ماده ۱۴۵ قانون آیین دادرسی کیفری: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳: خط ۳:


== پیشینه ==
== پیشینه ==
سابقاً ماده 102 قانون آیین دادرسی کیفری (مصوب 1378) در این خصوص وضع شده بود.3766944
سابقاً ماده 102 قانون آیین دادرسی کیفری (مصوب 1378) در این خصوص وضع شده بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی کیفری در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=خط سوم|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3766944|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=حمید|نام خانوادگی۲=حاجی زاده|نام۳=یاسر|نام خانوادگی۳=متولی جعفرزاده|چاپ=2}}</ref>


== فلسفه و مبانی نظری ماده ==
== فلسفه و مبانی نظری ماده ==
امکان ورود به عنف به منزل مورد بازرسی ابتدائا در حقوق کامن لا پیش بینی شده بود. اما به تدریج قاعده « اعلام حضور ضابط و جواز ورود او» مورد پذیرش قرار گرفت.  امروزه از این قاعده تحت عنوان « دق الباب و اعلام حضور» یاد  می شود.1513988
امکان ورود به عنف به منزل مورد بازرسی ابتدائا در حقوق کامن لا پیش بینی شده بود. اما به تدریج قاعده « اعلام حضور ضابط و جواز ورود او» مورد پذیرش قرار گرفت.  امروزه از این قاعده تحت عنوان « دق الباب و اعلام حضور» یاد  می شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تحقیقات مقدماتی در جرایم سایبری|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1513988|صفحه=|نام۱=محمدرضا|نام خانوادگی۱=زندی|چاپ=1}}</ref>


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
خط ۱۲: خط ۱۲:


== مستندات فقهی ==
== مستندات فقهی ==
مستند شرعی این ماده را آیه 29 سوره نور دانسته اند. 1496788
مستند شرعی این ماده را آیه 29 سوره نور دانسته اند. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تبیان حقوق پژوهش نامه قرآنی حقوق(جلد دوم) (حقوق خصوصی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1496788|صفحه=|نام۱=سیدمرتضی|نام خانوادگی۱=قاسم زاده|نام۲=حسن|نام خانوادگی۲=ره پیک|چاپ=1}}</ref>


== رویه قضایی ==
== رویه قضایی ==
بر اساس نظریه مشورتی به شماره 7/437-1378/2/19 بازرسی منازل به منظور دسترسی به متهم در جرایم مشهود باید با اجازه متصرف یا صاحب خانه به عمل آید. مگر این که بیم فرار متهم بوده و ضابطین ناگزیر از ورود به منزل برای جلوگیری از فرار وی باشند.637832
بر اساس نظریه مشورتی به شماره 7/437-1378/2/19 بازرسی منازل به منظور دسترسی به متهم در جرایم مشهود باید با اجازه متصرف یا صاحب خانه به عمل آید. مگر این که بیم فرار متهم بوده و ضابطین ناگزیر از ورود به منزل برای جلوگیری از فرار وی باشند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی کیفری در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=خط سوم|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=637832|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=حمیدرضا|نام خانوادگی۲=حاجی زاده|نام۳=یاسر|نام خانوادگی۳=متولی جعفرآبادی|چاپ=2}}</ref>


== مواد مرتبط ==
== مواد مرتبط ==
[[ماده 607 قانون مجازات اسلامی]] 637828
[[ماده 607 قانون مجازات اسلامی]] <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی کیفری در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=خط سوم|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=637828|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=حمیدرضا|نام خانوادگی۲=حاجی زاده|نام۳=یاسر|نام خانوادگی۳=متولی جعفرآبادی|چاپ=2}}</ref>


== منابع ==
== منابع ==
[[رده:رفرنس]]
{{پانویس}}

نسخهٔ ‏۲۱ ژوئن ۲۰۲۲، ساعت ۱۵:۴۹

در صورتي كه متصرف منزل و مكان و يا اشياي مورد بازرسي ، از بازكردن محلها و اشياي بسته خودداري كند ، بازپرس مي تواند دستور بازگشايي آنها را بدهد ، اما تا حد امكان بايد از اقداماتي كه موجب ورود خسارت مي گردد ، خودداري شود . تبصره ماده 145: (اصلاحي 24/03/1394)- در صورتي كه در اجراي اين ماده ، خسارت مادي وارد شود و به موجب تصميم قطعي ، قرار منع يا موقوفي تعقيب و يا حكم برائت صادر شود ، همچنين مواردي كه امتناع كننده شخص مجرم نباشد حتي اگر موضوع به صدور قرار جلب به دادرسي يا محكوميت متهم منجر شود ، دولت مسؤول جبران خسارت است ، مگر آنكه تقصير بازپرس يا ساير مأموران محرز شود كه در اين صورت ، دولت جبران خسارت مي كند و به بازپرس و يا مأموران مقصر مراجعه مي نمايد .

پیشینه

سابقاً ماده 102 قانون آیین دادرسی کیفری (مصوب 1378) در این خصوص وضع شده بود.[۱]

فلسفه و مبانی نظری ماده

امکان ورود به عنف به منزل مورد بازرسی ابتدائا در حقوق کامن لا پیش بینی شده بود. اما به تدریج قاعده « اعلام حضور ضابط و جواز ورود او» مورد پذیرش قرار گرفت. امروزه از این قاعده تحت عنوان « دق الباب و اعلام حضور» یاد می شود.[۲]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

ماده فوق در راستای تضمین به کار گیری طرق متعارف در اجرای قرار از بدو ورود به منزل مورد بازرسی تا زمان خروج از منزل وضع شده است.[۳] این ماده از جمله مواردی است که به موجب آن قانونگذار به صدور دستور باز کردن محل را به قاضی دانست است.[۴] در واقع بر این اساس در خصوص بازرسی و تفتیش و ورود به منزل، می توان از رعایت برخی از مقررات مربوطه صرف نظر کرد. [۵]لذا این ماده بیانگر برخی از شرایط خاص است که برای کشف جرم و جلوگیری از فرار متهم وضع شده است.[۶]بر این اساس عده ای معتقدند چنانچه شخصی که اجازه ورود با اوست، اجازه ورود نداده یا تماس با او امکانپذیر نباشد، همچنین در صورتی که تأخیر در بازرسی محل هدف، بازرسی را بی نتیجه کند موجب از بین رفتن اشیاء مورد نظر شود، باید به مراجع تحقیق و نیز پلیس اجازه ورود به محل و بازرسی آن را داد.[۷]همچنین در صورت برخورد با اتاق ها یا مکان های قفل شده در حین بازرسی، در صورت لزوم و بنا به نظر بازپرس، در فرض استنکاف متصدی از باز کردن این محل ها، بازپرس می تواند دستور باز گشایی این محل ها را بدهد. البته وی مکلف به احتزاز از اقدامات خسارت زا است. [۸]لازمه این امر را عده ای حضور بازپرس در حین تفتیش و بازرسی دانسته اند.[۹]البته حکم این ماده را نباید مانع از مجازات شخص متمرد دانست.[۱۰]

مستندات فقهی

مستند شرعی این ماده را آیه 29 سوره نور دانسته اند. [۱۱]

رویه قضایی

بر اساس نظریه مشورتی به شماره 7/437-1378/2/19 بازرسی منازل به منظور دسترسی به متهم در جرایم مشهود باید با اجازه متصرف یا صاحب خانه به عمل آید. مگر این که بیم فرار متهم بوده و ضابطین ناگزیر از ورود به منزل برای جلوگیری از فرار وی باشند.[۱۲]

مواد مرتبط

ماده 607 قانون مجازات اسلامی [۱۳]

منابع

  1. عباس زراعت، حمید حاجی زاده و یاسر متولی جعفرزاده. قانون آیین دادرسی کیفری در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. خط سوم، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3766944
  2. محمدرضا زندی. تحقیقات مقدماتی در جرایم سایبری. چاپ 1. جنگل، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1513988
  3. محمدرضا زندی. تحقیقات مقدماتی در جرایم سایبری. چاپ 1. جنگل، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1513976
  4. عباس زراعت و علی مهاجری. آیین دادرسی کیفری (جلد اول). چاپ 3. فکرسازان، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 483540
  5. هوشنگ شامبیاتی. حقوق کیفری اختصاصی (جلد اول) (جرایم علیه اشخاص). چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1939796
  6. محمود آخوندی اصل. آیین دادرسی کیفری (جلد دوم) (سازمان و صلاحیت مراجع کیفری). چاپ 12. سازمان چاپ و انتشارات، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2760120
  7. سیدجعفر بوشهری. حقوق جزا (جلد دوم) (دعاوی جزایی). چاپ 2. شرکت سهامی انتشار، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1524608
  8. سیدجلال الدین مدنی. آیین دادرسی کیفری(جلد اول و دوم) (از وقوع جرم تا اجرای حکم، دادسرا، مراحل کشف، تحقیق و تعقیب، دادگاه کیفری عمومی، دادگاه کیفری استان، تجدیدنظر، شعب تشخیص، فرجام، دعاوی ناشی از جرم، احکام و قرارهای کیفری، ادله اثبات جرم، وظایف قضات، وکلا و ضابطین دادگستری). چاپ 4. پایدار، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 890692
  9. سیدجلال الدین مدنی. آیین دادرسی کیفری(جلد اول و دوم) (از وقوع جرم تا اجرای حکم، دادسرا، مراحل کشف، تحقیق و تعقیب، دادگاه کیفری عمومی، دادگاه کیفری استان، تجدیدنظر، شعب تشخیص، فرجام، دعاوی ناشی از جرم، احکام و قرارهای کیفری، ادله اثبات جرم، وظایف قضات، وکلا و ضابطین دادگستری). چاپ 4. پایدار، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 890696
  10. عباس زراعت و علی مهاجری. آیین دادرسی کیفری (جلد اول). چاپ 3. فکرسازان، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 483548
  11. سیدمرتضی قاسم زاده و حسن ره پیک. تبیان حقوق پژوهش نامه قرآنی حقوق(جلد دوم) (حقوق خصوصی). چاپ 1. دادگستر، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1496788
  12. عباس زراعت، حمیدرضا حاجی زاده و یاسر متولی جعفرآبادی. قانون آیین دادرسی کیفری در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. خط سوم، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 637832
  13. عباس زراعت، حمیدرضا حاجی زاده و یاسر متولی جعفرآبادی. قانون آیین دادرسی کیفری در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. خط سوم، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 637828