دعوای غیر مالی: تفاوت میان نسخه‌ها

(۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
[[دعوا]] عبارت است از اخبار به [[حق]]. چنانچه این حق، [[حق مالی|مالی]] باشد دعوا نیز [[دعوای مالی|مالی]] خواهد بود و چنانچه حق مزبور [[حق غیرمالی|غیرمالی]] باشد، دعوا نیز به تبع آن '''دعوای غیرمالی''' است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6659512|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=کریمی|چاپ=1}}</ref> به عبارت دیگر '''دعوی غیر مالی''' [[دعوا|دعوایی]] است که موضوع [[حق|حقی]] که [[خواهان]] مدعی تضییع آن است یک امر غیر مالی می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مصادیق دعاوی مالی و غیرمالی و هزینه های خدمات قضایی و وکالتی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6668016|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضاییه|نام خانوادگی۱=|چاپ=3}}</ref> یعنی اگر هدف اصلی و مستقیم، مطالبه مالی نباشد هر چند ثانیاً و بالعرض، مالی هم حاصل شود، آن را اصطلاحاً غیر مالی گویند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مباحث دشوار آیین دادرسی مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2890300|صفحه=|نام۱=نصراله|نام خانوادگی۱=قهرمانی|چاپ=1}}</ref> شایان ذکر است که وقتی دعاوی مالی و غیرمالی را احصاء می‌نمائیم، ملاحظه می‌گردد غلبه با دعاوی غیرمالی است، زیرا کلیه [[دعوی|دعاوی]] مربوط به [[ثبت احوال]]، خانواده (بجز مطالبه [[مهریه]] و [[نفقه]] معوقه) کلیه دعاوی [[موجر]] و [[مستأجر]] (بجز مطالبه اجور معوقه و [[خسارت]] وارده)، کلیه دعاوی مربوط به [[امور حسبی]]، کلیه [[درخواست|درخواست‌ها]] مانند درخواست [[تامین دلیل|تأمین دلیل]]، [[تامین خواسته|تأمین خواسته]]، [[دستور موقت]]، [[مهر و موم ترکه]]، [[تحریر ترکه]] و .. دعوی [[تولیت]]، رفع [[تصرف عدوانی]]، رفع مزاحمت و [[ممانعت از حق]] و .. غیرمالی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲|1=|عنوان=آیین دادرسی مدنی (جلد اول و دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=نگاه بینه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1950968|صفحه=|نام۱=بهرام|نام خانوادگی۱=بهرامی|چاپ=11}}</ref>
[[دعوا]] عبارت است از اخبار به [[حق]]. چنانچه این حق، [[حق مالی|مالی]] باشد دعوا نیز [[دعوای مالی|مالی]] خواهد بود و چنانچه حق مزبور [[حق غیرمالی|غیرمالی]] باشد، دعوا نیز به تبع آن '''دعوای غیرمالی''' است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6659512|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=کریمی|چاپ=1}}</ref> به عبارت دیگر '''دعوی غیر مالی''' [[دعوا|دعوایی]] است که موضوع [[حق|حقی]] که [[خواهان]] مدعی تضییع آن است یک امر غیر مالی می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مصادیق دعاوی مالی و غیرمالی و هزینه های خدمات قضایی و وکالتی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6668016|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضاییه|نام خانوادگی۱=|چاپ=3}}</ref> یعنی اگر هدف اصلی و مستقیم، مطالبه مالی نباشد هر چند ثانیاً و بالعرض، مالی هم حاصل شود، آن را اصطلاحاً غیر مالی گویند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مباحث دشوار آیین دادرسی مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2890300|صفحه=|نام۱=نصراله|نام خانوادگی۱=قهرمانی|چاپ=1}}</ref> به عبارت دیگر، هر [[دعوا|دعوایی]] که موضوع آن [[مال]] نباشد ولو اینکه مع الواسطه منتهی به مال گردد، آن را غیر مالی گویند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=استرداد اموال از درخواست تا مصداق|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2663100|صفحه=|نام۱=مسعود|نام خانوادگی۱=انوشه پور|نام۲=مهدی|نام خانوادگی۲=شریفی|چاپ=2}}</ref>
 
شایان ذکر است که وقتی دعاوی مالی و غیرمالی را احصاء می‌نمائیم، ملاحظه می‌گردد غلبه با دعاوی غیرمالی است، زیرا کلیه [[دعوی|دعاوی]] مربوط به [[ثبت احوال]]، خانواده (بجز مطالبه [[مهریه]] و [[نفقه]] معوقه) کلیه دعاوی [[موجر]] و [[مستأجر]] (بجز مطالبه اجور معوقه و [[خسارت]] وارده)، کلیه دعاوی مربوط به [[امور حسبی]]، کلیه [[درخواست|درخواست‌ها]] مانند درخواست [[تامین دلیل|تأمین دلیل]]، [[تامین خواسته|تأمین خواسته]]، [[دستور موقت]]، [[مهر و موم ترکه]]، [[تحریر ترکه]] و .. دعوی [[تولیت]]، رفع [[تصرف عدوانی]]، رفع مزاحمت و [[ممانعت از حق]] و .. غیرمالی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲|1=|عنوان=آیین دادرسی مدنی (جلد اول و دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=نگاه بینه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1950968|صفحه=|نام۱=بهرام|نام خانوادگی۱=بهرامی|چاپ=11}}</ref>


== مواد مرتبط ==
== مواد مرتبط ==
خط ۹: خط ۱۱:
* چنانچه نتیجه حاصله از [[دعوی|دعوا]] آثار مالی داشته باشد، دعوای مطروحه مالی و در غیر این صورت غیرمالی است. بر این اساس، [[دعوای استرداد سند]] و [[دعوی استرداد لاشه چک|استرداد لاشه چک]] و یا [[سفته]] غیرمالی است؛ همچنین دعوا به خواسته صدور حکم بر [[ابطال اجراییه ثبتی]] جنبه مالی ندارد؛ زیرا به معنای نفی [[مالکیت]] یا منتفی شدن [[تعهد]] نیست. در این دعوا، [[خواهان]] یا صحت [[عملیات اجرایی]] را زیر سؤال برده یا [[مدعی]] است که [[سند]] در شرایط قانونی نبوده است که دستور اجرا را ایجاب کند.<ref>[[نظریه شماره 7/1402/236 مورخ 1402/04/17 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مالی یا غیر مالی بودن خواسته ابطال اجراییه]]</ref>
* چنانچه نتیجه حاصله از [[دعوی|دعوا]] آثار مالی داشته باشد، دعوای مطروحه مالی و در غیر این صورت غیرمالی است. بر این اساس، [[دعوای استرداد سند]] و [[دعوی استرداد لاشه چک|استرداد لاشه چک]] و یا [[سفته]] غیرمالی است؛ همچنین دعوا به خواسته صدور حکم بر [[ابطال اجراییه ثبتی]] جنبه مالی ندارد؛ زیرا به معنای نفی [[مالکیت]] یا منتفی شدن [[تعهد]] نیست. در این دعوا، [[خواهان]] یا صحت [[عملیات اجرایی]] را زیر سؤال برده یا [[مدعی]] است که [[سند]] در شرایط قانونی نبوده است که دستور اجرا را ایجاب کند.<ref>[[نظریه شماره 7/1402/236 مورخ 1402/04/17 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مالی یا غیر مالی بودن خواسته ابطال اجراییه]]</ref>


== رویه قضایی ==
== رویه‌های قضایی ==


* [[نظریه شماره 7/1402/291 مورخ 1402/05/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره درج رقم حق الوکاله در وکالتنامه]]
* [[نظریه شماره 7/1402/291 مورخ 1402/05/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره درج رقم حق الوکاله در وکالتنامه]]
* [[نظریه شماره 7/1401/1353 مورخ 1402/05/17 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تقویم تأمین خواسته]]


==مصادیق و نمونه‌ها==
دعاوی مربوط به [[حجر]]، [[ثلث باقی|ثلث]] و [[حبس]] ذاتاً [[دعوای غیر مالی|غیر مالی]] می‌باشند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه نکات طبقه‌بندی شده موضوعی آیین دادرسی مدنی 1241 نکته|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1475896|صفحه=|نام۱=فرزانه|نام خانوادگی۱=سریر|چاپ=2}}</ref> و دعاوی که به ذات موضوع آن‌ها مال نمی‌باشد اما بالعرض مالی هم حاصل می‌شود نیز غیر مالی می‌باشند مانند اثبات نسب، زوجیت، و …<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بایسته‌های ادله اثبات|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=نگاه بینه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2451476|صفحه=|نام۱=بهرام|نام خانوادگی۱=بهرامی|چاپ=2}}</ref>
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}