ماده ۹۰۷ قانون مدنی

اگر متوفی ابوین نداشته و یک یا چند نفر اولاد داشته باشد ترکه به طریق ذیل تقسیم می‌شود:

اگر فرزند، منحصر به یکی باشد خواه پسر خواه دختر تمام ترکه به او می‌رسد.

اگر اولاد متعدد باشند ولی تمام پسر، یا تمام دختر، ترکه بین آن‌ها بالسویه تقسیم می‌شود. اگر اولاد متعدد باشند و بعضی از آن‌ها پسر و بعضی دختر، پسر دو برابر دختر می‌برد.

توضیح واژگان

به زنی که نسب او، باواسطه یا بی واسطه به انسان منتهی گردد؛ دختر گویند. (۸۲۵۷۶)

پیشینه

در آیین زرتشت، دختر از پدر خویش، نصف سهم پسر را به ارث می‌برد. و دختر از مادرش، برابر با سهم پسر، ارث خواهدبرد. (۷۶۷۶۱۹) و در دین مسیح، سهم پسر و دختر از ترکه، برابر است. (۷۶۷۶۱۷) و در دین یهود، باوجود پسر برای متوفی، دختر او از ارث محروم گردیده؛ و فقط تا زمان ازدواج، از حق نفقه، و به هنگام نکاح نیز، از جهیزیه برخوردار خواهد شد؛ و درصورتیکه به هنگام فوت میت، دختر او متأهل باشد؛ چیزی به او نخواهدرسید. (۷۶۷۴۶۶)

نکات توضیحی تفسیری دکترین

اگر تنها وارث متوفی، دختر او باشد، دراینصورت، نصف ترکه را به فرض تملک نموده؛ و مابقی به او رد می‌گردد. (۳۶۱۲۹۵) (۳۸۷۲۳) (۴۲۷۴۹۵) پس اگر وراث متوفی، چند پسر او باشند؛ همه آنها به قرابت ارث خواهندبرد. (۳۸۷۲۲) (۴۹۵۸۲)

مستندات فقهی

به موجب روایتی از امام صادق، اولاد ذکور، دو برابر اولاد اناث متوفی، ارث می‌برند. (۱۲۵۶۷۶۴)

سوابق فقهی

چنانچه متوفی به هنگام فوت، دارای دختر و همسر و خواهر بوده باشد؛ دراینصورت، تمام ترکه او، به پسر و همسرش تعلق یافته؛ و خواهر وی، از ارث محروم خواهدشد. (۷۶۹۶) و درصورت وجود پسر و دختر برای متوفی، سهم اولاد ذکور، دو برابر اولاد اناث خواهدبود. (۱۳۵۹۳)

مصادیق و نمونه‌ها

• درصورتیکه متوفی دارای قطعه زمینی بوده؛ و وراث وی، منحصر به پنج پسر و دو دختر بوده باشد؛ سهم اولاد ذکور، دو برابر اولاد اناث خواهدبود. (۸۳۵۷)
• درفرضی که متوفی دارای شش دختر و یک پسر بوده؛ و ثلث ترکه که را، برای امور خیریه وصیت نموده باشد؛ کل ترکه به ۲۴ قسمت تقسیم گردیده، چهار قسمت از این ۲۴ قسمت، به عنوان موصی به از ترکه خارج شده؛ و ۸ قسمت دیگر نیز، به همه وراث تعلق خواهدگرفت؛ که دراینصورت، دو سهم از ۸ قسمت به پسر متوفی رسیده؛ و به هر دختر نیز، یک سهم خواهدرسید. (۱۰۰۹۹۶۱)