ماده ۷۱۴ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲): تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش |
(ابرابزار) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[دیه]] صدماتی که موجب تغییر رنگ پوست می‌شود، | [[دیه]] صدماتی که موجب تغییر رنگ پوست می‌شود، به شرح ذیل است: | ||
الف ـ سیاه | الف ـ سیاه شدن پوست صورت، شش هزارم، کبود شدن آن، سه هزارم و سرخ شدن آن، یک و نیم هزارم دیه کامل | ||
ب ـ تغییر رنگ پوست سایر اعضاء، حسب مورد نصف مقادیر مذکور در بند (الف) | ب ـ تغییر رنگ پوست سایر اعضاء، حسب مورد نصف مقادیر مذکور در بند (الف) | ||
تبصره | تبصره ۱ ـ در حکم مذکور فرقی بین اینکه عضو دارای دیه مقدر باشد یا نباشد، نیست. همچنین فرقی بین تغییر رنگ تمام یا قسمتی از عضو و نیز بقاء یا زوال اثر آن نمی‌باشد. | ||
تبصره | تبصره ۲ ـ در تغییر رنگ پوست سر، [[ارش]] ثابت است. | ||
== نکات توضیحی تفسیری دکترین == | == نکات توضیحی تفسیری دکترین == | ||
این ماده دیه صدمات موجب تغییر رنگ پوست را تعیین | این ماده دیه صدمات موجب تغییر رنگ پوست را تعیین کرده‌است و برای سیاه شدن، کبود شدن و سرخ شدن صورت و سایر اعضای بدن دیه تعیین کرده‌است. بدیهی است در صورتی که ایراد ضرب متضمن آثار فوق نباشد، دیه ای بر ضارب تحمیل نخواهد شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- جنایات)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=351328|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=آقایی نیا|چاپ=5}}</ref> | ||
== سوابق فقهی == | == سوابق فقهی == | ||
فقهای عامه عقیده دارند که جنایتی که باعث تغییر رنگ دائمی و کامل صورت شود دیه کامل دارد.چون جمال و زیبایی که منفعت واحدی است با این جنایت از بین | فقهای عامه عقیده دارند که جنایتی که باعث تغییر رنگ دائمی و کامل صورت شود دیه کامل دارد. چون جمال و زیبایی که منفعت واحدی است با این جنایت از بین رفته‌است. اما اگر تغییر رنگ دائمی یا کامل نباشد، به جهت آنکه جمال به‌طور کامل از بین نرفته‌است همچنین به دلیل فقدان نص، حکومت است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم‌های سر و صورت)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=837920|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=2}}</ref> | ||
== مستندات فقهی == | == مستندات فقهی == | ||
مستند حکم این ماده قضاوت حضرت امیر(ع) است | مستند حکم این ماده قضاوت حضرت امیر (ع) است که اسحاق بن عمار آن را روایت کرده‌است که هرچند ضعیف است اما مشهور فقها به آن عمل کرده‌اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم‌های سر و صورت)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=837904|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=2}}</ref> | ||
== | == رویه‌های قضایی == | ||
طبق نظریه | طبق نظریه ۷/۹۵۲–۶۲/۶/۳۰ اداره حقوقی «در ضربات عمدی که موجب سرخی یا کبودی یا سیاهی بدن مصدوم شود، [[قصاص]] قابلیت اعمال ندارد.»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=670200|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=5}}</ref> | ||
== انتقادات == | == انتقادات == | ||
این ماده دیه صدمات موجب تغییر رنگ پوست را مشخص | این ماده دیه صدمات موجب تغییر رنگ پوست را مشخص کرده‌است اما در خصوص تعزیر ضارب در صورتی که آثاری نداشته باشد نص قانونی در بین نداریم و برخی قائل به اختیار قاضی بر مجازات او هستند. هرچند گفته شده‌است با توجه به اصل ۳۶ قانون اساسی و سایر مواد قانونی، مجازات اشخاص بدون قانونی که جرم ارتکابی را تعیین و مجازات مشخص برای آن معین کرده باشد، نقض اصل قانونی بودن جرم و مجازات است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- جنایات)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=351368|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=آقایی نیا|چاپ=5}}</ref>همچنین در مواردی که ضرب وارد شده بر فرد، اثری بر بدن مضروب نگذاشته‌است، مبنایی برای تعیین ارش که در [[ماده ۵۵۹ قانون مجازات اسلامی|ماده ۵۵۹]] به آن اشاره شده‌است وجود ندارد، ضمن اینکه این ماده از جنایت بر عضو سخن میگوید و بعید است که بتوان یک ضرب ساده فاقد کوچک‌ترین اثری را تحت چنین عنوانی در نظر گرفت.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=354692|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس|۲}} | ||
نسخهٔ ۹ ژانویهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۵:۴۶
دیه صدماتی که موجب تغییر رنگ پوست می‌شود، به شرح ذیل است: الف ـ سیاه شدن پوست صورت، شش هزارم، کبود شدن آن، سه هزارم و سرخ شدن آن، یک و نیم هزارم دیه کامل ب ـ تغییر رنگ پوست سایر اعضاء، حسب مورد نصف مقادیر مذکور در بند (الف) تبصره ۱ ـ در حکم مذکور فرقی بین اینکه عضو دارای دیه مقدر باشد یا نباشد، نیست. همچنین فرقی بین تغییر رنگ تمام یا قسمتی از عضو و نیز بقاء یا زوال اثر آن نمی‌باشد. تبصره ۲ ـ در تغییر رنگ پوست سر، ارش ثابت است.
نکات توضیحی تفسیری دکترین
این ماده دیه صدمات موجب تغییر رنگ پوست را تعیین کرده‌است و برای سیاه شدن، کبود شدن و سرخ شدن صورت و سایر اعضای بدن دیه تعیین کرده‌است. بدیهی است در صورتی که ایراد ضرب متضمن آثار فوق نباشد، دیه ای بر ضارب تحمیل نخواهد شد.[۱]
سوابق فقهی
فقهای عامه عقیده دارند که جنایتی که باعث تغییر رنگ دائمی و کامل صورت شود دیه کامل دارد. چون جمال و زیبایی که منفعت واحدی است با این جنایت از بین رفته‌است. اما اگر تغییر رنگ دائمی یا کامل نباشد، به جهت آنکه جمال به‌طور کامل از بین نرفته‌است همچنین به دلیل فقدان نص، حکومت است.[۲]
مستندات فقهی
مستند حکم این ماده قضاوت حضرت امیر (ع) است که اسحاق بن عمار آن را روایت کرده‌است که هرچند ضعیف است اما مشهور فقها به آن عمل کرده‌اند.[۳]
رویه‌های قضایی
طبق نظریه ۷/۹۵۲–۶۲/۶/۳۰ اداره حقوقی «در ضربات عمدی که موجب سرخی یا کبودی یا سیاهی بدن مصدوم شود، قصاص قابلیت اعمال ندارد.»[۴]
انتقادات
این ماده دیه صدمات موجب تغییر رنگ پوست را مشخص کرده‌است اما در خصوص تعزیر ضارب در صورتی که آثاری نداشته باشد نص قانونی در بین نداریم و برخی قائل به اختیار قاضی بر مجازات او هستند. هرچند گفته شده‌است با توجه به اصل ۳۶ قانون اساسی و سایر مواد قانونی، مجازات اشخاص بدون قانونی که جرم ارتکابی را تعیین و مجازات مشخص برای آن معین کرده باشد، نقض اصل قانونی بودن جرم و مجازات است.[۵]همچنین در مواردی که ضرب وارد شده بر فرد، اثری بر بدن مضروب نگذاشته‌است، مبنایی برای تعیین ارش که در ماده ۵۵۹ به آن اشاره شده‌است وجود ندارد، ضمن اینکه این ماده از جنایت بر عضو سخن میگوید و بعید است که بتوان یک ضرب ساده فاقد کوچک‌ترین اثری را تحت چنین عنوانی در نظر گرفت.[۶]
منابع
- ↑ حسین آقایی نیا. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- جنایات). چاپ 5. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 351328
- ↑ ابوالقاسم گرجی. دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم‌های سر و صورت). چاپ 2. دانشگاه تهران، 1382. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 837920
- ↑ ابوالقاسم گرجی. دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم‌های سر و صورت). چاپ 2. دانشگاه تهران، 1382. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 837904
- ↑ ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی. چاپ 5. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 670200
- ↑ حسین آقایی نیا. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- جنایات). چاپ 5. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 351368
- ↑ حسین میرمحمدصادقی. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص). چاپ 7. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 354692