ماده ۱۸۹ قانون آیین دادرسی کیفری: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۴:۰۷

ماده ۱۸۹ قانون آیین دادرسی کیفری: بازپرس مکلف است بلافاصله پس از حضور یا جلب متهم، تحقیقات را شروع کند و در صورت عدم امکان، حداکثر ظرف بیست و چهار ساعت از زمان تحت نظر قرار گرفتن او توسط ضابطان دادگستری، با رعایت ماده (۹۸) این قانون مبادرت به تحقیق نماید. در صورت غیبت یا عذر موجه بازپرس یا امتناع وی از شروع تحقیقات به دلایل قانونی، دادستان انجام تحقیقات را به بازپرس دیگر یا در صورت اقتضاء به دادرس دادگاه محول می‌کند.

تبصره - تحت نظر قرار دادن متهم بیش از بیست و چهار ساعت، بدون آنکه تحقیق از او شروع یا تعیین تکلیف شود، بازداشت غیرقانونی محسوب و مرتکب به مجازات قانونی محکوم می‌شود.

مواد مرتبط

نکات تفسیری دکترین ماده 189 قانون آیین دادرسی کیفری

این ماده در خصوص تأکید بر لزوم فوریت در شروع به تحقیق از متهم پس از حضور یا جلب نزد بازپرس، مگر در صورت عدم امکان تحقیق فوری از متهم وضع شده‌است،^[۱] چرا که عده ای تحت نظر قرار دادن افراد را امری استثنایی و خلاف اصل تلقی کرده‌اند که فقط در مواردی خاص نظیر متهمی که توسط مأموران جلب و نزد بازپرس آورده شده باشد امکان‌پذیر است، در همین مورد نیز مجموع مدت زمان تحت نظر قرار گرفتن نباید بیشتر از ۲۴ ساعت باشد؛ لذا چنانچه متهمی پیش از انتقال نزد بازپرس، ۲۴ ساعت تحت نظر ضابطان بوده باشد، امکان تحت نظر قرار گرفتن مجدد او توسط بازپرس وجود ندارد.^[۲]

نکات توضیحی ماده 189 قانون آیین دادرسی کیفری

بازپرس مکلف است بلافاصله پس از جلب متهم، شروع به تحقیق از او نماید. ضمناً متهم از زمان تحت نظر قرار گرفتن توسط ضابط، بیش از ۲۴ ساعت قابل تحت نظر قرار دادن نیست، این به آن معناست که اگر پلیس متهم را تحت نظر قرار داده باشد، بازپرس این امکان را نخواهد داشت.^[۳]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 189 قانون آیین دادرسی کیفری

بازپرس باید بلافاصله پس از حضور یا جلب متهم، تحقیقات را آغاز کند.
اگر امکان شروع تحقیقات بلافاصله وجود ندارد، بازپرس باید ظرف حداکثر بیست و چهار ساعت تحقیقات را آغاز کند.
ضابطان دادگستری می‌توانند متهم را تا بیست و چهار ساعت تحت نظر قرار دهند.
در صورت غیبت، عذر موجه یا امتناع بازپرس، دادستان می‌تواند تحقیقات را به بازپرس دیگری یا دادرس دادگاه محول کند.
تحت نظر قرار دادن متهم بیش از بیست و چهار ساعت بدون شروع تحقیقات یا تعیین تکلیف، بازداشت غیرقانونی است.
مرتکب بازداشت غیرقانونی به مجازات قانونی محکوم می‌شود.

رویه های قضایی

نظریه شماره 953/96/7 مورخ 1396/04/28 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
نظریه شماره 2757/95/7 مورخ 1395/10/28 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
نظریه مشورتی شماره ۷/۹۳/۱۳۰۶ _ ۹۳/۶/۸ اداره کل حقوقی قوه قضاییه: طبق ماده ۴۶ قانون آیین دادرسی کیفری ۱۳۹۲ ضابطان دادگستری مکلفند بدون اینکه متهم را تحت نظر قرار دهند تحقیقات و اقدامات قانونی را برای کشف جرم شروع کنند اما در جرائم مشهود چنانچه نگهداری متهم برای تکمیل تحقیقات ضروری باشد ضابطان باید موضوع اتهام و دلایل آن را کتباً به متهم اعلام نموده و مراتب را فوراً به دادستان اطلاع دهند و در هر حال نمی‌توانند بیش از ۲۴ ساعت متهم را تحت نظر داشته باشند در این فاصله متهم را باید به بازپرس معرفی نمایند و براساس ماده ۱۸۹ این قانون و تبصره ذیل آن بازپرس موظف است ظرف ۲۴ ساعت مذکور تحقیقات را از متهم شروع نماید یا در مورد وی تعیین تکلیف کند؛ بنابراین از زمان تحت نظر قرار گرفتن متهم توسط ضابطان تا زمان شروع به تحقیقات توسط بازپرس نباید بیش از ۲۴ ساعت طول بکشد.^[۴]
نظریه شماره 7/98/1942 مورخ 1399/02/07 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره معیارهای صدور قرار تامین کیفری
نظریه شماره 1157/96/7 مورخ 1396/05/23 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

منابع

↑ علی خالقی. نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری. چاپ 1. موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4682804
↑ علی خالقی. نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری. چاپ 1. موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4682828
↑ ایمان یوسفی. آیین دادرسی کیفری (بر اساس قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392) (جلد اول). چاپ 1. میزان، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4864796
↑ نصرت حسن‌زاده. محشای قانون آیین دادرسی کیفری کاربردی مصوب 1392. چاپ 1. جنگل، 1397. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6279728

[1] علی خالقی. نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری. چاپ 1. موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4682804

[2] علی خالقی. نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری. چاپ 1. موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4682828

[3] ایمان یوسفی. آیین دادرسی کیفری (بر اساس قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392) (جلد اول). چاپ 1. میزان، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4864796

[4] نصرت حسن‌زاده. محشای قانون آیین دادرسی کیفری کاربردی مصوب 1392. چاپ 1. جنگل، 1397. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6279728

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-بازپرس مكلف است بلافاصله پس از حضور يا جلب متهم ، تحقيقات را شروع كند و در صورت عدم امكان ، حداكثر ظرف بيست و چهار ساعت از زمان تحت نظر قرار گرفتن او توسط ضابطان دادگستري ، با رعايت [[ماده 98 قانون آيين دادرسي كيفري|ماده ( 98 )]] اين قانون مبادرت به تحقيق نمايد . در صورت غيبت يا عذر موجه [[بازپرس]] يا امتناع وي از شروع تحقيقات به دلايل قانوني ، [[دادستان]] انجام تحقيقات را به بازپرس ديگر يا در صورت اقتضاء به دادرس دادگاه محول مي كند .
+'''ماده ۱۸۹ قانون آیین دادرسی کیفری''': [[بازپرس]] مکلف است بلافاصله پس از حضور یا [[جلب متهم]]، تحقیقات را شروع کند و در صورت عدم امکان، حداکثر ظرف بیست و چهار ساعت از زمان [[تحت نظر قرار دادن متهم|تحت نظر قرار گرفتن]] او توسط [[ضابط دادگستری|ضابطان دادگستری]]، با رعایت [[ماده ۹۸ قانون آیین دادرسی کیفری|ماده (۹۸)]] این قانون مبادرت به تحقیق نماید. در صورت غیبت یا [[عذر موجه]] بازپرس یا امتناع وی از شروع تحقیقات به دلایل قانونی، [[دادستان]] انجام تحقیقات را به بازپرس دیگر یا در صورت اقتضاء به دادرس دادگاه محول می‌کند.
-تبصره ماده 189: تحت نظر قرار دادن متهم بيش از بيست و چهار ساعت ، بدون آنكه تحقيق از او شروع يا تعيين تكليف شود ، بازداشت غيرقانوني محسوب و مرتكب به مجازات قانوني محكوم مي شود .
-== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
-این ماده در خصوص تاکید بر لزوم فوریت در شروع به تحقیق از متهم پس از حضور یا جلب نزد بازپرس، مگر در صورت عدم امکان تحقیق فوری از متهم وضع شده است.4682804 چرا که عده ای تحت نظر قرار دادن افراد را امری استثنایی و خلاف اصل تلقی کرده اند که  فقط در مواردی خاص نظیر متهمی که توسط مأموران جلب و نزد بازپرس آورده شده باشد امکان پذیر است. در همین مورد نیز مجموع مدت زمان تحت نظر قرار گرفتن نباید بیشتر از 24 ساعت باشد. لذا چنانچه متهمی پیش از انتقال نزد بازپرس، 24 ساعت تحت نظر ضابطان بوده باشد، امکان تحت نظر قرار گرفتن مجدد او توسط بازپرس وجود ندارد.4682828 از همین روی بازپرس مکلف است بلافاصله پس از حضور متهم یا بالفاصله پس از جلب او، مبادرت به شروئع تحقیقات نماید.4864796
-== رویه قضایی ==
-نظریه مشورتی شماره 7/93/1306 _ 93/6/8 اداره کل حقوقی قوه قضاییه: طبق [[ماده ۴۶ قانون آیین دادرسی کیفری|ماده 46 قانون آیین دادرسی کیفری]] 1392 ضابطان دادگستری مکلفند بدون اینکه متهم را تحت نظر قراردهند تحقیقات و اقدامات قانونی را برای کشف جرم شروع کنند اما در [[جرایم مشهود|جرائم مشهود]] چنانچه نگهداری متهم برای تکمیل تحقیقات ضروری باشد ضابطان باید موضوع اتهام و دلایل آن را کتبا به متهم اعلام نموده و مراتب را فورا به دادستان اطلاع دهند و در هر حال نمی توانند بیش از 24 ساعت متهم را تحت نظر داشته باشند در این فاصله متهم را باید به بازپرس معرفی نمایند و براساس ماده 189 این قانون و تبصره ذیل آن بازپرس موظف است ظرف 24 ساعت مذکور تحقیقات را از متهم شروع نماید ویا در مورد وی تعیین تکلیف کند. بنابراین از زمان تحت نظر قرار گرفتن متهم توسط ضابطان تا زمان شروع به تحقیقات توسط بازپرس نباید بیش از 24 ساعت طول بکشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی کیفری کاربردی مصوب 1392|ترجمه=|جلد=|سال=1397|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6279728|صفحه=|نام۱=نصرت|نام خانوادگی۱=حسن زاده|چاپ=1}}</ref>
+تبصره - تحت نظر قرار دادن متهم بیش از بیست و چهار ساعت، بدون آنکه تحقیق از او شروع یا تعیین تکلیف شود، [[بازداشت غیرقانونی]] محسوب و مرتکب به مجازات قانونی محکوم می‌شود.
+* {{زیتونی|[[ماده ۱۸۸ قانون آیین دادرسی کیفری|مشاهده ماده قبلی]]}}
+* {{زیتونی|[[ماده ۱۹۰ قانون آیین دادرسی کیفری|مشاهده ماده بعدی]]}}
+== مواد مرتبط ==
+* [[ماده ۹۸ قانون آیین دادرسی کیفری]]
+* [[ماده ۱۸۸ قانون آیین دادرسی کیفری]]
+* [[ماده ۱۹۰ قانون آیین دادرسی کیفری]]
+* [[ماده ۹۵ قانون آیین دادرسی کیفری]]
+* [[ماده ۴۶ قانون آیین دادرسی کیفری]]
+* [[ماده ۱۰۴ قانون آیین دادرسی کیفری]]
+* [[ماده ۳ قانون آیین دادرسی کیفری]]
+* [[ماده ۹۴ قانون آیین دادرسی کیفری]]
+== نکات تفسیری دکترین ماده 189 قانون آیین دادرسی کیفری ==
+این ماده در خصوص تأکید بر لزوم فوریت در شروع به تحقیق از [[متهم]] پس از حضور یا جلب نزد بازپرس، مگر در صورت عدم امکان تحقیق فوری از متهم وضع شده‌است،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4682804|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=خالقی|چاپ=1}}</ref> چرا که عده ای تحت نظر قرار دادن افراد را امری استثنایی و خلاف اصل تلقی کرده‌اند که فقط در مواردی خاص نظیر متهمی که توسط مأموران جلب و نزد بازپرس آورده شده باشد امکان‌پذیر است، در همین مورد نیز مجموع مدت زمان تحت نظر قرار گرفتن نباید بیشتر از ۲۴ ساعت باشد؛ لذا چنانچه متهمی پیش از انتقال نزد بازپرس، ۲۴ ساعت تحت نظر ضابطان بوده باشد، امکان تحت نظر قرار گرفتن مجدد او توسط بازپرس وجود ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4682828|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=خالقی|چاپ=1}}</ref>
+=== نکات توضیحی ماده 189 قانون آیین دادرسی کیفری ===
+بازپرس مکلف است بلافاصله پس از جلب متهم، شروع به تحقیق از او نماید. ضمناً متهم از زمان تحت نظر قرار گرفتن توسط ضابط، بیش از ۲۴ ساعت قابل تحت نظر قرار دادن نیست، این به آن معناست که اگر پلیس متهم را تحت نظر قرار داده باشد، بازپرس این امکان را نخواهد داشت.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (بر اساس قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392) (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4864796|صفحه=|نام۱=ایمان|نام خانوادگی۱=یوسفی|چاپ=1}}</ref>
+== نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 189 قانون آیین دادرسی کیفری ==
+{{هوش مصنوعی (ماده)}}
+# بازپرس باید بلافاصله پس از حضور یا جلب متهم، تحقیقات را آغاز کند.
+# اگر امکان شروع تحقیقات بلافاصله وجود ندارد، بازپرس باید ظرف حداکثر بیست و چهار ساعت تحقیقات را آغاز کند.
+# ضابطان دادگستری می‌توانند متهم را تا بیست و چهار ساعت تحت نظر قرار دهند.
+# در صورت غیبت، عذر موجه یا امتناع بازپرس، دادستان می‌تواند تحقیقات را به بازپرس دیگری یا دادرس دادگاه محول کند.
+# تحت نظر قرار دادن متهم بیش از بیست و چهار ساعت بدون شروع تحقیقات یا تعیین تکلیف، بازداشت غیرقانونی است.
+# مرتکب بازداشت غیرقانونی به مجازات قانونی محکوم می‌شود.
+== رویه های قضایی ==
+* [[نظریه شماره 953/96/7 مورخ 1396/04/28 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
+* [[نظریه شماره 2757/95/7 مورخ 1395/10/28 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
+* [[نظریه مشورتی]] شماره ۷/۹۳/۱۳۰۶ _ ۹۳/۶/۸ [[اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]: طبق [[ماده ۴۶ قانون آیین دادرسی کیفری]] ۱۳۹۲ ضابطان دادگستری مکلفند بدون اینکه متهم را تحت نظر قرار دهند تحقیقات و اقدامات قانونی را برای [[کشف جرم]] شروع کنند اما در [[جرم مشهود|جرائم مشهود]] چنانچه نگهداری متهم برای تکمیل تحقیقات ضروری باشد ضابطان باید موضوع اتهام و دلایل آن را کتباً به متهم اعلام نموده و مراتب را فوراً به دادستان اطلاع دهند و در هر حال نمی‌توانند بیش از ۲۴ ساعت متهم را تحت نظر داشته باشند در این فاصله متهم را باید به بازپرس معرفی نمایند و براساس ماده ۱۸۹ این قانون و تبصره ذیل آن بازپرس موظف است ظرف ۲۴ ساعت مذکور تحقیقات را از متهم شروع نماید یا در مورد وی تعیین تکلیف کند؛ بنابراین از زمان تحت نظر قرار گرفتن متهم توسط ضابطان تا زمان شروع به تحقیقات توسط بازپرس نباید بیش از ۲۴ ساعت طول بکشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی کیفری کاربردی مصوب 1392|ترجمه=|جلد=|سال=1397|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6279728|صفحه=|نام۱=نصرت|نام خانوادگی۱=حسن‌زاده|چاپ=1}}</ref>
+* [[نظریه شماره 7/98/1942 مورخ 1399/02/07 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره معیارهای صدور قرار تامین کیفری]]
+* [[نظریه شماره 1157/96/7 مورخ 1396/05/23 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
 == منابع ==
+{{پانویس}}
+{{مواد قانون آیین دادرسی کیفری}}
+[[رده:مواد قانون آیین دادرسی کیفری]]
+[[رده:کشف جرم و تحقیقات مقدماتی]]
+[[رده:احضار، جلب و تحقیق از متهم]]
+{{DEFAULTSORT:ماده 0945}}