ماده ۷۰۸ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲): تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش |
(ابرابزار) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
از بین | از بین بردن یا نقص دائم یا موقت حواس یا منافع دیگر مانند لامسه، خواب و عادت ماهانه و نیز به وجود آوردن امراضی مانند لرزش، تشنگی، گرسنگی، ترس و غش، موجب [[ارش]] است. | ||
== نکات توضیحی تفسیری دکترین == | == نکات توضیحی تفسیری دکترین == | ||
مقصود از جنایت بر | مقصود از جنایت بر منافع، جنایتی است که نفع عضو بدن انسان را کاهش دهد یا از بین ببرد بدون آنکه نقص یا قطع عضوی رخ دهد یا آنکه جراحتی وارد شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=118404|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>از جمله مهمترین این منافع حواس پنج‌گانه است. از بین رفتن منفعت یا حس مهم، موجب تعلق [[دیه]] کامل خواهد بود. ولی اگر اهمیت آن حس و منفعت چندان زیاد نباشد، دیه کمتر یا ارش تعلق خواهد گرفت؛ مثلاً دیه از بین رفتن حس لامسه یا چشایی برخلاف سایر حواس موجب ارش است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=355456|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref> | ||
== سوابق فقهی == | == سوابق فقهی == | ||
گفته | گفته شده‌است که اگر بر اثر جنایت، قدرت بلعیدن فرد از بین برود ولی نمیرد و بتواند به زندگی ادامه دهد، براینکه دیه کامل بر عهده جانی است یا ارش اختلاف نظر است و در صورت بازگشت توانایی بلعیدن، فقط ارش ثابت میشود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فرهنگ فقه (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3363836|صفحه=|نام۱=آیت اله سیدمحمود|نام خانوادگی۱=هاشمی شاهرودی|چاپ=2}}</ref>همچنین از آنجایی که برای بعضی از منافع مثل قوه لامسه در شرع دیه ای ذکر نشده‌است این اختلاف به وجود آمده‌است که آیا قاعده کلی «هرچه در انسان یکی باشد، اگر شخصی آن را از بین ببرد دیه کامل ثابت میشود» شامل منافع نیز میشود یا تنها اعضا را در بر میگیرد؟ که پاسخ داده شده‌است که از بین بردن قوه لامسه بنابر قول اول موجب ثبوت دیه کامل و بنابر قول دوم موجب ثبوت ارش میشود. گفتنی است بسیاری از فقها قائل به قول دوم هستند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فرهنگ فقه (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3363748|صفحه=|نام۱=آیت اله سیدمحمود|نام خانوادگی۱=هاشمی شاهرودی|چاپ=2}}</ref>در این باره طبق نظر آیت االله خمینی نیز در تلف شدن هر منفعتی که در شرع دیه معینی ندارد موجب حکومت است. مثل آنکه در اثر جنایتی خوابش نبرد یا حس لامسه اش مختل گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد سوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=راه نوین|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4187408|صفحه=|نام۱=محمدحسین|نام خانوادگی۱=کارخیران|چاپ=1}}</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
نسخهٔ ۸ ژانویهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۴۲
از بین بردن یا نقص دائم یا موقت حواس یا منافع دیگر مانند لامسه، خواب و عادت ماهانه و نیز به وجود آوردن امراضی مانند لرزش، تشنگی، گرسنگی، ترس و غش، موجب ارش است.
نکات توضیحی تفسیری دکترین
مقصود از جنایت بر منافع، جنایتی است که نفع عضو بدن انسان را کاهش دهد یا از بین ببرد بدون آنکه نقص یا قطع عضوی رخ دهد یا آنکه جراحتی وارد شود.[۱]از جمله مهمترین این منافع حواس پنج‌گانه است. از بین رفتن منفعت یا حس مهم، موجب تعلق دیه کامل خواهد بود. ولی اگر اهمیت آن حس و منفعت چندان زیاد نباشد، دیه کمتر یا ارش تعلق خواهد گرفت؛ مثلاً دیه از بین رفتن حس لامسه یا چشایی برخلاف سایر حواس موجب ارش است.[۲]
سوابق فقهی
گفته شده‌است که اگر بر اثر جنایت، قدرت بلعیدن فرد از بین برود ولی نمیرد و بتواند به زندگی ادامه دهد، براینکه دیه کامل بر عهده جانی است یا ارش اختلاف نظر است و در صورت بازگشت توانایی بلعیدن، فقط ارش ثابت میشود.[۳]همچنین از آنجایی که برای بعضی از منافع مثل قوه لامسه در شرع دیه ای ذکر نشده‌است این اختلاف به وجود آمده‌است که آیا قاعده کلی «هرچه در انسان یکی باشد، اگر شخصی آن را از بین ببرد دیه کامل ثابت میشود» شامل منافع نیز میشود یا تنها اعضا را در بر میگیرد؟ که پاسخ داده شده‌است که از بین بردن قوه لامسه بنابر قول اول موجب ثبوت دیه کامل و بنابر قول دوم موجب ثبوت ارش میشود. گفتنی است بسیاری از فقها قائل به قول دوم هستند.[۴]در این باره طبق نظر آیت االله خمینی نیز در تلف شدن هر منفعتی که در شرع دیه معینی ندارد موجب حکومت است. مثل آنکه در اثر جنایتی خوابش نبرد یا حس لامسه اش مختل گردد.[۵]
منابع
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد دوم). چاپ 4. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 118404
- ↑ حسین میرمحمدصادقی. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص). چاپ 7. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 355456
- ↑ آیت اله سیدمحمود هاشمی شاهرودی. فرهنگ فقه (جلد دوم). چاپ 2. مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3363836
- ↑ آیت اله سیدمحمود هاشمی شاهرودی. فرهنگ فقه (جلد دوم). چاپ 2. مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3363748
- ↑ محمدحسین کارخیران. کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد سوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق. چاپ 1. راه نوین، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4187408