ماده ۸۵۱ قانون مدنی

وصیت برای حمل صحیح است لیکن تملک او منوط است بر این که زنده متولد شود.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

اصل عدم، مقتضی است که به هنگام ایجاب وصیت به نفع حمل، باید نطفه او منعقد شده باشد. و درمورد زمان انعقاد نطفه، می توان به اماره قانونی نسب استنادنمود. و چنانچه حمل، در فاصله کمتر از شش ماه از ایجاب وصیت، به دنیا آمده باشد؛ دلالت بر این دارد که نطفه او به هنگام وصیت نیز، تشکیل شده بوده است؛ زیرا حداقل مدت بارداری شش ماه است.

حمل، درصورتی مالک موصی به می شود که زنده به دنیا بیاید؛  بنابراین اگر حمل، لحظاتی بعد از تولد بمیرد؛ ورثه او موصی به را، به سبب ارث تملک می کنند؛ نه به موجب وصیت.

برخی از حقوقدانان، وصیت بر معدوم به تبع موجود را، نافذ دانسته؛ و برخی دیگر باطل می شمارند.

در وصیت به نفع حمل، به محض تولد مالک موصی به می گردد.

سوابق فقهی

در وصیت به نفع حمل، چنانچه حمل زنده به دنیا بیاید؛ و پس از لحظاتی بمیرد؛ ورثه او جهت تملک موصی به، ابتدا باید وصیت را قبول نمایند.

اگر مادر طفل فاقد زوج بوده؛ و از تاریخ ایجاب وصیت تا تولد طفل، زمانی به مدت شش ماه یا بیشتر سپری شده باشد؛ طفل نامشروع بوده؛ و وصیت بر او باطل است. در انتقاد به این نظر، بیان شده که قاعده غلبه، با توجه به ظاهر حال مادران، آنان را از تولد فرزند نامشروع بری می داند.

در وصیت به حمل، همانند وصیت بر غیرمحصور، نیاز به قبول نمی باشد؛ و به محض زنده متولدشدن وی، تملک او نسبت به موصی به حاصل می گردد؛ و چنانچه لحظاتی پس از ولادت، فوت شود؛ ورثه او بدون نیاز به قبول، موصی به را تملک می کنند.

درصورت منتفی شدن نسب حمل با لعان، وصیت بر او نیز باطل می گردد، چراکه معمولاً موصی به اعتبار نسب حمل، به نفع او وصیت می کند.