجمه=|جلد=|سال=1395|ناشر=فصلنامه مطالعات علوم سیاسی، حقوق و فقه، شماره 4/2 زمستان 1395|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6655544|صفحه=|نام۱=بدیع|نام خانوادگی۱=شاهد|نام۲=بهمن|نام خانوادگی۲=اصغری|نام۳=محمد|نام خانوادگی۳=حسامیه|چاپ=}}</ref>
در صورتی که نکاح نامحدود و برای تمام مدت طول عمر زوجین باشد، '''نکاح دائم''' است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اثبات زوجیت در فقه و حقوق موضوعه|ترجمه=|جلد=|سال=1395|ناشر=فصلنامه مطالعات علوم سیاسی، حقوق و فقه، شماره 4/2 زمستان 1395|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6655544|صفحه=|نام۱=بدیع|نام خانوادگی۱=شاهد|نام۲=بهمن|نام خانوادگی۲=اصغری|نام۳=محمد|نام خانوادگی۳=حسامیه|چاپ=}}</ref>
 
=== نکاح موقت ===
نوعی [[ازدواج]] در مذهب [[شیعه]] که در آن [[عقد]] ازدواج برای مدت معین  و محدود با [[مهریه]] معلوم، بین زن و مرد بسته می‌شود و با پایان آن رابطه زوجیت خود به خود منقضی می‌شود، '''نکاح موقت''' نام دارد که به [[صیغه]] نیز معروف است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اثبات زوجیت در فقه و حقوق موضوعه|ترجمه=|جلد=|سال=1395|ناشر=فصلنامه مطالعات علوم سیاسی، حقوق و فقه، شماره 4/2 زمستان 1395|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6655544|صفحه=|نام۱=بدیع|نام خانوادگی۱=شاهد|نام۲=بهمن|نام خانوادگی۲=اصغری|نام۳=محمد|نام خانوادگی۳=حسامیه|چاپ=}}</ref>
 
'''اختلاف در دائمی یا موقت بودن نکاح'''
 
اگر طرفین اراده بر مدت دار بودن عقد دارند می بایست به عنوان شرط عقد نکاح آن را ضمن عقد بیان نمایند و در صورت اختلاف در دائمی یا منقطع عقد نکاح، غلبه [[عرف|عرفی]] بر دوام زوجیت عقد دائم است و مدعی عقد انقطاعی مستلزم [[اثبات]] از طریق [[ادله اثبات دعوا|ادله]] مربوطه است.<ref>[[رای دادگاه درباره اختلاف در دائم یا منقطع بودن عقد نکاح (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۲۴۰۱۷۱۱)]]</ref>
 
هرگاه اصل عقد نکاح مورد توافق طرفین باشد و در [[نکاح#%D9%86%DA%A9%D8%A7%D8%AD%20%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D9%85|دائم]] یا [[نکاح#%D9%86%DA%A9%D8%A7%D8%AD%20%D9%85%D9%88%D9%82%D8%AA|موقت]] بودن آن اختلاف باشد [[مدعی]] موقت بودن باید آن را [[اثبات]] نماید، بنابراین عدم ذکر مدت، [[اماره]] بر وقوع عقد نکاح دائم است همچنین اگر عقد موقت باشد علاوه بر قید موقت، لازم هست مدت نیز ذکر شود و عدم ذکر موقت بودن نکاح و مدت زوجیت خود دلیل روشنی بر وقوع عقد نکاح دائم است.<ref>[[رای دادگاه درباره اختلاف در دائمی یا موقت بودن نکاح (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۳۰۰۰۰۳۰)]]</ref>
 
درصورت عدم ثبت نکاح دائم در دفاتر رسمی ازدواج و در قید حیات بودن [[زوجه]]، زوجه می بایست [[اقامه دعوی|اقامه دعوا]] نموده و [[درخواست]] [[اثبات]] زوجیت دائم و الزام [[ورثه]] مرحوم شوهرش به ثبت واقعه زوجیت را نماید در این دعوا باید توجه داشت [[ذی نفع]] طرح [[دعوی|دعوای]] [[اثبات]] زوجیت زوجه است و چنین دعوایی از سوی فرزندان وی قابلیت استماع ندارد.<ref>[[رای دادگاه درباره اختلاف در دایم و منقطع بودن نکاح (دادنامه شماره ٩٢٠٩٩٧٠٢٢٣٠٠١٣٢٧)]]</ref>
 
اگر در یک [[دعوی]] [[خواهان]] به استناد [[سند عادی]] [[مدعی]] نکاح دائم باشد اما [[خوانده]] نیز مدعی باشد [[اکراه]] صورت گرفته و [[قصد انشاء|قصد]] واقعی طرفین، عقد موقت بوده است و دلایل کافی به محکمه ارائه ندهد منجر به دائمی بودن نکاح می شود زیرا تنظیم مندرجات عقد نکاح در فرم چاپی مخصوص نکاح موقت همراه با [[قرینه|قرائن]] دیگر، تاب مقاومت در برابر تصریح به نکاح دائم مندرج در آن [[سند]] را نداشته و در این حالت، عقد نکاح، دائم محسوب می شود.<ref>[[رای دادگاه درباره اختلاف در نوع عقد نکاح (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۲۴۰۱۳۵۹)]]</ref>
 
اگر پس از فوت زوج اختلاف در انقطاعی یا دائمی بودن نکاح به وجود آید قول زوجه مقدم می باشد و در فرضی که زوج یا وراث وی ادعای انقطاعی بودن عقد نکاح را داشته باشند ارائه دلیل بر عهده آنان می باشد و نه زوجه بنابراین در صورت عدم ارائه دلیل توسط وراث قول زوجه در مورد دائمی یا منقطع بودن نکاح پذیرفته می‌شود.<ref>[[رای دادگاه درباره اختلاف در نوع نکاح (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۷۰۰۴۴۲)]]</ref>
 
== فرجام خواهی از احکام راجع به نکاح ==
[[رای|آرای]] [[دادگاه بدوی|دادگاه‌های بدوی]] که به علت عدم [[درخواست تجدیدنظر]] [[رأی قطعی|قطعیت]] یافته قابل [[فرجام خواهی]] نیست مگر در موارد زیر:
 
* احکامی که [[خواسته]] آن بیش از مبلغ بیست میلیون (۰۰۰ ۰۰۰ ۲۰) ریال باشد.
* احکام راجع به اصل [[نکاح]] و [[فسخ نکاح|فسخ آن]]، [[طلاق]]، [[نسب]]، [[حجر]]، [[وقف]]، [[ثلث باقی|ثلث]]، [[حبس]] و [[تولیت]]<ref>[[ماده ۳۶۷ قانون آیین دادرسی مدنی]]</ref>
 
== رویه های قضایی ==
 
* رسیدگی به دعوای فسخ نکاح به لحاظ جنون، فرع بر صدور حکم حجر وی و تعیین قیم برای او است، بنابراین دادگاه باید قرار توقف دادرسی صادر و مراتب را به دادستان منعکس کند.<ref>[[نظریه شماره 7/99/1377 مورخ 1399/10/16 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره رسیدگی به دعوای فسخ نکاح به لحاظ جنون]]</ref>
* [[نظریه شماره 7/1402/46 مورخ 1402/04/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره انتقال مورد اجاره به خود توسط وکیل]]
* [[نظریه شماره 7/1401/1106 مورخ 1402/04/16 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره  دعوای ابطال گواهی عدم امکان سازش]]
* [[نظریه شماره 7/1401/1248 مورخ 1402/05/03 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم ثبت واقعه طلاق]]


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
[[رده:اصطلاحات حقوق خصوصی]]
[[رده:اصطلاحات قانون مدنی]]
[[رده:اصطلاحات حقوق خانواده]]
۱٬۸۴۴

ویرایش