ماده ۷۰۵ قانون مدنی

ضمان موجل به فوت ضامن، حال می‌شود.

توضیح واژگان

ضمان موجل : عقد ضمانی است که در آن ضامن برای پرداخت دین مدیون اصلی به مضمون له موعد مشخص می نماید،خواه دین اصلی حال باشد یا موجل.83765/

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

مطابق اصل کلی حال شدن دیون شخص متوفی ، با فوت ضامن در ضمان موجل ، ضمان حال شده و دین از ترکه وی اخذ می شود . ورثه میت نیز می توانند آنچه را که پرداخت شده از مدیون مطالبه نمایند.350586/ 192141/ همچنین در صورتی که قبل از حلول اجل ، مضمون عنه در عقد ضمان غیر تبرعی فوت کند ، چون میت به ضامن بدهکاری دارد ، ورثه باید مطابق مواد 868 و 869  این قانون بدهی را از ترکه جدا کرده و بعد از ادای دین توسط ضامن به وی پرداخت نمایند.9011/ برخلاف آن چه یاد شد در ضمان از دین موجل ،در صورت فوت مضمون عنه ، ضامن قبل از سررسید دین اصلی ملزم به تادیه نمی باشد.130312/9008/

سوابق و مستندات فقهی

«اگر در ضمان موجل از دین حال ، ضامن در اثنا اجل بمیرد دین او حال می شود و ورثه حق دارند از مدیون اصلی اداء دین را بخواهند » عده ای معتقدند در این نظر دو خطا وجود دارد : اول اینکه ضامن مدیون نبوده تا به موت او دین ، حال گردد دوم اینکه به فرض حلول حق مطالبه مادامی که ورثه ضامن طلب بستانکار را ندهند حق رجوع به مدیون اصلی را ندارند.1117978/

«چنانچه با اذن مضمون عنه ، دین موجل را به طور مدت دار ضمانت نماید ، سپس قبل از سپری شدن هر دو مدت بمیرد و آنچه بر عهده او آمده جال شود و از ترکه اش برداشته شود ، ورثه اش حق رجوع به مضمون عنه را ندارند ، مگر بعد از رسیدن وقت دین که بر او بود . و دین نسبت به مضمون عنه به سبب مرگ ضامن ، حال نمی شود و فقط نسبت به ضامن حال می شود.»12845//

حال شدن دین در صورت فوت یکی از ضامن و مضمون عنه در تمامی مذاهب چهارگانه در نظر گرفته شده است ، جز یک نظر مخالف در حنابله وجود دارد.528098/

انتقادات

«اگر در ضمان موجل از دین حال ، ضامن در اثنا اجل بمیرد دین او حال می شود و ورثه حق دارند از مدیون اصلی اداء دین را بخواهند » عده ای معتقدند در این نظر دو خطا وجود دارد : اول اینکه ضامن مدیون نبوده تا به موت او دین ، حال گردد دوم اینکه به فرض حلول حق مطالبه مادامی که ورثه ضامن طلب بستانکار را ندهند حق رجوع به مدیون اصلی را ندارند.1117978/