ماده ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی

خسارات دادرسی عبارتست از هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل و هزینه‌های دیگری که به‌طور مستقیم مربوط به دادرسی و برای اثبات دعوا یا دفاع لازم بوده‌است از قبیل حق‌الزحمه کارشناسی و هزینه تحقیقات محلی.

توضیح واژگان

خسارات دادرسی: خساراتی که به جهت طرح دعوی در دادگاه به محکوم له وارد می‌شود را خسارت دادرسی می‌نامند. این خسارت شامل هزینه دادرسی، حق الوکاله، و هزینه‌های دیگری که مستقیماً مربوط به دادرسی باشد مانند دستمزد کارشناس.

پیشینه

مشابه مفاد این ماده ذیل ماده ۷۱۷ قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۳۱۸ پیش‌بینی شده بود.

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

این ماده به بیان مصادیق هزینه دادرسی پرداخته‌است و این مصادیق جنبه تمثیلی دارد و اصولاً کلیه مخارج ضروری برای مطالبه حق یا دفاع از حق جزء خسارات است که با توجه به این ضابطه قانونی مسلماً هزینه هائی که برای اثبات دعوی یا دفاع از حق ضرورت ندارد قابل مطالبه نخواهد بود و تفکیک و تشخیص آن در ضمن دادرسی آسان است مطالبه خسارت دادرسی به هنگامی که دعوی خسارات مطرح می‌شود خسارت از خسارت نیست و قابل مطالبه است. این خسارت شامل هزینه دادرسی، حق الوکاله، و هزینه‌های دیگری که مستقیماً مربوط به دادرسی باشد مانند دستمزد کارشناس، هزینه معاینه محل، هزینه‌های شهود.

سوابق و مستندات فقهی

«اگر دادرسی به خواسته محکوم علیه باشد، هزینه‌های آن نیز بر عهده اوست؛ چرا که او دستور چنین کاری را داده‌است. و اگر به خواست محکوم له یا هر دوی آنان یا به دستور خود حاکم باشد، باز هم بر عهده محکوم علیه است؛ زیرا او همچون سبب اقوی از مباشد بوده و اگر او حق دیگری را نمی‌گرفت، حاکم نیز ناگزیر از برپاداشتن داد و بازگرداندن حق به اهل آن نمی‌گردید.

مصادیق و نمونه‌ها

• خسارت شامل هزینه دادرسی، حق الوکاله، و هزینه‌های دیگری که مستقیماً مربوط به دادرسی باشد مانند دستمزد کارشناس، هزینه معاینه محل، هزینه‌های شهود.