ماده ۶۹۶ قانون مدنی

هر دینی را ممکن است ضمانت نمود اگر چه شرط فسخی در آن موجود باشد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

دینی را که بر ذمه مدیون ثابت بوده؛ ولی به جهاتی نظیر وجود خیار برای یک از طرفین، قابل زوال باشد را دین متزلزل نامند. هرچند حکم این ماده، ناظر به دیون خیاری است؛ اما ازحیث وحدت ملاک، نسبت به همه دیون متزلزل قابل تسری است.

کلمه "هر" در این ماده، دلالت بر این دارد که حکم آن، مشتمل بر عام بدلی است.

دینی را که بر ذمه مدیون قرار گرفته؛ و مؤجل باشد؛ دین کامل نامند؛ هرچند قابل فسخ بوده؛ و یا مؤجل باشد. وجود خیار برای هریک از طرفین، دین را متزلزل می نماید؛ اما تعارضی با وجود آن ندارد. درواقع چنین دینی را، باید از مصادیق موجودی دانست که امکان ازبین رفتن آن وجود داشته؛ و استقرار ندارد.

در ضمان، استقرار دین شرط نبوده؛ و ممکن است دین مزبور متزلزل باشد. نظیر خیاری بودن عقد بین طرفین، و یا مالکیت نسبت به مهر، پیش از دخول.

سوابق فقهی

وجود خیار فسخ برای مضمونٌ عنه را، نمی توان مانع تحقق ضمان دانست.